Күпләрнең күңелендә бер сорау яши: ничек яшь булып калырга, ничек картаймаска? Берәүләр аны психологлар, пластик хирурглар тирәсендә эзләсә, 78 яшьлек профессор Энтони Фредерикс моңа җавапны гади, ләкин тирән мәгънәле итеп аңлата: иң мөһиме – акыл эшчәнлеген актив хәлдә тоту.
170 тән артык китап авторы булган педагог бүген дә тормыштан читтә калмый – укый, яза, өйрәнә, үзе дә башкаларны укыта. Аныңча, энергия чыганагына күпләр уйлаган генетика сәбәпче түгел, ә аның үтә дә кызыксынучан булуы. Бу сыйфат, галим әйтүенчә, баш миенең химиясен үзгәртә, аңа тереклек сулышы өрә. Картаймас өчен аның үз рецепты бар һәм ул аның белән бүлешә.
1. Белмәвеңне тану – зирәклек билгесе
Бүгенге дөньяда һәркем белгеч булырга омтыла. Әмма, психологлар әйтүенчә, чын акыллылык – белмәвеңне тануда. Профессор Фредерикс киңәш итә: һәр атна саен үзеңә ят булган бер тема сайлагыз, мәсәлән, тарих, астрономия йә мода тарихы, йә биологиянең бер өлеше. Шуның буенча мәкаләләр укыгыз, видеолар карагыз. Соңыннан 2-3 кызыклы факт язып куегыз – бу хәтерне ныгыта, дөньяны яңача кабул итәргә өйрәтә.
2. Үзегезгә җавабы булмаган сораулар бирегез
Яшь арткан саен, кеше «дөрес» җаваплар эзләргә күнегә. Ләкин нәкъ менә шик, сорау тудыру, билгесезлек баш миенә үсеш өчен азык. Галим үзенә мондый сораулар бирә икән: «Әгәр башка һөнәр сайлаган булсам, тормышым нинди булыр иде?» «Бүгенге көн – тормышымның беренче көне булса, мин аны ничек уздырыр идем?» «Киләсе елда нинди яңа күнекмә үзләштерергә теләр идем – һәм ни өчен?»... Мондый сораулар иҗади фикерләүне үстерә, акыл эшчәнлегенә яңа юллар ача. Бу исә нейропластиканы, ягъни баш миенең үзгәрергә сәләтле булуын саклый.
3. Гаҗәпләнегез
Заманча психология гаҗәпләнүне – иң көчле уку стимулы дип атый. Ул игътибарны арттыра, кызыксыну уята, дөньяга карашны тирәнәйтә. Калифорния университеты тикшеренүләре дә моны раслый: әлеге хис – ачык акыллы булуны саклый. Профессор киңәш итә: айга бер тапкыр булса да, «беренче тапкыр» эшли торган нәрсә сайлагыз:
– яңа урам буйлап йөреп карагыз;
– музейларга барыгыз;
– яңа эш коралын үзләштерегез.
Иң мөһиме: күзәтүчән булыгыз. Игътибар итегез: сезне нәрсә гаҗәпләндерә, нәрсә игътибарыгызны җәлеп итә.
4. Үз һөнәрегезгә кагылмаган китаплар укыгыз
Кеше бары тик үз һөнәренә кагылышлы гына материаллар укыса, фикерләү мөмкинлекләре тарая. Профессор Фредерикс үз тәҗрибәсе белән уртаклаша: илле ел укытканнан соң, маркетинг, археология, бакчачылык, хәтта телевидение тарихы турында укый башлый. Мондый уку күзәтү мохитен киңәйтә, фикерләүне яңарта. Тәҗрибә өчен шундый күнегү эшләп карагыз: өч темага кагылышлы китап алыгыз да көнгә берәр бүлеген булса да укыгыз. Баш мие яңа уйлау режимына көйләнәчәк.
Тормышка кызыксынуны югалтмагыз. Укыгыз. Сораулар бирегез. Гаҗәпләнегез. Белем даирәгезне киңәйтегез. Һәм миегез сезгә рәхмәт әйтер.
Следите за самым важным и интересным в Telegram-каналеТатмедиа
Комментарий юк