Чын дус – чын ир түгел...

Эльмирны тагын хатыны куып чыгарган. Монысы инде өченче хатыны. Кичә зур сумкасын сөйрәп, төнлә белән ишек шакыды. Керттем инде, төнне подъездда уздыра алмый бит. 
Эльмир белән без хезмәттәшләр. Юк, хезмәттәш булганчыга кадәр без әле аның белән балачак дуслар да. Ул  – ир-ат, мин хатын-кыз булса ни! Ә бу безгә дус булырга беркайчан да комачауламады. Мине хәтта кияүгә дә Эльмир  бирде. Әйе, түрдә әтием урынында ул утырды. Хәер, монысы икенче тема... 
Эльмир – искиткеч кеше. Кара төн уртасында шалтырат син аңа, машинам кабынмый, кил, булыш, диген, чалбарының бер балагын гына кигән килеш чыгып чабачак. Икенче балагын инде юлда киеп бетерәчәк. Синең кабынмый торган машинаң шәһәрдән 200 чакрымдагы кара урман уртасында булуын уйлап та бирмәячәк. Бер миңа гына түгел, бөтен дусларына да шундый ул. 
Аның өчен җәйге ялын кайсыдыр дустының әбисенә мунча түбәсен ябарга багышлау – норма. Аның урынында берәү булса, үзе яшәгән фатирына ремонт ясар иде (ә анда ремонт чынлап та кирәк) яисә диңгез буена ял итәргә барыр иде... Юк, Эльмир андый кеше түгел, ул берәүгә дә «юк» дип әйтә белми. Үз бурычын дусларына ярдәм итүдә генә күрә ул. 
Соңгы вакытларда аның Римма исемле хатын белән кушылып яшәвен күреп, куанып йөри идем. «Хатын-кыз ир-атның беренче урынга гаиләсен куйганны ярата. Син, зинһар, фронтның алгы сызыгында булуны туктат. Инде яшең дә бара, балалар үстерергә соңарасың бит», – дип, үземчә күпме үгетлим мин бу ирне. Торыр урыны да юк бит үзенең. Әтисе калдырган бер бүлмәле фатирында элеккеге хатыны яши. Римманы очратканчы  әле бер дустында, әле икенчесендә яшәде. Анысы, Эльмирны үзенә сыендырырга дуслары һәрчак әзер. Әйтәм бит, искиткеч кеше ул. Кулыннан килмәгән эше юк:  су тамчылап утырган кранны «ә» дигәнче алмаштырып куя, каерылган шкаф ишекләрен рәтләү аның өчен пүчтәк кенә... Обойлар алыштыру, ваннага кафель ябыштыру, ламинат җәю – аңа гына куш. Электрны да яхшы белә, техниканы да... Безнең оешмада ул компьютерлар белгече булып эшли. Ә ашарга ничек әзерли Эльмир! Ләкин бер генә нәрсә бар: плитканы ул үз өендә түгел, «синсез булмый», дип чакырган дустының дусты ваннасында ябыштыра. Авыздан сулар китерерлек балык та аның үз кухнясында түгел, өченче баласы тууны бәйрәм итүче курсташының дачасындагы учакта кыза... Менә шундый кеше инде ул Эльмир – дусларына ярдәмгә килергә һәрчак әзер. Ул булган җирдә бәйрәм – җиңнәрен сызганып, сызгыра-сызгыра эшләүләрен карап тору күңелгә бәлзәм. Ә ничек җырлый ул! Кулына гитарасын алып, беренче аккордларын алуга, үзенә карата да куя. Шуңа да хатын-кызлар тиз гашыйк була Эльмирга. Аны яратмый мөмкин түгел. Ул – чүлдәге кое кебек, челләдә яуган тансык яңгыр кебек...Ул – җил кебек, җитез, йөгерек...
Римма бүген төнлә куып чыгарган ир менә шундый кеше. Куылуының сәбәбе дә «амбразурага беренче булып ташлану»ында. Кайсыдыр бер дустын хатыны ташлаган. Кем кем, ләкин Эльмир үзенекеләрне кайгыда ялгыз калдыра диме соң? Өч көн буена шул дустының хәсрәтен таратышкан ул. Шушы вакыт эчендә хатынының ут йотуы аның башына килеп тә карамаган. «Минем белән нәрсә булсын? Мин бит аңа хыянәт итеп йөрмим!» – дип гаҗәпләнә ул.  Өч көннән соң тәмам йончып, ахыргача айнып та җитмәгән килеш хатыны янына кайткан ирне ишек төбендә киемнәре тутырылган сумка көткән. Бәлки, әле моңа кадәр үк барып та җитмәгән булыр иде, ләкин Римма ул югында температура белән нык кына авырып яткан. Ире өйдә булса, аптекадан дару һәм ничәнче көн ашарга сорап акырган мәчегә ашарга алып кергән булыр иде дә... Ләкин, белүегезчә, ул бу вакытта дустының хәсрәтен уртаклашу белән мәшгуль булган. Шалтыратып әйтерлек тә булмаган – телефоны әллә тотмый, әллә зарядкасы беткән, әллә... гомумән, Эльмир телефоннан сөйләшергә яратмый. Кайчак ул үз телефонының кайдылыгын да белми. Шуңа да аны телефоннан эзләп табармын димә. 
Эльмир – армиядә хезмәт иткәндә сугышта катнашкан кеше. Чын дуслыкның кадерен аннан да яхшырак белүче бармы икән бу дөньяда. Дуслар дигәндә ул бернәрсә белән дә вакланып тормый – акчасы, вакыты, көче – берсе дә жәл түгел. Ул чын фронтовик дус. Ләкин... ул гаилә корган хатын-кызларга гына фронтовик дус кирәк түгел. Аларга бөтенләй башка төрле ир кирәк... 

фото: https://pixabay.com/ru/