Хәләл сертификаты булмаса, Салават Фәтхетдинов туйга бара алмыймы? - Мансур хәзрәт

Хәләл чаралар алып баручыларның сертификат нигезендә эшләтүне таләп итү – арттырып җибәрү. Мансур хәзрәт Җәләлетдин бу фикерен Идел буе һәм Вахитов районы имам-мөхтәсибе “Татар-информ” хәбәрчесенә сөйләде.
Искәртеп үтик, дини җырлар башкаручы Ильяс Халиков дини мәҗлесләр алып баручылар, хәләл азык-төлек җитештерүчеләр кебек үк, сертификат нигезендә эшләргә тиеш дип белдергән иде.
“Кайвакытта артык нәрсәләр чыга инде. Бер нәрсәне дә арттырып җибәрергә ярамый. Тамадаларга сертификатлар бирү – арттырып җибәрү”, - дип белдерде Мансур хәзрәт.
Имам-мөхтәсиб фикеренчә, күп нәрсәне хәләл рәвешкә әйләндерү кешеләрдә нәфрәт тудырырга мөмкин.
“Чишмәдән су агызып алалар да, хәләл дип язалар”
“Һәрбер яңа чыккан әйберләрне хәләл рәвешкә кертик, диләр. Мәсәлән, “хәләл су”. Чишмәдән агызып алалар да, “хәләл” дип язалар. Мондый эшләр кайвакыт кешеләрдә нәфрәт тудыра. Коръәндә хәләл белән хәрамны аеру бар. Әмма хәләл такси кертәбез, хәләл автобуслар булсын, хәләл тамадалар булсын дип бик ашыгабыздыр, бәлки”, - ди ул.
“Бу бик четерекле мәсьәлә. Кеше туйны алып барырга таныш, абруйлы кешене чакыра. Хәзер менә моңарда хәләл сертификат бар, ә бу кешедә – юк. Нәрсә, ул туйны алып бара алмыймы әллә? Кызганыч, кайбер никахларда мулла никахны укый һәм китеп бара. Ул киткәч, почмакка керепме, чаршау артына керепме, берәр нәрсә эчеп куялар. Ярар, әйтик, хәләл сертификат бирделәр, ул никахны алып барды. Тамада да, мулла да китеп бардылар. Әмма туганнар калалар бит инде, җибәрәләр. Шул вакыттта нишләргә бу хәләл сертификат белән барган кешегә? Бер 3-4 сәгать алып барсын, ди ул. Дүрт сәгатьтән соң кунаклар калып, туйны дәвам итеп исерек килеш йортларны җимерсәләр, ул вакытта нишләргә?” – дигән сорау куя Мансур хәзрәт.
“Сертификаты булмаса, Салават Фәтхетдинов туйга бара алмыймы?”
“Кешеләр Гамил Нурны, Ильяс Халиковны түгел, мәсәлән, Салават Фәтхетдиновны чакырсалар, ул хәләл сертификаты булмаса, анда бара алмыймы әллә? “Миңа сертификат бирелмәгән. Мин сезнең туегызын алып бара алмыйм”, - дип әйтәчәкме ул? Николай Басковны Рамзан Кадыров чакырса: “Минем сертификатым юк, мин үткәрә алмыйм” - дип әйтәме инде? Кеше бит үзенә кем ошаса, шуны чакыра. Син атказанган артистмы-юкмы дип сорамый бит,”- ди Мансур хәзрәт.
Хәләл тамадага дини гыйлемле булу мөһимме?
“Безнең татар халкы, күбрәк әбиләр бабайлар бик консерватив. Яңалыкларны бик кертергә тырышмыйлар. Иң әүвәл менә бу туйлар никахлар өйдә үткәрелә иде бит инде. Аннан соң кафеларда, бүгенге көндә мәчетләрдә үткәрә башладылар. Бу эшкә вакытында кайберәүләр каршы килгән иде. Ничек инде алай, йолалар буенча никах өйдә үткәрелергә тиеш диеп. Без аларга вакыттында аңлаткан идек.
Бу бит дини вәгазь түгел, җомга вәгазе, хөтбәсе түгел бит бу, бу - туй. Дини гыйлемле булу кирәк дия башласак, ул вакытта һәрбер тамада мәдрәсә бетергән булырга тиеш булып чыга бит инде. Әгәр шундый таләп куялар икән, кайда синең шәһадәтнамә, кайда синең документ, кайда диплом, шуны сорый башлаячаклар. Бу - тамадаларны бетерү була. Кем безгә дипломлы тамада кирәк дип эзләп йөрсен. Никахка яисә исем кушуга дипломлы бабай кирәк дип килеп сорасыннармы инде? Моны ничек күз алдына китерергә? Яки сертифицияле бабай кирәк дияргәме? Минемчә, бу артыграк.
Дини гыйлем таләп итә башласак,табиблардан дини гыйлем таләп итикме, дини гыйлеме булмыйча мөселманнарны дәвалый алмый дип?"
“Тамада да дини йолалар сөйләргә тиешме?”
“Тамада ул кем? Ул күңел ачарга ярдәм итүче. Никах уку мулла бар бит. Мулла бөтен дини йолаларны сөйләп бирә. Тагын мулладан соң да дини йолалар турында сөйлиме? Тамада бит ул андый эш өчен түгел”.
“Хәләл тамадалар ассоциациягә берләшсен”
“Бүгенге көндә никахлар күбәеп китте. Өйдә түгел, ә менә инде мәчтеләрдә, кафеларда, рестораннарда үткәрәләр. Әлбәттә, тамадалар өчен таләп шуннан чыкты. Бүген һәрбер мәчеттә диик, никах мәҗлесләре үткәрелә. Шуңа күрә тамадалар да күбәйде. Әлбәттә, араларында конкуренция дигән нәрсә пәйда булды
Шуңа күрә минем тәкъдим: хәләл тамадалар үзләренә бер ассоциация төзесеннәр дә, шуның белән эшләр алып барсыннар.
Сорауларны үзара хәл итсеннәр. Әмма моны законга кертү артык эш була. “Егетләр, сез хәләл белән шөгыльләнәсез икән, хәләл булмаган җирләргә бармыйк”, - дип ассоциациядә сөйләшсеннәр. Үз тамадаларына сертификат бирә, аны тартып алырга мөмкиннәр”.
чыганак: http://tatar-inform.tatar
Искәртеп үтик, дини җырлар башкаручы Ильяс Халиков дини мәҗлесләр алып баручылар, хәләл азык-төлек җитештерүчеләр кебек үк, сертификат нигезендә эшләргә тиеш дип белдергән иде.
“Кайвакытта артык нәрсәләр чыга инде. Бер нәрсәне дә арттырып җибәрергә ярамый. Тамадаларга сертификатлар бирү – арттырып җибәрү”, - дип белдерде Мансур хәзрәт.
Имам-мөхтәсиб фикеренчә, күп нәрсәне хәләл рәвешкә әйләндерү кешеләрдә нәфрәт тудырырга мөмкин.
“Чишмәдән су агызып алалар да, хәләл дип язалар”
“Һәрбер яңа чыккан әйберләрне хәләл рәвешкә кертик, диләр. Мәсәлән, “хәләл су”. Чишмәдән агызып алалар да, “хәләл” дип язалар. Мондый эшләр кайвакыт кешеләрдә нәфрәт тудыра. Коръәндә хәләл белән хәрамны аеру бар. Әмма хәләл такси кертәбез, хәләл автобуслар булсын, хәләл тамадалар булсын дип бик ашыгабыздыр, бәлки”, - ди ул.
“Бу бик четерекле мәсьәлә. Кеше туйны алып барырга таныш, абруйлы кешене чакыра. Хәзер менә моңарда хәләл сертификат бар, ә бу кешедә – юк. Нәрсә, ул туйны алып бара алмыймы әллә? Кызганыч, кайбер никахларда мулла никахны укый һәм китеп бара. Ул киткәч, почмакка керепме, чаршау артына керепме, берәр нәрсә эчеп куялар. Ярар, әйтик, хәләл сертификат бирделәр, ул никахны алып барды. Тамада да, мулла да китеп бардылар. Әмма туганнар калалар бит инде, җибәрәләр. Шул вакыттта нишләргә бу хәләл сертификат белән барган кешегә? Бер 3-4 сәгать алып барсын, ди ул. Дүрт сәгатьтән соң кунаклар калып, туйны дәвам итеп исерек килеш йортларны җимерсәләр, ул вакытта нишләргә?” – дигән сорау куя Мансур хәзрәт.
“Сертификаты булмаса, Салават Фәтхетдинов туйга бара алмыймы?”
“Кешеләр Гамил Нурны, Ильяс Халиковны түгел, мәсәлән, Салават Фәтхетдиновны чакырсалар, ул хәләл сертификаты булмаса, анда бара алмыймы әллә? “Миңа сертификат бирелмәгән. Мин сезнең туегызын алып бара алмыйм”, - дип әйтәчәкме ул? Николай Басковны Рамзан Кадыров чакырса: “Минем сертификатым юк, мин үткәрә алмыйм” - дип әйтәме инде? Кеше бит үзенә кем ошаса, шуны чакыра. Син атказанган артистмы-юкмы дип сорамый бит,”- ди Мансур хәзрәт.
Хәләл тамадага дини гыйлемле булу мөһимме?
“Безнең татар халкы, күбрәк әбиләр бабайлар бик консерватив. Яңалыкларны бик кертергә тырышмыйлар. Иң әүвәл менә бу туйлар никахлар өйдә үткәрелә иде бит инде. Аннан соң кафеларда, бүгенге көндә мәчетләрдә үткәрә башладылар. Бу эшкә вакытында кайберәүләр каршы килгән иде. Ничек инде алай, йолалар буенча никах өйдә үткәрелергә тиеш диеп. Без аларга вакыттында аңлаткан идек.
Бу бит дини вәгазь түгел, җомга вәгазе, хөтбәсе түгел бит бу, бу - туй. Дини гыйлемле булу кирәк дия башласак, ул вакытта һәрбер тамада мәдрәсә бетергән булырга тиеш булып чыга бит инде. Әгәр шундый таләп куялар икән, кайда синең шәһадәтнамә, кайда синең документ, кайда диплом, шуны сорый башлаячаклар. Бу - тамадаларны бетерү була. Кем безгә дипломлы тамада кирәк дип эзләп йөрсен. Никахка яисә исем кушуга дипломлы бабай кирәк дип килеп сорасыннармы инде? Моны ничек күз алдына китерергә? Яки сертифицияле бабай кирәк дияргәме? Минемчә, бу артыграк.
Дини гыйлем таләп итә башласак,табиблардан дини гыйлем таләп итикме, дини гыйлеме булмыйча мөселманнарны дәвалый алмый дип?"
“Тамада да дини йолалар сөйләргә тиешме?”
“Тамада ул кем? Ул күңел ачарга ярдәм итүче. Никах уку мулла бар бит. Мулла бөтен дини йолаларны сөйләп бирә. Тагын мулладан соң да дини йолалар турында сөйлиме? Тамада бит ул андый эш өчен түгел”.
“Хәләл тамадалар ассоциациягә берләшсен”
“Бүгенге көндә никахлар күбәеп китте. Өйдә түгел, ә менә инде мәчтеләрдә, кафеларда, рестораннарда үткәрәләр. Әлбәттә, тамадалар өчен таләп шуннан чыкты. Бүген һәрбер мәчеттә диик, никах мәҗлесләре үткәрелә. Шуңа күрә тамадалар да күбәйде. Әлбәттә, араларында конкуренция дигән нәрсә пәйда булды
Шуңа күрә минем тәкъдим: хәләл тамадалар үзләренә бер ассоциация төзесеннәр дә, шуның белән эшләр алып барсыннар.
Сорауларны үзара хәл итсеннәр. Әмма моны законга кертү артык эш була. “Егетләр, сез хәләл белән шөгыльләнәсез икән, хәләл булмаган җирләргә бармыйк”, - дип ассоциациядә сөйләшсеннәр. Үз тамадаларына сертификат бирә, аны тартып алырга мөмкиннәр”.
чыганак: http://tatar-inform.tatar
Татар хатын-кызлары өчен кызыклы язмаларны Сөембикә Telegram-каналында укыгыз
Хәзер укыйлар
-
Син генә кирәк Гади ситса күлмәкле кызның ишек төбендә арзанлы гына туфлиләрен салуын күреп, йөзен чытты булачак кайнана. «Авыл гыйбады!» – башына килгән беренче уе шул булды. Алай да улы хакына күңелдәгесен сиздермәде. Әле өйләнеп, түргә алып кайтып утыртмаган, йөреп туяр да, ташлар...
-
«Бу сезнең кызыгыз...» Бала таба алмаячагы хакында Кәдрия Азатка туйга кадәр үк әйтте. Егет булачак хатынына шуның кадәр гашыйк иде, кул гына селтәде. – Аптырама, – дип кочаклап алды ул сөеклесен. – Елак балаларсыз икебезгә генә бик рәхәт булачак. Бик теләсәк, табиблар могҗиза ясамый калмас. Аннан соң гаилә баласыз да була ала бит.
-
Авыл малае Бәкер шифаханәсенә юллама бирделәр Нәфисәгә. Эш урыныннан. Аны, инде унбиш елга якын шул бер урында эшләүче сазаган кызны, кемдер исенә төшерер, «аңа да ял кирәк, аңа бирик...» дип искәртер дип башына да китермәгән иде. Иң кирәк җирдә иң кирәкле сүзне кем кемгә әйткәнен төпченеп тормыйча гына юлга кузгалды ул
-
Өч монолог Нурания конвертны ачты, Илдарына хатны тиз генә укып бирергә иде исәбе, тик әллә кайдан ниндидер кайнар агым, кинәт тынын буып, бөтен күкрәген умырып тотты...
-
Бала – 50 яшеңдә бала җитәкләп йөрерсеңме? Мин әйткән хәбәрдән соң бар якыннарым чигә тирәсендә бармагын уйнатты. Имеш, башың киттеме әллә?!
Соңгы комментарийлар
-
1 июнь 2023 - 11:43Без имениНия бестолковый килен булсын, анлавымча килен белэн кайнана Алама яшэмэгэн.Әйтелми калган рәхмәт
-
1 июнь 2023 - 11:18Без имениСабабызнын горурлыгы, йозек кашы ул Голсинэ ханым♥️ Исэн-сау булсын, йоргэн юллары ун булсын🙏Китап акылны тәрбияли
-
31 май 2023 - 15:07Без имениТочно шундый эчтэлекле кино караган идем,исемен хэтерлэмим,бер нэрсэ дэ узгэрмэгэн.Бәхетле очрак-3
-
22 май 2023 - 10:24Без имениПервый раз попробовала такое блюдо у подруги, она татарочка. Правда, она мешала гороховую муку пополам с пшеничной.Так понравилось, что теперь сама его готовлю. Проблема только в том, что гороховую муку не везде продают. Но я ее теперь в интернет- магазине заказываю.Суп с чумаром из гороховой муки (клецки по-татарски)
-
Ханбикәләребез Кем ул ханбикә? Дөресен әйтик, бәгъзеләребез аны көнгә биш-алты күлмәк алыштыручы көяз хатын, ефәк тотканнан да кулы кабаручы назлы җан итеп күз алдына китерә. Әлбәттә инде, иркә, тәкәббер вә кыланчык..
-
Кадерле Мәрьям апа Шундый язмышлы кешеләр була, күзгә-башка әллә ни чалынмыйча, тыйнак, гади генә яшиләр дә тыныч кына китеп тә баралар.
-
Сугыш өзгән хыял Сәхнәдә В. Асафьевның «Бахчасарай фонтаны» балеты бара. Уланованың Мариясе шулкадәр табигый, чын, ышандырырлык итеп үлә – ирексездән күзләргә яшь тула.
-
Шәфкать иясе Шәфика Сәнгать күгендә кыска гына вакыт балкып янган Шәфика Котдусованы атылган йолдызга тиңлиләр.