Мөлкәт салымнарын чигерәбез

– Сатып алынган фатир бәясенең 13 проценты кире кайтарыла, дидек. Бу бөтен кешегә дә кагыламы? Күпме вакыттан соң салым инспекциясенә мөрәҗәгать итәргә мөмкин?
– Салым законнары нигезендә керемгә 13 процент салым түләүче һәм шәхси керемнәрен торак сатып алуга яисә төзелешкә тоткан гражданнар мөлкәт салымнарыннан чигертүләр ясауга һәм алга таба аны кире кайтару хокукына ия. Бу – салым түләүченең хокукы, аннан файдалану турында Россия Федерациясе Салым кодексының 220 нче маддәсендә ачык әйтелгән.

–  Нинди күчемсез милек сатып алганда салымны чигерәләр? Ничә мәртәбә һәм аның проценты күпме?

– Әйтик, торак объектлары сатып алганда. Ул йорт булырга мөмкин, фатир, йә булмаса, кечкенә бер бүлмә...   Бу, шулай ук, торак төзелешенә бирелә торган җир участогы яки торак бинасы урнашкан җир өчен дә булырга мөмкин. Быелга кадәр торак сатып алуга яки төзелешкә салым чигерүләре (бер объект буенча) 2 миллион сумнан чыгып исәпләнде. Һәм бу бер генә мәртәбә эшләнә иде. Әгәр дә фатирыгыз бу суммадан кимрәк торса, файдаланылмаган чигерүләр (икенче фатир сатып алганда) яна торган иде. Ә менә быелның гыйнварыннан законнар үзгәрде, мөлкәт салымнарыннан чигерүләрдә яңа кагыйдәләр көченә керде. Әгәр дә элек бу чигерүләр өй салуга, фатир алуга тотылган акча исәбеннән саналса, хәзер ул салым түләүченең чыгымнарына карап исәпләнелә. Шулай итеп, салым түләүченең һәркайсы төзелешкә (берничә төзелешкә) керткән чыгымнарның 13 процентын кире кайтара ала. Тик чыгымы гына 2 миллион сумнан артмасын. Инде хәзер, яңа закон буенча, чигерүләрне тулысынча файдаланмаган очракта, аны икенче торак сатып алганда да куллана аласыз.

– Акча күпме вакыттан кире кайтарыла? Әгәр дә фатир ипотека буенча сатып алынган икән, күпме суммага исәп тотарга була?

– Бер елдан соң... Ул вакытка салым түләүче милек хуҗасы булуын раслаучы документларны инде кулына алган була. Ипотека буенча фатир сатып алганда мөлкәт салымнары чыгымга карап чигерелә (янә 2 миллион сумнан артмаска тиеш). Әлбәттә инде, бу очракта кредит буенча процент күләме дә исәпкә алына.

– Моның өчен нинди документлар кирәк һәм кайда мөрәҗәгать итәргә? Ул күпме вакыт эчендә хәл ителә?
– Мөлкәт салымнарыннан чигерүләр турында ел тәмамлангач, яшәгән җирегездәге салым органнарына яки эш бирүчегезгә мөрәҗәгать итәргә кирәк. Инспекциягә:

• 3-НДФЛ формасы буенча салым декларациясе;
• торак сатып алганны раслаучы документлар;
• сатып алынган мөлкәтне түләгәнең турында документлар бирергә кирәк. Документларның тулы исемлеге безнең www.nalog.ru. сайтында – «Физик затлар» бүлегендә дә күрсәтелгән.