Алсу гөлләр җыям...

Аның шигырьләрен укыганда, шагыйрь, әйтерсең, үзе күз алдыннан уза, тавышы, сүзләре күңелдә яңгырый. Елмайган иреннәр, бу дөньяга сокланып, яратып баккан күзләр. Романтик Нияз. Ул шундый иде!..
Шагыйрь һәм прозаик Нияз Акмал укучыларын ихласлыгы, эчкерсезлеге белән җәлеп итте, үтемле һәм тәэсирле язуы белән сокландырды. Аның иҗаты тулы моң, хис, яну... Ярата, нәфрәтләнә, кайчак елый да. Ул шундый иде!..
 

Туган тел

Ул мине мәхрүм итмәгән
Моңнарыннан, җырыннан,
Мин карында чагымда ук
Аккан ул тамырымнан.

Иркәли алмас идем мин
Җирнең иң иркә гөлен, –
Белмәсәм Туган телемне,
Булмаса Туган телем.

Шатлана белмәс идем мин,
Кайгыра белмәс идем,
Ак белән караны хәтта
Аера белмәс идем.

Аера белмәс идем мин
Дөньяның көнен, төнен –
Белмәсәм Туган телемне,
Булмаса Туган телем.


И әнкәй!

Күктәге йолдыз!
И әткәй!
Җирдәге таң!
Син, Сөйгән яр!
Син, Табигать!
Син, Шигърият!
Син, Ватан!
Башка телләрдә әйталмас,
Аңлата алмас сүзне
Туган телемдә әйтеп мин
Иркәли алам сезне!
Ул мине мәхрүм итмәгән –
Ул мине эзләп тапкан:
Мин карында чагымда ук,
Тамырларымнан аккан!..
 

Күптән инде...

Күптән инде үксеп елаган юк,
Күптән инде шашып көлгән юк.
Нәрсә булды, дуслар, нәрсә булды,
Нәрсә булды миңа – белгән юк?

Күптән инде җылы яңгырларга
Кочакларны җәеп кергән юк.
Күптән инде йолдыз санаган юк,
Күптән инде айны күргән юк.

Күптән инде язгы күкрәүләрдә
Ярга ятып учак яккан юк.
Күптән инде, күптән югалткан юк,
Күптән инде, күптән тапкан юк.

Бураннарда күптән адашкан юк,
Давылларга күптән тарган юк.
Күптән инде, күптән саргайган юк,
Күптән инде яфрак ярган юк.

Күптән инде янып ашыккан юк,
Мең үкенеп соңга калган юк.
Бер сокланып тыңлар дөреслек юк,
Бер ышанып тыңлар ялган юк.

Нәрсә булды, дуслар, нәрсә булды,
Нәрсә булды миңа – белгән юк? –
Күптән инде, күптән яшәгән юк,
Күптән инде, күптән үлгән юк.

Күптән инде күзләремне тутырып
Караган юк дөнья күзенә.
Сүз тидермим диеп яши торгач,
Күз тидердем мәллә үземә?!

Коткарыгыз мине, коткарыгыз
Тик бер генә көнгә булса да!
Сез аңларга тиеш минем хәлне –
Сезнең дә бит хәлләр
                                 шул чама...
 

Хатын-кыз

Күпме җылы тоеп яшим җирдә
бу кояшлы, якты көндә мин.
Кичер, Кояш!
Аның җан җылысын
мин сиңа да хәтта тиңләмим.

Җыеп бирсен миңа дөнья
                                       үзенең
аннан башка булган мең ямен, –
мин дөньяның шушы мең яменә
бер керфеген аның тиңләмим.

Алларында гөлләр чәчәк атсын,
йолдыз коелып барсын эзенә, –
хатын-кызны бөек диеп әйтсәм,
                тиңлим аны
                                 бары үзенә!

Сак-Сок

Көннәрнең, айларның, елларның
Исәбен хәтердән чыгардым.
Мин сиңа шулкадәр ашыктым!
Мин сиңа шулкадәр соңардым...

Мин беләм, син дә бит көткәнсең:
«Ул килер... Ул барыбер киләчәк!..»
Соңардым. Мин сизәм: гөлләрем
Үземнең учларда кибәчәк.

Төнемә уралса уйларым,
Айнымый интегә һәрбер сүз.
Син миңа шулкадәр кадерле!
Төн миңа шулкадәр кадерсез...

Ничәмә мәртәбә урадым
Сак белән Сок узар юлларны! –
Соңардым, соңардым, соңардым, –
Шул бәйли, шул бәйли кулларны.

Каяндыр син йөргән яктан да
Туктаусыз яңгырый сыман моң:
«Мин сине шулкадәр сагындым!..»
Мин сиңа шулкадәр соңардым...

 

Син түгел

Елатучы белән юатучы
Беркайчан да әле тиң түгел.
Сагынулардан елатканны шулай
Ник юксына икән бу күңел.

Елаганны юатучы табыла,
Анысына бер дә соң түгел.
Юатучы мине син булсаң да,
Елатучы мине син түгел...

 

Мәхәббәт

Алдыгызга
алсу гөлләр җәям,
Юлыгызга – яшел аланнар.
Мең мәртәбә бәхетледер җирдә
Мәхәббәтен таба алганнар.

Мәхәббәтнең күге – гел кояшлы,
Тугайлары – һәрчак тургайлы.
Мәхәббәтнең таңы – гел былбыллы,
Мәхәббәтнең төне – гел айлы...

Әгәр күңелең мохтаҗлыкка чыкса
Һәм теләсә синнән бер аклык, –
Бу гөнаһлы җирдә яши алган
Мәхәббәттә генә гөнаһ юк!

Яралавы аның – шифа гына,
Язмыш сине үтсә яралап, –
Мәхәббәтең саклап калыр һәрчак,
Мәхәббәтең калыр аралап.

Алдыгызга алсу гөлләр җәям,
Юлыгызга – яшел үләннәр.
Мең мәртәбә бәхет телим сезгә,
Мәхәббәтен таба белгәннәр!..

* * *

Очрагыз бер урам чатларында,
Без кайчандыр табынып йөргән
                                             ярлар!
Тагын бер кат тетрәп куяр йөрәк,
Тагын бер кат мәхәббәтен барлар.

Урам чатларында очрагыз бер,
Сагындырган караш бүләк итеп –
Онытылмаган хакка шул карашлар
Сездән башка айлар-еллар үтеп.

Урам чатларында очрагыз сез,
Бер могҗиза булып, әкият булып, –
Сезне җуйган гамьсез көннәр өчен
Тагын бер кат куйсын оят булып.

Очрагыз сез бер кояшлы таңда,
Кар-буранлы, җил-яңгырлы көндә,
Тын авылда, шаулы бер шәһәрдә,
Йә булмаса шунда – Җир читендә!

Урамнарның төрле йөзләр белән,
Сүзләр белән тулган чакларында
Очрагыз сез, без табынган ярлар,
Язмышларның җиде чатларында!

Шул бер караш җитәр иде безгә,
Алыр иде мең ваклыктан йолып, –
Очрагыз сез урам чатларында,
Бер могҗиза булып,
                              әкият булып?!
 

Озата бар

Ерактан ук танып алдың мәллә? –
Йөгереп чыктың аны каршыларга.
Сөю килә үз вакыты белән,
Каршы барма аңа, каршы барма!

Килә сөю, күкрәгеңә тула,
Күзләреңнән карап ташып тора.
Ул ашыга синең үзең кебек,
Ашыктырма аны, ашыктырма!

Бер югалтсаң, ул да сине җуя,
Ул кемнедер эзләп табар.
Сөю китсә – мәңгелеккә китә,
Озата бар аны, озата бар!..
 

* * *

Каргыш итеп юрап әйттеңме син
Без хушлашып йөргән бер көндә:
«Мин яраткан кебек сине бүтән
Яраталмас, – диеп, – беркем дә».

Сине җуйган ул көннәрдән бирле
Күп исемнәр кергән хәтергә.
Мин базмамын ләкин беркемгә дә
Яратмадың диеп әйтергә.

Хәер... Барыбер... Нигә яшерергә? –
Ни әйтсәм дә – минем иркемдә:
Син яраткан кебек яратмады
Бу дөньяда мине беркем дә...

 

Татар хатын-кызлары өчен кызыклы язмаларны Сөембикә Telegram-каналында укыгыз


Ошый
Поделиться:
Комментарийлар (0)
Cимвол калды:
Хәзер укыйлар
  • Дус кызымның ире икенче хатын алган  Дус кызыма шулчак әллә нәрсә булды, мышык-мышык елап җибәрде, керфекләренә яккан тушь җебеп, алсу бите буйлап акты. Мин Гөлчәчәкне тынычландырырдай кирәкле сүзләр таба алмадым, ни өчен сорау биргәнемә дә үкендем...
    7629
    1
    53
  • Хата Тормышта бер генә кеше дә хаталардан хали түгел. Без ясаган хаталар бер-берсеннән зурлыгы йә кечкенәлеге белән генә аерыладыр. Кечкенәләре шунда ук онытыладыр. Ә зурраклары, язмышыңны башка сукмактан алып кереп киткәннәре... Алары башка шул. Алары сине гомер буе озата бара...
    5156
    0
    35
  • Ләкләкләр Яз җиткән саен ләкләкләр кайтуын өзелеп көтә башлыйм. Бу кошлар кайткач җиһанга яңа тормыш иңә кебек. Мин өчен бик кадерле алар. Аларга кагылышлы үз тарихым бар. 
    2052
    0
    22
  • Бәхетемне сакламадым Һәр хатын-кызның үз тормыш тарихы, үз ялгышлары, үз үкенечләре. Әмма минем кебек беркатлылыгы аркасында үз бәхетен җимергән хатыннар бар микән ул?!
    3834
    0
    21
Реклама
Соңгы комментарийлар
  • 23 март 2023 - 11:56
    Без имени
    Башта ул үзе генә булганда аңа игътибар күп булган, аннан сез кияүгә чыккансыз, игътибар кими төшкән, бала туган, тагын ныграк кимегән, аңа гына карап тору беткән. Ул бала гына икәнен онытып җибәргәнсез. Сезгә ул инде зур, үчтекиләргә кирәк түгел дип саный башлагансыз. Ә ул балада әкренләп әнә шул көнләшү дә, үпкәләү дә, үртәлү дә барлыкка килгән. Белмим, бу хәлне төзәтә алырсызмы.
    Ничек дуслаштырыйм?
  • 22 март 2023 - 10:47
    Без имени
    «Улымны узем генэ устердем» дигэн суздэн сон ук барысы да анлашылды. Киленне яратмавыгыз хэр суздэн «кычкырып» тора. Вот и гаеп эзлисез
    Оныгым минеке түгел...
  • 22 март 2023 - 09:46
    Без имени
    Менэ бу ирне жэллэп язгансыз, кешенен гаилэ тормышын белмичэ язып булмый бит, юньле ирдэн хатын китми, малаен курергэ тилмереп артыннан чабып йоргэнче, гаилэ бн яшэгэндэ кадерлэрен белеп яшэргэ булган дип тэ уйлап була, остендэге киемен утюклап кию кимэу кешенен узеннэн тора, аяксыз, кулсыз кеше тугел бит ул, утюклап кисен, хатын- кыз эш аты тугел бит ул, баласын карарга вакыты тисэ бик яхшы, ир- ат бала чага тугел, гаилэ коргач ул узе йорттагы ботен кеше очен жаваплы булырга тиеш, хатын жилкэсенэ менеп утырырга тиеш тугел!!
    Бер очрашу
  • 22 март 2023 - 14:07
    Без имени
    Улыгыз баланы яраткач, кысылмагыз. Безкапчыкта ятмый конечно. Ноикенче яктан, кешелэрбит детдомнан да алып устерэ
    Оныгым минеке түгел...
  • 23 март 2023 - 16:39
    Без имени
    Бу язманы бик дулкынланып,тетрэнеп укыдым,Аннан коментарийларны да укып чыктым,торле фикерлэр эйтелгэн,хэрберсе дэ дорестер дип уйлыйм.Куренекле шэхеслэрнен тормышын гади халык белми,курми бит,барысы да ал да гол кебек.Баксан, алай тугел икэн...Боек шэхеслэр бераз эгоистрак булалар шикелле,аларга кубрэк игьтибар кирэк,шуна курэ аларнын гаилэ тормышлары да ,яшэу рэвешлэре дэ бераз узгэрэк,ягьни каршылыклы,ямьсезлеклэр белэн чуарлана.Икенчедэн боек шэхес булыр очен узенне танытыр очен ботен гомеренне шул идеяга юнэлтергэ кирэк.Э ботенесенэ дэ житешер очен бик кочле рух,батырлык кирэктер дип саныйм мин.Андыйлар да бар сэнгать кешелэре арасында.Э шулай да Галимэ апаны актриса буларак бик яраттым,рольлэрен бик оста уйный иде.Э тормышына килгэндэ,нишлисен,беребез дэ эулия тугел,хэрбер кешенен дэ русча эйтмешли свои скелеты в шкафу
    Чибәрлек – матур кешенең сыңар канаты! 
Реклама
«Балалы Солянка» балалар музыкаль премиясе
«Татар гаиләсе / килен-кайнана» бәйгесе җиңүчеләрен котлау тантанасы
«Татар мамык шәле» бренды нәрсә ул?
«Татар гаиләсе / үрнәк алыгыз»
«Азат хатын» күргәзмәсе – Кабан күле буенда
«Сөембикә»нең яңа саны һәм... балчык
Әлфия Миңнуллина: «Әни Казанга яланаяклы кыз булып килгән иде, яланаяк мәңгелеккә китеп бара...»
Фарфор буенча рәссам Римма Газалиеваның шәхси күргәзмәсе
Укучыга таба яңа адым: «Сөембикә»нең февраль санын тәкъдим иттек 
Венера Ганиеваның ире, тавыш режиссеры Камил Фәйзрахмановны соңгы юлга озату