Аллы-гөлле аллергия

Аллергия кешенең тормыш ямен җуя. Нигәме? Чөнки хуш исле чәчәк кенә иелеп иснәсә дә, томау төшә, күзләр кычыту күзәтелә, күздән яшь килә башлый. Юри генә түгел, чын-чынлап. Аллергия безнең заманның иң серле, иң мәкерле зәхмәте ул. Бу чир турындагы мәгълүматларның дөресе дә, ялгышы да җитәрлек.
1 нче ялгышу. Бөтенесенә дә нәселдәнлек гаепле.Әлбәттә, аллергиянең сәбәпләрен нәселдәнлеккә бәйләп карарга кирәк. Ләкин бүтән сәбәпләрне дә онытырга ярамас. Аллергияне цивилизация чире дип атаулары очраклы түгел. Ризыкны консервантлар, төрледән-төрле химик препаратлар белән ашлау яшәү мохитен яраксызга әйләндерә.
2 нче ялгышу. Аллергияне тоймау мөмкин түгел.
Юк шул. Мәкерле чир, әле гап-гади томау, әле бронхит рәвешен алып, кешене интектерә. Кеше еллар буена шул чирләрен дәвалап иза чигә. Көчле дарулар эчә. Нидән болай газаплануын белә алмый йөдәп бетә.
Аллергиянең сәбәпләрен ачыклау да җиңел түгел. Табибларга билгеле булган 20 мең аллерген бар. Келәмдәге яки китаплардагы тузан, ќәнлекләр йоны, чәчәк атып утыручы агач-үлән, җиләк-җимеш, яшелчә, ит, тәмләткечләр... Бу исемлек елдан-ел арта гына бара.
3 нче ялгышу. Аллергия бигрәк тә язын – табигать чәчәктә чагында көчәеп китә.
Әгәр поллиноз, ягъни үсемлек серкәсе тәэсирендә килеп чыгучы аллергик авыру хакында әйтсәк, күп кенә аллергияле кешеләр агачлар поллинозы бетүгә – үлән поллинозы белән авырый башлый. Июнь-июль айларында арыш, солы, тукранбаш, тузганак, кычыткан, әрем серкә очыра, дөньяга чәчәк тузаны тарала. Бу нәрсә сентябрь ахырына кадәр авыру кешенең «канын боза». Тузанга аллергия исә, гомумән, ел әйләнә бетми торган газап.
4 нче ялгышу. Аллергия – иммунитет бозылу ул.
Чынында исә, аллергия килеп чыгуның сәбәпләре ахыргача өйрәнелмәгән. Әйтик, поллиноз организмның чәчәк һәм агач серкәсендә була торган аллерген аксымнарга каршы көрәше дип уйланыла. Кирәкмәгән аксымның һөќүменә җавап рәвешендә канга махсус матдәләр үтеп керә. Алар күбәйгән саен кешенең хәле авырлаша бара.
5 нче ялгышу. Әгәр балачакта агач яки чәчәк серкәсенә аллергия булмаган булса, бу кешене поллиноз беркайчан да җәфаламаячак.
Кызганыч, аллергиянең поллиноз дигәне нәселдән килә. Хәтта ки сез бала вакытта тузганак очыртып уйнап үскән булсагыз да, 25 яшьләргә поллиноз үзен сиздерә башлар. Башаклы үләннәр яки тартма чәчәкле агачлар чәчәк атканда туган кешеләр бу афәттән аеруча нык йөди. Галимнәр исбатлавынча, гомеренең беренче алты ае көз һәм кыш айларына туры килгән балалар, хәтта нәселдән килгән поллиноз чире булса да, бу зәхмәттән ул хәтле үк интекмәс.
Аллергия «чәчәк аткан» чорда:
Юеш чүпрәк белән һәр көн тузаннарны сөртегез, идәнне юыгыз. Аллергиклар фатирында келәмнәргә, авыр калын пәрдәләргә, чәчәкле үсемлекләргә урын юк. Кичләрен, аеруча яңгырдан соң, бүлмәләрне ќилләтегез.
Керләрне ябык урында киптерегез. һәрхәлдә, балконда түгел!
Дуңгыз ите, бәрән ите, колбаса, тавык, йогырт, майонез, кетчуп, балык һәм диңгез продуктлары, маринадланган, ысланган һәм тозлы азыклар, сарымсак, помидор, баклажан, чөгендер, гөмбә, мандарин, йомырка, бал, шоколад, сок, газлы суларны менюга кертмәгез.
Кефир, простокваша, майсыз эремчек, акмай, майсыз сыр, карабодай, солы, арпа, дөге, тары боткаларын рәхәтләнеп ашый аласыз. Куян ите, күркә ите киңәш ителми. Ипине духовкада киптереп ашау хәерле. Кара, яшел чәйләр, мүк ќиләге суларын эчегез. Аш-суга яшел үләннәр кушыгыз.
Мөмкин булса, тәрәзәләрне ачмаска тырышыгыз, һава чистарту системаларыннан файдаланыгыз. өйгә кайтып кергәч, өстәге бар киемне салып юыгыз. һичшиксез, душта коенып чыгыгыз. Чәчләрне бик ќентекләп юу сорала – иң күп пыльца (серкә) концентрациясе шунда. Борын һәм күзләрне дә яхшылап юыгыз.
Татар хатын-кызлары өчен кызыклы язмаларны Сөембикә Telegram-каналында укыгыз
Хәзер укыйлар
-
Дус кызымның ире икенче хатын алган Дус кызыма шулчак әллә нәрсә булды, мышык-мышык елап җибәрде, керфекләренә яккан тушь җебеп, алсу бите буйлап акты. Мин Гөлчәчәкне тынычландырырдай кирәкле сүзләр таба алмадым, ни өчен сорау биргәнемә дә үкендем...
-
Хата Тормышта бер генә кеше дә хаталардан хали түгел. Без ясаган хаталар бер-берсеннән зурлыгы йә кечкенәлеге белән генә аерыладыр. Кечкенәләре шунда ук онытыладыр. Ә зурраклары, язмышыңны башка сукмактан алып кереп киткәннәре... Алары башка шул. Алары сине гомер буе озата бара...
-
Елама, Сәрвиназ! (хикәя)
-
«Кичер мине, әни!» Ә менә бу – ул керәсе йорт, анда аны әнисе көтә. Унбиш ел көтә инде... Кичке эңгер-меңгер. Кәүсәриянең күзе ирексездән ике якты тәрәзәгә төште. Аларның берсендә бөкрәйгән хатын-кыз шәүләсе күренде. «Йә Хода! Ничек картайган!» Кызганудан Кәүсәриянең йөрәге чәнчеп алды...
-
Таяныр талларың булмаса... Дамирә аны беренче күрүендә үк ошатмады. Җете итеп бизәнгән... Сарыга манган чәчләрен тузганак башына охшатып тараган... Изүе ачык... Нәрсә, ул монда эшләргә түгел, кәттә кияү эзләргә кайткан мәллә?..
Соңгы комментарийлар
-
23 март 2023 - 11:56Без имениБашта ул үзе генә булганда аңа игътибар күп булган, аннан сез кияүгә чыккансыз, игътибар кими төшкән, бала туган, тагын ныграк кимегән, аңа гына карап тору беткән. Ул бала гына икәнен онытып җибәргәнсез. Сезгә ул инде зур, үчтекиләргә кирәк түгел дип саный башлагансыз. Ә ул балада әкренләп әнә шул көнләшү дә, үпкәләү дә, үртәлү дә барлыкка килгән. Белмим, бу хәлне төзәтә алырсызмы.Ничек дуслаштырыйм?
-
22 март 2023 - 10:47Без имени«Улымны узем генэ устердем» дигэн суздэн сон ук барысы да анлашылды. Киленне яратмавыгыз хэр суздэн «кычкырып» тора. Вот и гаеп эзлисезОныгым минеке түгел...
-
22 март 2023 - 09:46Без имениМенэ бу ирне жэллэп язгансыз, кешенен гаилэ тормышын белмичэ язып булмый бит, юньле ирдэн хатын китми, малаен курергэ тилмереп артыннан чабып йоргэнче, гаилэ бн яшэгэндэ кадерлэрен белеп яшэргэ булган дип тэ уйлап була, остендэге киемен утюклап кию кимэу кешенен узеннэн тора, аяксыз, кулсыз кеше тугел бит ул, утюклап кисен, хатын- кыз эш аты тугел бит ул, баласын карарга вакыты тисэ бик яхшы, ир- ат бала чага тугел, гаилэ коргач ул узе йорттагы ботен кеше очен жаваплы булырга тиеш, хатын жилкэсенэ менеп утырырга тиеш тугел!!Бер очрашу
-
22 март 2023 - 14:07Без имениУлыгыз баланы яраткач, кысылмагыз. Безкапчыкта ятмый конечно. Ноикенче яктан, кешелэрбит детдомнан да алып устерэОныгым минеке түгел...
-
23 март 2023 - 16:39Без имениБу язманы бик дулкынланып,тетрэнеп укыдым,Аннан коментарийларны да укып чыктым,торле фикерлэр эйтелгэн,хэрберсе дэ дорестер дип уйлыйм.Куренекле шэхеслэрнен тормышын гади халык белми,курми бит,барысы да ал да гол кебек.Баксан, алай тугел икэн...Боек шэхеслэр бераз эгоистрак булалар шикелле,аларга кубрэк игьтибар кирэк,шуна курэ аларнын гаилэ тормышлары да ,яшэу рэвешлэре дэ бераз узгэрэк,ягьни каршылыклы,ямьсезлеклэр белэн чуарлана.Икенчедэн боек шэхес булыр очен узенне танытыр очен ботен гомеренне шул идеяга юнэлтергэ кирэк.Э ботенесенэ дэ житешер очен бик кочле рух,батырлык кирэктер дип саныйм мин.Андыйлар да бар сэнгать кешелэре арасында.Э шулай да Галимэ апаны актриса буларак бик яраттым,рольлэрен бик оста уйный иде.Э тормышына килгэндэ,нишлисен,беребез дэ эулия тугел,хэрбер кешенен дэ русча эйтмешли свои скелеты в шкафуЧибәрлек – матур кешенең сыңар канаты!
-
Ханбикәләребез Кем ул ханбикә? Дөресен әйтик, бәгъзеләребез аны көнгә биш-алты күлмәк алыштыручы көяз хатын, ефәк тотканнан да кулы кабаручы назлы җан итеп күз алдына китерә. Әлбәттә инде, иркә, тәкәббер вә кыланчык..
-
Кадерле Мәрьям апа Шундый язмышлы кешеләр була, күзгә-башка әллә ни чалынмыйча, тыйнак, гади генә яшиләр дә тыныч кына китеп тә баралар.
-
Сугыш өзгән хыял Сәхнәдә В. Асафьевның «Бахчасарай фонтаны» балеты бара. Уланованың Мариясе шулкадәр табигый, чын, ышандырырлык итеп үлә – ирексездән күзләргә яшь тула.
-
Шәфкать иясе Шәфика Сәнгать күгендә кыска гына вакыт балкып янган Шәфика Котдусованы атылган йолдызга тиңлиләр.