Бер сәгать һәм бер гомер

Биш яшьлек кызыма “йөрәк чире” дигән диагноз куйдылар. Барлык анализларны, ЭКГ, УЗИ нәтиҗәләрен җентекләп карап чыккач, кардиолог соңгы сүзен әйтте. “Йөрәгенең артериаль һәм веноз өлешләрен аерып торган пәрдәсендә тишек бар. Зурлыгын болай гына белеп булмый. Йөрәк эшчәнлегенә зыян китерерлек булса, кардиохирург операция билгеләр”, — диде. Кулыма Казанның 6 нчы хастаханәсенең йөрәккан юллары хирургиясе үзәгенә юллама тотып табиб бүлмәсеннән чыкканда хәсрәтемнең иге-чиге юк иде.
Шул көннән башлап бөтен барлыгымны балам биләп алды: көндезләрен бертуктамый аны уйлыйм, төннәрен елап уздырам. Бигрәк кечкенә бит әле, ничек итеп пычак асларына яткырмак кирәк?! Кызымнан күземне ала алмас булдым. Бер кайгысыз уйнап йөргәнен күрәм дә, үзәкләрем өзелеп кызганам, йөрәгем телгәләнә. Нигә? Ни өчен? Аллаһы Тәгаләнең сынавымы? И, Раббым, үзең сабырлык бир. Ахырларын хәерле кылсана.
Бала дигәндә, әни үз-үзен аямый инде ул. Китап кибетләреннән йөрәк эшчәнлеге, йөрәк авырулары турында бер кочак китап сатып алып кайттым. Укыйм, өйрәнәм. Таныш-белеш, күргән-белгән табибларымны йөреп чыктым. Кешегә зарланырга яратмасам да, очраган бер танышыма шушы кайгым турында сөйли башладым. Һәркайсы үзенчә юата, тынычландыра, бар да әйбәт булыр, ди.
Авырлыклар килгәндә, кайтып сыенырга әнием бар. Хәлләребезне аңардан да яшермәдем. Операция сүзе чыккач, әнкәй аяк терәде. “Йөгереп йөргән алма кебек балаңны пычак астына яткызмакчы буласыңмы? Минем ризалыгым юк. Табиблар Алла түгел, алар барын да белеп бетерә алмыйлар”, — диде ул.
Әнкәй сүзләре йөрәгемә ут салса да, мин бу хәлгә салкын акыл белән карарга тырыштым. Авыл кешесе уйлап чыгарырга ярата инде ул. “Табибларга ышанмаулары да гыйлемнәре җитенкерәмәүдән генә”, — дип, үз-үземне тынычландырдым. Әмма бер танышымның сүзләре минем күңелгә чын-чынлап шом салды. “Туганнан-туган сеңлемә дә нәкъ шундый операция ясаганнар иде. Уңышлы чыкмады шул. Аңарчы сәламәт күренә иде, хәзер I группа инвалид әнә, — дип сөйләде. — “Ник болай килеп чыкты соң?” дигәч, үзебезнең район больницасында эшләүче кардиолог: “Минем уйлавымча, аңа операция кирәкми иде. Хәзер пациенттан акча алу өчен генә дә операциягә тотынучылар бар шул”, - диде”.
Болай да янган йөрәгемә мондый хәбәрләрне ишетү учакка ут өстәгән кебек иде. Алай да күңелемә килгән төрле шик-шөбһәләрне басарга, табибларга ышанычымны югалтмаска тырыштым. Булмас, дүрт мең акча өчен бер гөнаһсыз сабыйның гомерен куркыныч астына куймаслар дип өметләндем.
Куркып көткән көн тиз килеп җитте. Больницада кирәк булачак әйберләрне тутырдым да, бер кулыма сумка тотып, икенчесенә кызымны җитәкләп, хастаханәгә киттем.
Кардиохирург дигәннәре амбулатор карточкага язылганнарга күз төшерү белән: “Хәлләрегез җитди күренә, әмма ахыргы нәтиҗәне “зондирование” күрсәтер”, — диде. “Анысы нәрсә тагын?” — дидем мин соңгы бер айда мең мәртәбә башымнан үткән җавапсыз сорауларның тагын бергә артуыннан сабырлыгымны җуеп. “Зондирование” — кан тамыры буйлап йөрәккә махсус аппарат кертеп, йөрәк стеналарын тикшерү ул. Шушы аппарат буйлап җибәрелгән сыеклык бер яктан икенчесенә күчсә, димәк, йөрәк дөрес эшләми — веноз һәм артериаль каннар буталышы бар дигән сүз. Менә шул йөрәктә тавыш тудыра”, — дип аңлатып китте табибә баламның күкрәген тыңлый-тыңлый. “Ничек соң, — дим, — бик нык шаулыймы?”
“Очень непонятно”, — дип, тыңлагычын читкә куйды ханым.
Кичке якта палата табибы кереп, миннән бер кәгазьгә кул куйдырып чыкты. “Зондирование кечкенә операция дип санала. Йөрәкнең препаратны ничек кабул итүен алдан белеп булмый. Минут эчендә аллергия бирергә мөмкин. Көтелмәгән хәлләр килеп чыкса, җаваплылык сезнең өстә”. Җавап итеп сүз әйтергә тамагымдагы төер ирек бирмәде, калтыранган кулым белән кәгазенә имза гына сырладым.
Кич, кызымны йоклаткач, ярты төнгә кадәр намазлык өстендә утырдым. Аллаһы Тәгаләдән йөрәк парәмә исәнлек-саулык, бәхетле гомер бирүен сорап, озак итеп сәҗдәләр кылдым. Мөхәммәд пәйгамбәр: “Төнен күктә вә җирдә хәрәкәт итүче барча җан иясе йоклаган вакытта кылынган догалар Аллаһыга туп-туры күтәрелә. Чөнки аның юлына бернинди чебен-черки дә, кош-корт та, хәтта фәрештәләрнең дә хәрәкәте комачауламаячак”, —дигән. Ишетсәнә, Раббым?! Сабырсызлыгым түгел лә бу, чарасызлыгым!
Әкрен генә мин шомланып та, өметләнеп тә көткән таң атты. Иртүк әтисе килеп җиткән. Сизәм, ул да төнне борчылып үткәргән. Безгә генә белгертәсе килми, кызын кочкан, чөйгән була.
Йоклата торган дарудан изрәгән кызымны кочып, операционныйга киттем. Йөрәгемнең үзәгеннән өзелеп төшкән бөртегемне ап-ак җәймәгә яткырдым да аннан күземне аерып ала алмый ишеккә юнәлдем. Шәфкать туташы мине этеп диярлек чыгарып җибәрде. Өстә гөлт итеп “Не входить” дигән ут янды.
...Менә без икәү — ата һәм ана ут йотабыз. Икебезнең дә хәзер күңелендә бер генә уй, бер генә теләк — баланың йөрәге генә түзсен. Теге куркыныч диагнозы исбатланмаса гына ярар иде.
Мең дә беренче кат белгән догаларымны пышылдыйм. Соң чиккә җитеп борчылам. Баскан җиремдә тора алмый арлы-бирле йөренәм. Әтиебез исә үзен тыныч тотарга тырыша. Беләм, аның шулай мине сакларга тырышуы бу.
Егерме минут тирәсе булыр дигәннәр иде, нишләптер озаккарак сузылды. Вакыт үткән саен куркуым арта бара. Мин сабырсыз кеше түгел, авырлыкларга да түзгән бар. Әмма монда минем чарам юк. Йөрәгемне мең төрле вәсвәсә талый.
Бер сәгать булды дигәндә, ниһаять, ишек өстендәге утлы язу сүнде. Ишек ачылды һәм түрдәге бүлмәдән тәгәрмәчле арбага салып, кызымны алып чыгуларын күреп алдым. Аллаһыга шөкер, исән! Бүлмә түреннән олы яшьтәге шәфкать туташы миңа күзләремне сөртергә кушып ишарәли.
Түзмим, арбаны ишектән чыгарганчы ук, йөгереп барып балам өстенә иеләм. Менә бит ул минем йөрәк парәм, куаныч-шатлыгым, озын төннәр буена баккан җимешем... Нишләткәннәр аны? Алсу йөзе агарынып киткән.
Күзләребез очрашуга, кызым аптырау һәм авыртудан бушанып, елап җибәрде. “Бик авыртмадымы, кызым?” — дип сорадым кабаланып. ‘Теге абый тиде-е”,—дип үкседе кызым сабыйлыгы белән рәнҗеп. Әтисе белән икәүләп күз алмый бала юатабыз, көйлибез.
Исән күрешү шатлыгын кичергәч тә, икебезнең дә баш миен башка сорау биләп алды. Диагноз нинди? Операция ясарга кирәкме, юкмы?
Ниһаять, хирургның тирләгән йөзе күренде. Без сулаудан да туктадык бугай. “Ничего не нашли!” Докторның кызыбыз өчен үз баласыдай куануы сәер дә, рәхәт тә иде.
Менә ул Ходайның рәхмәте! Ишетте бит догаларымны, ишетте! Әтисе белән икәүләп: “Әлхәмделилләһи раббил галәмин”, — дип кабатлыйбыз. Минем инде тыелгысыз яшьләрем буа ера.
Бераздан курку һәм авыртудан талчыккан кызым йокыга талды. Мин бүген төнлә нәзер итеп әйткән ике рәкәгать шөкер намазымны үтәмәк өчен, сәҗдәгә юнәлдем.
Казан.
Шул көннән башлап бөтен барлыгымны балам биләп алды: көндезләрен бертуктамый аны уйлыйм, төннәрен елап уздырам. Бигрәк кечкенә бит әле, ничек итеп пычак асларына яткырмак кирәк?! Кызымнан күземне ала алмас булдым. Бер кайгысыз уйнап йөргәнен күрәм дә, үзәкләрем өзелеп кызганам, йөрәгем телгәләнә. Нигә? Ни өчен? Аллаһы Тәгаләнең сынавымы? И, Раббым, үзең сабырлык бир. Ахырларын хәерле кылсана.
Бала дигәндә, әни үз-үзен аямый инде ул. Китап кибетләреннән йөрәк эшчәнлеге, йөрәк авырулары турында бер кочак китап сатып алып кайттым. Укыйм, өйрәнәм. Таныш-белеш, күргән-белгән табибларымны йөреп чыктым. Кешегә зарланырга яратмасам да, очраган бер танышыма шушы кайгым турында сөйли башладым. Һәркайсы үзенчә юата, тынычландыра, бар да әйбәт булыр, ди.
Авырлыклар килгәндә, кайтып сыенырга әнием бар. Хәлләребезне аңардан да яшермәдем. Операция сүзе чыккач, әнкәй аяк терәде. “Йөгереп йөргән алма кебек балаңны пычак астына яткызмакчы буласыңмы? Минем ризалыгым юк. Табиблар Алла түгел, алар барын да белеп бетерә алмыйлар”, — диде ул.
Әнкәй сүзләре йөрәгемә ут салса да, мин бу хәлгә салкын акыл белән карарга тырыштым. Авыл кешесе уйлап чыгарырга ярата инде ул. “Табибларга ышанмаулары да гыйлемнәре җитенкерәмәүдән генә”, — дип, үз-үземне тынычландырдым. Әмма бер танышымның сүзләре минем күңелгә чын-чынлап шом салды. “Туганнан-туган сеңлемә дә нәкъ шундый операция ясаганнар иде. Уңышлы чыкмады шул. Аңарчы сәламәт күренә иде, хәзер I группа инвалид әнә, — дип сөйләде. — “Ник болай килеп чыкты соң?” дигәч, үзебезнең район больницасында эшләүче кардиолог: “Минем уйлавымча, аңа операция кирәкми иде. Хәзер пациенттан акча алу өчен генә дә операциягә тотынучылар бар шул”, - диде”.
Болай да янган йөрәгемә мондый хәбәрләрне ишетү учакка ут өстәгән кебек иде. Алай да күңелемә килгән төрле шик-шөбһәләрне басарга, табибларга ышанычымны югалтмаска тырыштым. Булмас, дүрт мең акча өчен бер гөнаһсыз сабыйның гомерен куркыныч астына куймаслар дип өметләндем.
Куркып көткән көн тиз килеп җитте. Больницада кирәк булачак әйберләрне тутырдым да, бер кулыма сумка тотып, икенчесенә кызымны җитәкләп, хастаханәгә киттем.
Кардиохирург дигәннәре амбулатор карточкага язылганнарга күз төшерү белән: “Хәлләрегез җитди күренә, әмма ахыргы нәтиҗәне “зондирование” күрсәтер”, — диде. “Анысы нәрсә тагын?” — дидем мин соңгы бер айда мең мәртәбә башымнан үткән җавапсыз сорауларның тагын бергә артуыннан сабырлыгымны җуеп. “Зондирование” — кан тамыры буйлап йөрәккә махсус аппарат кертеп, йөрәк стеналарын тикшерү ул. Шушы аппарат буйлап җибәрелгән сыеклык бер яктан икенчесенә күчсә, димәк, йөрәк дөрес эшләми — веноз һәм артериаль каннар буталышы бар дигән сүз. Менә шул йөрәктә тавыш тудыра”, — дип аңлатып китте табибә баламның күкрәген тыңлый-тыңлый. “Ничек соң, — дим, — бик нык шаулыймы?”
“Очень непонятно”, — дип, тыңлагычын читкә куйды ханым.
Кичке якта палата табибы кереп, миннән бер кәгазьгә кул куйдырып чыкты. “Зондирование кечкенә операция дип санала. Йөрәкнең препаратны ничек кабул итүен алдан белеп булмый. Минут эчендә аллергия бирергә мөмкин. Көтелмәгән хәлләр килеп чыкса, җаваплылык сезнең өстә”. Җавап итеп сүз әйтергә тамагымдагы төер ирек бирмәде, калтыранган кулым белән кәгазенә имза гына сырладым.
Кич, кызымны йоклаткач, ярты төнгә кадәр намазлык өстендә утырдым. Аллаһы Тәгаләдән йөрәк парәмә исәнлек-саулык, бәхетле гомер бирүен сорап, озак итеп сәҗдәләр кылдым. Мөхәммәд пәйгамбәр: “Төнен күктә вә җирдә хәрәкәт итүче барча җан иясе йоклаган вакытта кылынган догалар Аллаһыга туп-туры күтәрелә. Чөнки аның юлына бернинди чебен-черки дә, кош-корт та, хәтта фәрештәләрнең дә хәрәкәте комачауламаячак”, —дигән. Ишетсәнә, Раббым?! Сабырсызлыгым түгел лә бу, чарасызлыгым!
Әкрен генә мин шомланып та, өметләнеп тә көткән таң атты. Иртүк әтисе килеп җиткән. Сизәм, ул да төнне борчылып үткәргән. Безгә генә белгертәсе килми, кызын кочкан, чөйгән була.
Йоклата торган дарудан изрәгән кызымны кочып, операционныйга киттем. Йөрәгемнең үзәгеннән өзелеп төшкән бөртегемне ап-ак җәймәгә яткырдым да аннан күземне аерып ала алмый ишеккә юнәлдем. Шәфкать туташы мине этеп диярлек чыгарып җибәрде. Өстә гөлт итеп “Не входить” дигән ут янды.
...Менә без икәү — ата һәм ана ут йотабыз. Икебезнең дә хәзер күңелендә бер генә уй, бер генә теләк — баланың йөрәге генә түзсен. Теге куркыныч диагнозы исбатланмаса гына ярар иде.
Мең дә беренче кат белгән догаларымны пышылдыйм. Соң чиккә җитеп борчылам. Баскан җиремдә тора алмый арлы-бирле йөренәм. Әтиебез исә үзен тыныч тотарга тырыша. Беләм, аның шулай мине сакларга тырышуы бу.
Егерме минут тирәсе булыр дигәннәр иде, нишләптер озаккарак сузылды. Вакыт үткән саен куркуым арта бара. Мин сабырсыз кеше түгел, авырлыкларга да түзгән бар. Әмма монда минем чарам юк. Йөрәгемне мең төрле вәсвәсә талый.
Бер сәгать булды дигәндә, ниһаять, ишек өстендәге утлы язу сүнде. Ишек ачылды һәм түрдәге бүлмәдән тәгәрмәчле арбага салып, кызымны алып чыгуларын күреп алдым. Аллаһыга шөкер, исән! Бүлмә түреннән олы яшьтәге шәфкать туташы миңа күзләремне сөртергә кушып ишарәли.
Түзмим, арбаны ишектән чыгарганчы ук, йөгереп барып балам өстенә иеләм. Менә бит ул минем йөрәк парәм, куаныч-шатлыгым, озын төннәр буена баккан җимешем... Нишләткәннәр аны? Алсу йөзе агарынып киткән.
Күзләребез очрашуга, кызым аптырау һәм авыртудан бушанып, елап җибәрде. “Бик авыртмадымы, кызым?” — дип сорадым кабаланып. ‘Теге абый тиде-е”,—дип үкседе кызым сабыйлыгы белән рәнҗеп. Әтисе белән икәүләп күз алмый бала юатабыз, көйлибез.
Исән күрешү шатлыгын кичергәч тә, икебезнең дә баш миен башка сорау биләп алды. Диагноз нинди? Операция ясарга кирәкме, юкмы?
Ниһаять, хирургның тирләгән йөзе күренде. Без сулаудан да туктадык бугай. “Ничего не нашли!” Докторның кызыбыз өчен үз баласыдай куануы сәер дә, рәхәт тә иде.
Менә ул Ходайның рәхмәте! Ишетте бит догаларымны, ишетте! Әтисе белән икәүләп: “Әлхәмделилләһи раббил галәмин”, — дип кабатлыйбыз. Минем инде тыелгысыз яшьләрем буа ера.
Бераздан курку һәм авыртудан талчыккан кызым йокыга талды. Мин бүген төнлә нәзер итеп әйткән ике рәкәгать шөкер намазымны үтәмәк өчен, сәҗдәгә юнәлдем.
Казан.
Татар хатын-кызлары өчен кызыклы язмаларны Сөембикә Telegram-каналында укыгыз
Хәзер укыйлар
-
«Бу сезнең кызыгыз...» Бала таба алмаячагы хакында Кәдрия Азатка туйга кадәр үк әйтте. Егет булачак хатынына шуның кадәр гашыйк иде, кул гына селтәде. – Аптырама, – дип кочаклап алды ул сөеклесен. – Елак балаларсыз икебезгә генә бик рәхәт булачак. Бик теләсәк, табиблар могҗиза ясамый калмас. Аннан соң гаилә баласыз да була ала бит.
-
Син генә кирәк Гади ситса күлмәкле кызның ишек төбендә арзанлы гына туфлиләрен салуын күреп, йөзен чытты булачак кайнана. «Авыл гыйбады!» – башына килгән беренче уе шул булды. Алай да улы хакына күңелдәгесен сиздермәде. Әле өйләнеп, түргә алып кайтып утыртмаган, йөреп туяр да, ташлар...
-
Ходай биргән күршеләрем 2 Авыр тормыштан, акчасызлыктан зарланып йөргән әбине танып та булмый хәзер: җыерчыклы йөзләре нурланып китте, иелгән башы турайды, әйтерсең 20 елга яшәрде: эскәмиядә төзелешеп утырган хатыннар янында тукталып та тормый, җәхәт кенә узып китү ягын карый...
-
Авыл малае Бәкер шифаханәсенә юллама бирделәр Нәфисәгә. Эш урыныннан. Аны, инде унбиш елга якын шул бер урында эшләүче сазаган кызны, кемдер исенә төшерер, «аңа да ял кирәк, аңа бирик...» дип искәртер дип башына да китермәгән иде. Иң кирәк җирдә иң кирәкле сүзне кем кемгә әйткәнен төпченеп тормыйча гына юлга кузгалды ул
-
Өч монолог Нурания конвертны ачты, Илдарына хатны тиз генә укып бирергә иде исәбе, тик әллә кайдан ниндидер кайнар агым, кинәт тынын буып, бөтен күкрәген умырып тотты...
Соңгы комментарийлар
-
1 июнь 2023 - 11:43Без имениНия бестолковый килен булсын, анлавымча килен белэн кайнана Алама яшэмэгэн.Әйтелми калган рәхмәт
-
1 июнь 2023 - 11:18Без имениСабабызнын горурлыгы, йозек кашы ул Голсинэ ханым♥️ Исэн-сау булсын, йоргэн юллары ун булсын🙏Китап акылны тәрбияли
-
31 май 2023 - 15:07Без имениТочно шундый эчтэлекле кино караган идем,исемен хэтерлэмим,бер нэрсэ дэ узгэрмэгэн.Бәхетле очрак-3
-
22 май 2023 - 10:24Без имениПервый раз попробовала такое блюдо у подруги, она татарочка. Правда, она мешала гороховую муку пополам с пшеничной.Так понравилось, что теперь сама его готовлю. Проблема только в том, что гороховую муку не везде продают. Но я ее теперь в интернет- магазине заказываю.Суп с чумаром из гороховой муки (клецки по-татарски)
-
Ханбикәләребез Кем ул ханбикә? Дөресен әйтик, бәгъзеләребез аны көнгә биш-алты күлмәк алыштыручы көяз хатын, ефәк тотканнан да кулы кабаручы назлы җан итеп күз алдына китерә. Әлбәттә инде, иркә, тәкәббер вә кыланчык..
-
Кадерле Мәрьям апа Шундый язмышлы кешеләр була, күзгә-башка әллә ни чалынмыйча, тыйнак, гади генә яшиләр дә тыныч кына китеп тә баралар.
-
Сугыш өзгән хыял Сәхнәдә В. Асафьевның «Бахчасарай фонтаны» балеты бара. Уланованың Мариясе шулкадәр табигый, чын, ышандырырлык итеп үлә – ирексездән күзләргә яшь тула.
-
Шәфкать иясе Шәфика Сәнгать күгендә кыска гына вакыт балкып янган Шәфика Котдусованы атылган йолдызга тиңлиләр.