Өлкәннәрне опекунлыкка бирү дәүләткә файдалырак

Татарстанда яшәүчеләрнең 8 проценты рәсми рәвештә инвалид дип табылган. Үз-үзен карау аларга шактый авыр бирелә. Ярый да, яннарында ярдәм итеп җибәрерлек балалары, туганнары булса. Кайчак бит бу кешеләр бөтенләй ялгызы гына, ничек кирәк шулай гомер итәргә дучар ителә. Дәүләт мондый кешеләргә социаль хезмәткәрләр беркетә, билгеле. Шулай да атнасына берничә тапкыр гына килеп йөргән кеше әллә ни зур ярдәм күрсәтә алмый.

Яңа социаль проектта сүз  үз-үзләрен бөтенләй яисә өлешчә карау мөмкинлеген югалткан 55 яшьтән өлкән хатын-кызлар, 60 яшьтән өлкән ир-атлар турында бара. Хакимият вәкилләре аларны гаиләгә алырга риза кешеләрне табып, башкарган игелекле гамәлләре өчен бюджеттан акчалата ярдәм дә күрсәтергә тәкъдим итә.  Инвалидлыгы булмаган гражданны яки 3 төркем инвалидлык билгеләнгән кешене караган өчен – 4 мең сум, 2 төркем инвалидны карамакка алучыга – 6 мең сум, 1 төркем инвалидны караган өчен 8 мең сум түләргә җыеналар.  Түрәләр шул рәвешле социаль учреждениеләр башкарган вазыйфаны шәхси секторга күчермәкче.

Опекуннар өлкән кешеләрне махсус учреждениеләрдән алырга мөмкин, шулай ук стационар хезмәт күрсәтүгә мохтаҗ ялгыз кешеләрне патранажга алырга хокуклы. Карт кешене гаиләгә алу буенча килешү барлык яклар ризалыгы белән генә төзелә. Опекун гаиләсенең башка әгъзалары да өлкән яшьтәге затны үзләре янына кабул итәргә әзер булырга тиеш, барча кешенең кереме, милеге турында, шулай ук җинаять җәзасына тартылмау турында белешмәләр җыела.   

Опекунның үз гаиләсенә алган кеше милегенә  бернинди хокукы юк, шулай ук өлкән кеше дә гаиләгә алучыларның милеген үзенеке итә алмый, диелгән проектта. Әмма дәүләт тарафыннан билгеләнгән ярдәмчеләр өлкән гражданның кеременә исәп тота ала, әмма картның үзенә 25 проценттан да кимрәк калмаска тиеш.

- Өлкән яшьтәгеләрне опекунлыкка алуның моңа охшаш практикасы чит илдә бар. Һәм бу идеяне, нигездә, уңай кабул итеп була. Әмма хезмәткә яраклы булмаган чит кешене үз гаиләсенә алырга теләүчеләр генә күп булмастыр шул, – ди “Вместе” хәйрия фонды президенты Роберт Ангелов.

Әмма Татарстан Иҗтимагый палатасы әгъзасы Татьяна Забегина фикеренчә, җәмгыять күп нәрсәгә әзерлексез. Әмма тенденцияләрдән алдан баручы карарлар булырга тиеш. Үз ихтыяҗларын гына кайгыртучы намуссыз кешеләр булачак дип фикер йөртсәң, бөтенләй законнар кабул итмәскә кирәк, ди ул.

- Дәүләт балаларны, инвалидларны һәм өлкән кешеләрне үз карамагына алырга рөхсәт итәргә тиеш: кешеләрнең шундый хокукы булырга тиеш.  Өстәвенә, бу форма социаль учреждениеләрдә картларга хезмәт күрсәтүгә караганда арзанракка төшәчәк. Ахыр чиктә бу проект файда гына китерәчәк, – дип фикер йөртә Татьяна Забегина.

Татарстан Хезмәт, халыкны эш белән тәэмин итү һәм социаль яклау министрлыгы мәгълүматлары буенча, Татарстанда 2016 ел башына 316 меңгә якын инвалид исәпләнә – бу республика халкының 8,3 проценты. 62 700 кеше — хезмәткә яраклылык яшендәге кешеләр.

чыганак