14 октябрь - Россиядә Тыюлыклар көне

Россиядә беренче тыюлыклар XIX гасыр азагында дворян җирләрендә барлыкка килгән. Беренче дәүләт тыюлыгы – Байкалда Баргуза тыюлыгы 1916 елда оештырылган. Нәкъ менә шул вакыттан Россиядә тыюлыклар эшчәнлеге тарихы башлана. Хәер, илдә элек-электән үк тыюлыкта имәнлекләр, каенлыклар, саклаудагы урыннар, патшалар, князьләр, югары даирә вәкилләре ауга йөри торган заказниклар булган.

Бүген Россия Федерациясендә 59,6 млн гектарда 103 дәүләт табигать заказнигы, 47 милли парк, 69 федераль заказник исәпләнә һәм аларда штатта 10 меңнән артык хезмәткәр хезмәт күрсәтә. Илебездә төбәк һәм җирле әһәмияттәге аеруча сакланылышлы 13 меңләп табигать территорияләре бар, аларның гомуми мәйданы - 142,4 млн гектар.

ТР Урман хуҗалыгы министрлыгыннан алынган мәгълүмат буенча, хәзер Татарстан Республикасы табигый тыюлык фонды гомуми мәйданы 167,55 мең гектар булган барлык 3 дәрәҗәне эченә алган 171 аеруча саклана торган табигый территория, шул исәптән 126,84 мең гектар мәйданда төбәк әһәмиятенә ия булган аеруча саклана торган 166 территориядән тора.

Шул рәвешле, Татарстан Республикасы мәйданнарының 2,47 %ында табигый комплексларны, ландшафтларны һәм биологик төрлелекне саклау һәм торгызу өчен оптималь шартлар тудырылган. Соңгы 15 елда Татарстан Республикасында якынча 110,7 мең гектар мәйданда аеруча саклана торган 30 табигый территория (12 дәүләт табигый заказнигы һәм 18 табигать һәйкәле) оештырылган.

Идел-Кама тыюлыгы, үзәк тыюлык буларак, - Татарстан Республикасы территориясендә саклана торган мәйданнар системасында аеруча мөһим звено. Ул тере организмнарның төрлелек күплеген тәэмин итә һәм баланслы тикшеренүләр өчен база ролен үти. Шулай да, аның мәйданы төбәктә экология тигезлеге булдыру өчен бик кечкенә. Шул сәбәпле, республикада аеруча саклана торган территорияләрне үстерүгә һәм камилләштерүгә игътибар кимеми. Тыюлык территориясе табигый шартларга якын булган һәм әйләнә-тирәне чистарту функциясен тулысынча башкарырга сәләтле азрак саклана торган мәйданнар белән тулыландырыла. Хәзерге вакытта Бөгелмә районында 3 табигый объектка махсус саклана торган табигый территория дәрәҗәсе бирү өчен эшләр алып барыла.

ТР Урман хуҗалыгы министрлыгы исә барлык тыюлыклар эше белгечләрен һөнәри бәйрәмнәре белән котлый.

сылтама: http://tat.tatar-inform.ru/news/2015/10/14/114561/