Бәйрәм буларак ул 1992 елдан бирле үткәрелә башлый. Чөнки ул елның 11 июнендә Россия Федерациясе Югары Советы тарафыннан “Россия Федерациясенең дәүләт суверенитеты турында Декларация кабул итү көне” карарына кул куела.
Рәсми рәвештә бәйрәм яңа исемен (“Россия көне”) 2002 елның 1 февралендә ала. Россиянең Хезмәт кодексы яңарганнан соң, Россия көне илебезнең барлык төбәкләрендә билгеләп үтелә башлый. Аны дәүләт тарафыннан игълан ителеп, ял итә торган иң яшь бәйрәмнәрнең берсе, дип әйтергә мөмкин.
Россиянең атамалары үзгәрсә дә, ул элек-электән беренчел позицияләрне бирмәгән. Аның мәйданына гына да игътибар итсәк, ул дөньяда да, Европада, Азиядә беренче урында тора. Башка бер генә илнең дә территориясе 17 125 191 квадрат километрга җитми. Икенче урында торган Канадага да безне куып җитәр өчен, әле тагын 7 миллионнан артык квадрат километр мәйдан кирәк. Территориясе зур булу сәбәпле, Россия 12 диңгез тарафыннан юыла.
Төрле милләт вәкилләренең үзара дус яшәвен күрсәтә торган ил дә әле ул Россия. Ил Конституциясендә үк Россиянең күпмилләтле дәүләт булуы ассызыклана. Аның территориясендә190нан (!) артык милләт яши. Биредә беренче урынны руслар алып тора, 2010 елда үткәрелгән халык санын алуда алар – 111 016 896 кеше. Ә икенче урында 5 310 649 кеше белән татарлар тора.
Заманнар үзгәрү белән, илебез атамалары да үзгәргән:
IX – XIII гасырлар – Борынгы рус дәүләте;
XII – XVI гасырлар – Идел Русе (Новгород республикасы, Владимир кенәзлеге, Бөек Литва кенәзлеге, Мәскәү кенәзлеге);
1547 – 1721 – Рус ханлыгы;
1721 – 1917 – Россия империясе;
1917 ел – Россия республикасы;
1917 – 1922 – Россия совет федератив социалистик республикасы (РСФСР);
1922 – 1991 – СССР;
1991 елдан башлап – Россия Федерациясе.
Тагын нинди истәлекле вакыйгалар булган?
12 июнь – илебез халкы еш кына әлеге көнне Россия бәйсезлеге көне, дип атый.
12 июнь – 1991 елның шушы көнендә Россия совет федератив социалистик республикасы (РСФСР) президенты сайлауларында Борис Ельцин җиңеп чыга.
12 июнь – Россиянең күп кенә шәһәрләрендә шәһәр көне буларак билгеләп үтелә. Ләкин бу Татарстанга кагылмый. Чөнки Татарстанның суверенитеты турында үз декларациясе бар. 12 июнь безнең республикада “Россия көне” исеме астында уза.
Бүген әлеге бәйрәм көннән-көн ватанпәрвәрлек хисләре белән сугарыла. Россия көне милләтләр бердәмлеге, Ватаныбызның бүгенгесе, киләчәге өчен җаваплылык символы булып тора. Бу – хөррият, гражданнар аасындагы татулык, кешеләрнең тынычлык бәйрәме. Шушы көнне бөтен илебез буенча тантаналы чаралар үткәрелә. Кремльдә илбашлыгы Россия Федерациясе Дәүләт премияләрен тапшыра.
чыганак
