Хезмәт Кодексында үзгәрешләр бар

Кичә Татар-информ агентлыгында Татарстан Республикасы Хезмәт, халыкны эш белән тәэмин итү һәм социаль яклау министры Эльмира Зарипова белән матбугат конференциясе узган иде. Ул анда берничә мөһим яңалыкка һәм эш урыннарындагы бәхетсезлек очракларына тукталып узды.

Яңалыклар хезмәт кодексының хезмәт хакларын түләү нормаларын бозучыларга кагыла. Быелның 3 июлендә «Хезмәт хакларын түләүгә кагылышлы нормаларны бозган өчен, эш белән тәэмин итүчеләрнең җаваплылыгын арттыру мәсьәләләре буенча РФнең аерым закон чыгару актларына үзгәрешләр кертү турында» 272 нче санлы ФЗ канунга кул куелган. Ул 3 нче октябрьдән гамәлгә керәчәк.

Хезмәт хакы канун буенча һәр 15 көн саен түләнергә тиеш. Әгәр дә шушы вакыт узып та, хезмәт хакы түләнми икән, хезмәткәр үз хокукларын яклауны таләп итеп, яшәү урыны буенча судка мөрәҗәгать итә ала. Элек исә фәкать эш бирүче рәсми теркәлгән җирлек судына гына мөрәҗәгать итеп була иде. Хәзер дәгъвачы үзе теркәлгән җирлек судына мөрәҗәгать итәргә хокуклы. Эш хакын вакытында түләмәгән яки тулусынча биреп бетермәгән өчен, элек дәгъва фәкать 3 ай эчендә генә белдерелә алган булса, хәзер аның да вакыты 1 елга кадәр озынайтылган.

Тагын бер мөһим яңалык – хезмәт хакларын вакытында түләмәгән өчен вазыйфаи затларга һәм юридик затларга карата салынган штраф күләме дә арта. Элек вазыйфаи затлар 1 меңнән алып 5 мең сумга кадәр штраф түләгән булсалар, хәзер бу сумма 20 мең сумга кадәр булырга мөмкин. Юридик затлар, гомумән дә 100 мең сумнарыннан «колак кагачак».

Хезмәт хакын вакытында түләмәгән өчен, канун буенча, эш бирүче хезмәткәргә компенсация түләнергә тиеш. Ул кичектерелгән һәр көн өчен түләнә. Әлегә кадәр аның күләме Үзәк Банк билгеләгән төп ставканың 1/300 өлешенә тигез булса, яңа канун үз көченә кергәннән соң, 1/150 күләмендә булачак.

Министрны борчыган икенче мәсьәлә – эш урыннарында бәхетсезлек очраклары. Шөкер, республикабызда хәл алай ук куркыныч тормый. Шулай да быелның алты ае эчендә 81 бәхетсезлек очрагы булган, 18 очракта ул кешенең үлеменә китергән.. Иң куркыныч өлкәләр, әлеге дә баягы, эшкәртү тармагы, төзелеш һәм транспорт. Ул очракларның бик күбесе эшчеләрнең гап-гади генә кагыйдәләрне үтәмәүләре аркасында килеп чыккан.