Тездән төшкәч көйдермәсен, дисәк...
Әлеге язмага җавап - http://syuyumbike.ru/zaman-hem-bez/actual-tema/?id=400
Хатны укыгач ике төрле хис кичердем: беренчесе – хатта язылганнар проблеманың бары бер өлешен, күзгә күренеп торган кадәресен генә чагылдырганга борчылу, икенчесе – укучыбызның актуаль, көн кадагындагы мәсьәләне күтәреп чыгуына сөенү.
Чыннан да, без шактый катлаулы үзгәрешләр чорында яшибез. Аның үзенә генә хас процесслары бар. Шуларның иң әһәмиятлеләреннән берсе – җәмгыятьтә булган кыйммәтләрнең үзгәрүе дияр идем мин. Әле 20-30 ел элек кенә балалар «хезмәт – тормыш нигезе», «кем эшләми – шул ашамый», «бөтен кеше дә бертигез» дип тәрбияләнсә, бүгенге яшь буын бөтенләй башка идеалларга табына. Һәм ул идеаллар яки кыйммәтләр арасында гаять зур урынны акча, материаль байлык алып тора. Материаль байлыкка омтылу – тәҗрибәсе булмаган яшь кешенең тормышын да җимереп ташларга мөмкин шул…
Аңлавымча, Гөлия, чыннан да, матур гаиләдә, гаять дөрес тәрбия алып үскән: ул хезмәт ярата, яхшы укый, җәмәгать эшләрендә катнаша, музыка белән кызыксына. Ә нишләп соң кинәт шундый үзгәрешләр барлыкка килде икән? Кызганычка каршы, берни дә юктан гына, кинәт кенә булмый – якыннарыбызда, балаларыбызда барган үзгәрешләрне күп вакыт күрмибез яки күрмәмешкә салышабыз (кайчак шулай җайлырак тоела – «үзе үтәр әле!» дибез). Гөлия проблемасыз бала саналган – яхшы укыган, тыңлаучан, тәртипле булган.
Ә баладан тагын ни көтәсең? Әти-әниләр еш кына балаларын барлык тормыш проблемаларыннан аралап, аңа укырга, үсәргә бөтен мөмкинлекләрне тудыра. Һәм, нәтиҗәдә, гаять дәрәҗәдә инфантиль, ягъни тормышка бик гади, примитив карашлы балалар үсә. Бу очракта да шуңа охшаш хәл. Гомумән, бу гаиләдә проблеманы уртага салып сөйләшү гадәте юк, күрәсең. Әти-әнисе – кызларын, кызлары әти-әнисен аңламый, алай гына да түгел, Гөлия үз-үзен тотышы белән күптәннән инде аларга сугыш игълан иткән, һәм ул сугышны ярыйсы гына уңышлы алып та бара… Әти белән әни берни булмагандай яши бирә – әйтерсең, бар да искиткеч шәп! Тик әнисенең генә инде нервлары какшавы төрле соматик авыруларга китереп җиткергән.
Гөлия инде балигъ булган зур кеше: ни өчен мәсьәләне уртага салып сөйләшмәскә? 10-12 яшьлек балалар да күп проблемаларны дөрес аңларга сәләтле – аларны дөньяның бар мәшәкатеннән аралап үстерү һич кенә дә ярый торган эш түгел. Ышанам – дөрес дәлилләр табып сөйләшкән очракта, Гөлия белән уртак тел табып булачак.
Авторның сүзләренә караганда, төп мәсьәлә машина алу-алмау проблемасы тирәсендә бөтерелә. Ни өчен әти-әни моңа шулкадәр каршы соң? Хаттан күренгәнчә, гаиләнең тагын бер машина алырга гына хәленнән килә. Шулай булгач, нигә алмаска?! Хатта китерелгән төп дәлилләр: машина йөртүнең куркынычлыгы, яшь йөртүчеләрнең юл һәлакәтләрендә ешрак гаепле булуы... – бик көлке һәм самими яңгырый. Беренчедән, машина йөртеп карамыйча гына кайдан килсен ул тәҗрибә: һәркем дә башта өйрәнчек кенә була (бу – суга керми генә йөзәргә өйрәнергә киңәш биргән шикелле.) Икенчедән, үзе руль артында утырмаса да, һәр кеше көненә әллә ничә тапкыр транспорттан файдалана – шәһәр транспортын мин куркынычсыз димәс идем. Өченчедән, хатта язганнарга караганда, Гөлия «Әтием бүген миңа машинасын бирәме?» дип аптырата икән. Димәк, кызның идарә итү таныклыгы бар, һәм ул инде, һичшиксез, әти-әни ризалыгы белән, алар акчасына алынган. Әгәр кызларын машинага утыртмаска ниятләгәннәр икән – нигә ялган вәгъдәләр бирергә?! Хәтта бу вәгъдә сүз белән әйтелмәсә дә. Машиналы кеше бит әле мобиль дә, бүгенге тизлек заманында руль артында булу күп проблемаларны да чишә – бу дәлилгә дә күз йомып булмый!
Хат авторына, Гөлиянен әти-әнисенә шундый киңәш бирер идем. Бу мәсьәлә хакында кызмыйча, бергәләп уртага салып сөйләшергә кирәк. Машина алу – һәр гаилә өчен шактый зур чыгым ул. Бүгенге көндә гаиләдә андый мөмкинлек бармы? Мөмкинлегегез булмаса, сәбәбен (акча җитми, финанс хәлегез тотрыклы түгел…) ачыктан-ачык кызыгызга аңлатыгыз. Киләчәктә андый мөмкинлек туачакмы? Кайчан? Ул тизрәк булсын өчен нишләргә кирәк – шул исәптән Гөлиягә дә? Әгәр мөмкинлек булып та, алырга теләмисез икән – ни өчен? Сәбәпләрне күрсәтегез һәм аларны чишү юлларын ачыклагыз. Әйтик, тәҗрибәсе аз булу сәбәпле, өстәмә практик дәресләр алу кирәк икән, аның өчен кем түли? Машина ул әле күп кенә өстәмә чыгымнар да сорый – аларны кем күтәрә? Гөлия үзе дә эшләячәкме (бу очракта ул үзе дә кайбер чыгымнарны түли алыр иде), эшкә урнашса, укуына зыян килмәсме? Мәсьәләнең һәр пункты турында сөйләшеп, уртак чишелешен табарга кирәк. Иң мөһиме – кызыгызның күңелен яралаудан куркып яки аны артык сакларга омтылып, ялган вәгъдәләр генә бирмәгез!
фото: pixabay.com
Хатны укыгач ике төрле хис кичердем: беренчесе – хатта язылганнар проблеманың бары бер өлешен, күзгә күренеп торган кадәресен генә чагылдырганга борчылу, икенчесе – укучыбызның актуаль, көн кадагындагы мәсьәләне күтәреп чыгуына сөенү.
Чыннан да, без шактый катлаулы үзгәрешләр чорында яшибез. Аның үзенә генә хас процесслары бар. Шуларның иң әһәмиятлеләреннән берсе – җәмгыятьтә булган кыйммәтләрнең үзгәрүе дияр идем мин. Әле 20-30 ел элек кенә балалар «хезмәт – тормыш нигезе», «кем эшләми – шул ашамый», «бөтен кеше дә бертигез» дип тәрбияләнсә, бүгенге яшь буын бөтенләй башка идеалларга табына. Һәм ул идеаллар яки кыйммәтләр арасында гаять зур урынны акча, материаль байлык алып тора. Материаль байлыкка омтылу – тәҗрибәсе булмаган яшь кешенең тормышын да җимереп ташларга мөмкин шул…
Аңлавымча, Гөлия, чыннан да, матур гаиләдә, гаять дөрес тәрбия алып үскән: ул хезмәт ярата, яхшы укый, җәмәгать эшләрендә катнаша, музыка белән кызыксына. Ә нишләп соң кинәт шундый үзгәрешләр барлыкка килде икән? Кызганычка каршы, берни дә юктан гына, кинәт кенә булмый – якыннарыбызда, балаларыбызда барган үзгәрешләрне күп вакыт күрмибез яки күрмәмешкә салышабыз (кайчак шулай җайлырак тоела – «үзе үтәр әле!» дибез). Гөлия проблемасыз бала саналган – яхшы укыган, тыңлаучан, тәртипле булган.
Ә баладан тагын ни көтәсең? Әти-әниләр еш кына балаларын барлык тормыш проблемаларыннан аралап, аңа укырга, үсәргә бөтен мөмкинлекләрне тудыра. Һәм, нәтиҗәдә, гаять дәрәҗәдә инфантиль, ягъни тормышка бик гади, примитив карашлы балалар үсә. Бу очракта да шуңа охшаш хәл. Гомумән, бу гаиләдә проблеманы уртага салып сөйләшү гадәте юк, күрәсең. Әти-әнисе – кызларын, кызлары әти-әнисен аңламый, алай гына да түгел, Гөлия үз-үзен тотышы белән күптәннән инде аларга сугыш игълан иткән, һәм ул сугышны ярыйсы гына уңышлы алып та бара… Әти белән әни берни булмагандай яши бирә – әйтерсең, бар да искиткеч шәп! Тик әнисенең генә инде нервлары какшавы төрле соматик авыруларга китереп җиткергән.
Гөлия инде балигъ булган зур кеше: ни өчен мәсьәләне уртага салып сөйләшмәскә? 10-12 яшьлек балалар да күп проблемаларны дөрес аңларга сәләтле – аларны дөньяның бар мәшәкатеннән аралап үстерү һич кенә дә ярый торган эш түгел. Ышанам – дөрес дәлилләр табып сөйләшкән очракта, Гөлия белән уртак тел табып булачак.
Авторның сүзләренә караганда, төп мәсьәлә машина алу-алмау проблемасы тирәсендә бөтерелә. Ни өчен әти-әни моңа шулкадәр каршы соң? Хаттан күренгәнчә, гаиләнең тагын бер машина алырга гына хәленнән килә. Шулай булгач, нигә алмаска?! Хатта китерелгән төп дәлилләр: машина йөртүнең куркынычлыгы, яшь йөртүчеләрнең юл һәлакәтләрендә ешрак гаепле булуы... – бик көлке һәм самими яңгырый. Беренчедән, машина йөртеп карамыйча гына кайдан килсен ул тәҗрибә: һәркем дә башта өйрәнчек кенә була (бу – суга керми генә йөзәргә өйрәнергә киңәш биргән шикелле.) Икенчедән, үзе руль артында утырмаса да, һәр кеше көненә әллә ничә тапкыр транспорттан файдалана – шәһәр транспортын мин куркынычсыз димәс идем. Өченчедән, хатта язганнарга караганда, Гөлия «Әтием бүген миңа машинасын бирәме?» дип аптырата икән. Димәк, кызның идарә итү таныклыгы бар, һәм ул инде, һичшиксез, әти-әни ризалыгы белән, алар акчасына алынган. Әгәр кызларын машинага утыртмаска ниятләгәннәр икән – нигә ялган вәгъдәләр бирергә?! Хәтта бу вәгъдә сүз белән әйтелмәсә дә. Машиналы кеше бит әле мобиль дә, бүгенге тизлек заманында руль артында булу күп проблемаларны да чишә – бу дәлилгә дә күз йомып булмый!
Хат авторына, Гөлиянен әти-әнисенә шундый киңәш бирер идем. Бу мәсьәлә хакында кызмыйча, бергәләп уртага салып сөйләшергә кирәк. Машина алу – һәр гаилә өчен шактый зур чыгым ул. Бүгенге көндә гаиләдә андый мөмкинлек бармы? Мөмкинлегегез булмаса, сәбәбен (акча җитми, финанс хәлегез тотрыклы түгел…) ачыктан-ачык кызыгызга аңлатыгыз. Киләчәктә андый мөмкинлек туачакмы? Кайчан? Ул тизрәк булсын өчен нишләргә кирәк – шул исәптән Гөлиягә дә? Әгәр мөмкинлек булып та, алырга теләмисез икән – ни өчен? Сәбәпләрне күрсәтегез һәм аларны чишү юлларын ачыклагыз. Әйтик, тәҗрибәсе аз булу сәбәпле, өстәмә практик дәресләр алу кирәк икән, аның өчен кем түли? Машина ул әле күп кенә өстәмә чыгымнар да сорый – аларны кем күтәрә? Гөлия үзе дә эшләячәкме (бу очракта ул үзе дә кайбер чыгымнарны түли алыр иде), эшкә урнашса, укуына зыян килмәсме? Мәсьәләнең һәр пункты турында сөйләшеп, уртак чишелешен табарга кирәк. Иң мөһиме – кызыгызның күңелен яралаудан куркып яки аны артык сакларга омтылып, ялган вәгъдәләр генә бирмәгез!
фото: pixabay.com
Татар хатын-кызлары өчен кызыклы язмаларны Сөембикә Telegram-каналында укыгыз
Хәзер укыйлар
-
Упкынга төшкәндә – 1 Биш ел буе балага уза алмаган хатынның ирен онытып, үзен генә кайгырткан, мендәргә капланып елаган чаклары күп булды. Узып та күтәрә алмаган ике баласын югалту ачысын да берүзе күтәрде. Аннары беренче кызлары туу шатлыгы ирнең эчеп йөрүен тагын икенче планга күчерде...
-
Әти кайтты Әти кайтты... 22 елдан соң... Киселгән икмәк ябышмый, диләр. Әти булгач, ябыша икән...
-
Упкынга төшкәндә - 2 Кызының чәч араларын иснәп башыннан үпте дә, урамга чыгып китте Айрат. Лапаска керде дә мәчеттә үк тыеп килгән күз яшьләренә ирек биреп рәхәтләнеп елады...
-
Ни өчен безнең өстәлдә тозлы кәбестә гел булырга тиеш? Рушания ханым Минсәгыйрова: «Безнең өстәлдән тозлы кәбестә беркайчан өзелеп торырга тиеш түгел», – ди. Ни өчен икәнен дә аңлата.
-
Шоу – бар, сәнгать – юк ! Фердинанд СӘЛАХОВның тормыш кагыйдәләре
Соңгы комментарийлар
-
22 сентябрь 2023 - 06:18Без имениФердинанд Сэлэхов кебек биек,зур сэхнэлэрдэ жырлый алырлык жырчылар аз шул...Шоу – бар, сәнгать – юк !
-
21 сентябрь 2023 - 21:08Без имениБала мэктэпне яратсын, укытучысын хормэтлэсен очен ин беренче бу балаларнын эти-энилэрен тэрбиялэргэ кирэк эле, мин узем балаларым, оныкларым мэктэптэн кайткач, мин фэлэн укытучыны яратмыйм, бу фэнне курэ алмыйм дип кайткач, ин беренче эш итеп шушы фэнне яратырга, тырышып ойрэнергэ кирэк, менэ шул вакытта укытучынны да яратырсын дидем, дорестэн дэ бутэн бер дэ кайтып зарланмадылар, оегездэ дэ бала каршысында укытучыны тэнкыйтлэмэгез, олыларга карата хормэт тэрбиялэргэ тырышыгыз, нэтижэсе озак коттермэс, балагыз унай якка узгэрер«Сугыш чукмары»
-
21 сентябрь 2023 - 14:58Без имениЭмоциялэрегезне йогэнлэргэ ойрэнегез. Эниегез ботенесен кунеленэ якын ала торган кеше, аны борчымагыз.Әни безне аңламый. Нишләргә?
-
21 сентябрь 2023 - 14:50Без имениУкучыларнын торлесе булган кебек, укутучыларнын да торлесе була шул. Яхшы анлата торган укутучыны нинди генэ укучы булмасын, 45 минут буе, сабыр гына тынлап утырасын. Мин узем дэ шундыйлардан, яхшы укыдым, но кайнар холыклы идем, ботенесен язып тормыйм, но яхшы анлата торган укутучыны сабыр тынлый идем. Яратып укыдым. Сигезеллыктагы укытучылардан мэрхум Шакиров Тимергали абыйны язып узар идем. Анын кебек яхшы укытучы бутэн юк иде шул мэктэбебездэ. Урта мэктэпкэ башка авылга йордек, анда да бик яхшы укутучылар мэрхумэ Роза апа, хэм мэрхум Фатыйх абыйны язып утэм. Беркемгэ бер начар суз эйтмэделэр, беркемне дэ начар сузлэр белэн сукмэделэр, бер укучыдан да баш тартмадылар. Алланын рэхмэтендэ булсыннар. Урыннары жэннэтнен турлэрендэ булсын! Гел яратып искэ алам. Укутучыдан тора куп нэрсэ.«Сугыш чукмары»
-
21 сентябрь 2023 - 14:07Без имениӘлхәмдулилләх, зурлап никах уткәргәнсез, бу әти-әни өстендә. Ә туй, исерек көтуе-кемгә кирәк шул уткәрсен, хәзер купләре үткәрми дә. Шул ук туганнарны тагын чакырасың бит, тик бусы аракы табыны. Гел бер кеше, ничә кат җыярга була, муеннан бурычка батыпНиках акчасы – талаш акчасына әйләнә бугай
-
Ханбикәләребез Кем ул ханбикә? Дөресен әйтик, бәгъзеләребез аны көнгә биш-алты күлмәк алыштыручы көяз хатын, ефәк тотканнан да кулы кабаручы назлы җан итеп күз алдына китерә. Әлбәттә инде, иркә, тәкәббер вә кыланчык..
-
Кадерле Мәрьям апа Шундый язмышлы кешеләр була, күзгә-башка әллә ни чалынмыйча, тыйнак, гади генә яшиләр дә тыныч кына китеп тә баралар.
-
Сугыш өзгән хыял Сәхнәдә В. Асафьевның «Бахчасарай фонтаны» балеты бара. Уланованың Мариясе шулкадәр табигый, чын, ышандырырлык итеп үлә – ирексездән күзләргә яшь тула.
-
Шәфкать иясе Шәфика Сәнгать күгендә кыска гына вакыт балкып янган Шәфика Котдусованы атылган йолдызга тиңлиләр.
© 2011 - 2023. Сөембикә. Все права защищены.
© ТАТМЕДИА. Все материалы, размещенные на сайте, защищены законом.
Перепечатка, воспроизведение и распространение в любом объеме информации,
размещенной на сайте, возможна только с письменного согласия редакций СМИ.
При поддержке Республиканского агентства по печати и массовым коммуникациям «ТАТМЕДИА».
Наименование СМИ: Сөембикә
№ свидетельства о регистрации СМИ, дата: Эл № ФС77-67913 от 6.12.2016 г.
выдано Федеральной службой по надзору в сфере связи,
информационных технологий и массовых коммуникаций
ФИО главного редактора: Маликова Лариса Николаевна
Адрес редакции: 420066, Российская Федерация, Республика Татарстан, г. Казань, ул. Декабристов, д. 2
Телефон редакции: (843) 222-09-77
Политика о персональных данных
Антикоррупционная политика
© ТАТМЕДИА. Все материалы, размещенные на сайте, защищены законом.
Перепечатка, воспроизведение и распространение в любом объеме информации,
размещенной на сайте, возможна только с письменного согласия редакций СМИ.
При поддержке Республиканского агентства по печати и массовым коммуникациям «ТАТМЕДИА».
Наименование СМИ: Сөембикә
№ свидетельства о регистрации СМИ, дата: Эл № ФС77-67913 от 6.12.2016 г.
выдано Федеральной службой по надзору в сфере связи,
информационных технологий и массовых коммуникаций
ФИО главного редактора: Маликова Лариса Николаевна
Адрес редакции: 420066, Российская Федерация, Республика Татарстан, г. Казань, ул. Декабристов, д. 2
Телефон редакции: (843) 222-09-77
E-mail редакции: suumbike@tatmedia.com, ssuum@yandex.ru
Для сообщений о фактах коррупции suumbike.dir@tatmedia.com
Учредитель СМИ: АО «ТАТМЕДИА»Для сообщений о фактах коррупции suumbike.dir@tatmedia.com
Политика о персональных данных
Антикоррупционная политика
Телефон АО «ТАТМЕДИА»: (843) 222 09 84