Бәхетлеме мин? Әйе дә, юк та...

Бәхетлеме мин? Әйе дә, юк та. Бәхетле, чөнки алма кебек ике балам бар, мин алар өчен яшим. Бәхетсез, чөнки:
Аклы күлмәкләр
тектерсәң,
Кесәләр кирәк икән.
Бәхетле булу өчен
Тиң ярлар кирәк икән.
Мәхәббәтем, яшьли өзелеп сөйгән кешем белән без бергә була алмадык.
...Мәктәптә узган бер кичәдә биергә чакырды ул мине. Шул минутта кинәт әллә нишләдем... Хәзер аңлыйм — мин аңа бер күрүдән гашыйк булганмын. Без туйганчы биедек, көлдек, сөйләштек. Ә аннан ул мине өйгә кадәр озата килде. Шул кичтән соң без очраша башладык.
Мәктәп еллары шулай узды. Ул димәгән көнем, минутым юк иде. Соңгы кыңгыраудан соң исә безнең юллар аерылды. Мин укырга кердем, ул башка шәһәрдә яши башлады.
Көннәрнең берендә ул торган шәһәр аша мин апаларга кунакка киттем. Иптәш кызым белән кибетләргә сугылдык та, берәр җирдә тамак ялгап чыгарбыз дип бара идек. Шул вакыт мин аны күрдем... Их, күрмәгән булсамчы?! Ул озын чәчле бер кызны кочып басып тора иде. Аяк астымда җир тетрәде, өстемә болытлар ишелде, иреннәрем көеп чыкты. Иреннәрем генә түгел, канатларым көйде... Ул да мине күрде, менә күзләребез очрашты... Берни аңламаган дус кызымны ашыктыра- ашыктыра йөгереп диярлек китеп бардым. Исемемне әйтеп, ул артымнан кычкырды. Туктамадым...
Күз яшьле, газаплы бер ел узды. Ул язны миңа бик авыр, моңсу булды. Ялларның берсендә авылга кайтсам, аны армиягә алалар, диләр. Озату кичәсенә теге кызны да алып кайткан икән.
Ул китә! Җаным актарыла, үзәгем өзелә. Йөрәк менә-менә атылып чыгар сыман.
Теге кызны калдырып килде бит ул безгә! Ләкин өйгә керергә батырлыгы җитмәде. Сызгырды да сызгырды, ә мине әни чыгармый... Канатсыз кошчык кебек бәргәләнәм, елыйм. Кайнар яшьләрем битемне яндыра. Ә урамда ул җырлый.
Әй, зәңгәр күзем,
сине сөямен,
Мәхәббәтемдә
янып көямен.
Көярлек тә, сөярлек тә булгач, нигә башкалар белән чуалдың соң, бәгърем?!
Әлләни матур күренмәсәм дә, сөйкемле сөягем булгандыр — артымнан йөргән егетләр күп иде, ләкин берсенә дә күңел ятмады. Йөрәк ярасыннан һаман да кан саркый иде шул.
Бер ел вакыт узды. Беркөнне бүлмәмә зифа буйлы, бөдрә чәчле, кара күзле солдат килеп керде. Бу ул иде! Ялга кайткан, туры минем янга кайткан!
Икенче көнне без икәү аның иптәш малайларына бардык. Ул аларга алып кайткан әманәтен тапшырды, озак кына сөйләшеп утырдык. Вакыт соң иде инде, кунарга анда калдык. Безгә урынны бергә салдылар.
...Вакыт-вакыт хисләр акылыма буйсынмый — мин аның кайнар үбүләреннән, шашып сөюләреннән хәлсезләнәм, тәнем яна, мием томалана, кайнар пышылдавы зиһенемне ала, әмма ләкин тагын аңыма киләм, үз-үземне тыям. Ул үпкәли, яратмыйсың, ди. Юк, яратам, сафлыгым сиңа гына, бәгърем, тик гомерлеккә кавышкач, дим. Аннан торып ук утырдым, һәм ул миңа шунда менә нәрсә диде: аның теге кызы частька барган һәм алар бергә булганнар... Яшен суккандай итте. Хыянәтен кичерә алмаячагымны шунда ук аңладым.
Ул кайтканда мин башка егет белән йөри идем. Ләкин беренче мәхәббәтемне яраткандай башка бер кешене дә яратмадым! Дөрес, кайткач яныма килде, өйләнешик, диде. Юк, дидем. Гомер буе төшләремдә күреп саташып, сагынып яшисемне, үкенәсемне белгән булсаммы?!
Безне язмыш егерме елдан соң очраштырды. Аның назлы карашы яшьлегемә кайтарды, ә күңелдә — үкенеч, әрнү... Ул көнне бергә булырга бөтен мөмкинлекләр бар иде. Ләкин ул, иреннәремне кайнар сулышы белән яндырып үпте дә, китеп барды. Очрашырга сүз куештык — ул килмәде, икенче вакыт ул чакырды — мин бармадым. Күрешәсе, туйганчы бер сөйләшәсе иде дип, хыялланып йөргәндә — үзәк өзгеч хәбәр: ул үлгән...
Күңел бер мизгелдә бушап калды. Еллар үтсә дә, мин аны онытмам, ә тормыш иптәшем өчен мин юк, ул эчеп күңел ача. Мин балалар белән өйдә утырганда, ул эчеп, исереп хатыннар белән чуалды, кунып-кунып кайткалады. Салган бәлешләр ачылмыйча, яккан мунчалар керелмичә калды. Кычкырып та, әйбәт булып та карадым. Инде көрәшергә көчем калмады. Ә миңа бит әле 43 кенә яшь. Гомер эчендә бер “хәлең ничек, сөеклем?” дип сораса, сыңар чәчкә бүләк итсә, назлы сүз әйтсә икән... Юк бит, юк! Хәер, миңа инде барыбер.
Исемем дә, адресым да редакция өчен генә.
Аклы күлмәкләр
тектерсәң,
Кесәләр кирәк икән.
Бәхетле булу өчен
Тиң ярлар кирәк икән.
Мәхәббәтем, яшьли өзелеп сөйгән кешем белән без бергә була алмадык.
...Мәктәптә узган бер кичәдә биергә чакырды ул мине. Шул минутта кинәт әллә нишләдем... Хәзер аңлыйм — мин аңа бер күрүдән гашыйк булганмын. Без туйганчы биедек, көлдек, сөйләштек. Ә аннан ул мине өйгә кадәр озата килде. Шул кичтән соң без очраша башладык.
Мәктәп еллары шулай узды. Ул димәгән көнем, минутым юк иде. Соңгы кыңгыраудан соң исә безнең юллар аерылды. Мин укырга кердем, ул башка шәһәрдә яши башлады.
Көннәрнең берендә ул торган шәһәр аша мин апаларга кунакка киттем. Иптәш кызым белән кибетләргә сугылдык та, берәр җирдә тамак ялгап чыгарбыз дип бара идек. Шул вакыт мин аны күрдем... Их, күрмәгән булсамчы?! Ул озын чәчле бер кызны кочып басып тора иде. Аяк астымда җир тетрәде, өстемә болытлар ишелде, иреннәрем көеп чыкты. Иреннәрем генә түгел, канатларым көйде... Ул да мине күрде, менә күзләребез очрашты... Берни аңламаган дус кызымны ашыктыра- ашыктыра йөгереп диярлек китеп бардым. Исемемне әйтеп, ул артымнан кычкырды. Туктамадым...
Күз яшьле, газаплы бер ел узды. Ул язны миңа бик авыр, моңсу булды. Ялларның берсендә авылга кайтсам, аны армиягә алалар, диләр. Озату кичәсенә теге кызны да алып кайткан икән.
Ул китә! Җаным актарыла, үзәгем өзелә. Йөрәк менә-менә атылып чыгар сыман.
Теге кызны калдырып килде бит ул безгә! Ләкин өйгә керергә батырлыгы җитмәде. Сызгырды да сызгырды, ә мине әни чыгармый... Канатсыз кошчык кебек бәргәләнәм, елыйм. Кайнар яшьләрем битемне яндыра. Ә урамда ул җырлый.
Әй, зәңгәр күзем,
сине сөямен,
Мәхәббәтемдә
янып көямен.
Көярлек тә, сөярлек тә булгач, нигә башкалар белән чуалдың соң, бәгърем?!
Әлләни матур күренмәсәм дә, сөйкемле сөягем булгандыр — артымнан йөргән егетләр күп иде, ләкин берсенә дә күңел ятмады. Йөрәк ярасыннан һаман да кан саркый иде шул.
Бер ел вакыт узды. Беркөнне бүлмәмә зифа буйлы, бөдрә чәчле, кара күзле солдат килеп керде. Бу ул иде! Ялга кайткан, туры минем янга кайткан!
Икенче көнне без икәү аның иптәш малайларына бардык. Ул аларга алып кайткан әманәтен тапшырды, озак кына сөйләшеп утырдык. Вакыт соң иде инде, кунарга анда калдык. Безгә урынны бергә салдылар.
...Вакыт-вакыт хисләр акылыма буйсынмый — мин аның кайнар үбүләреннән, шашып сөюләреннән хәлсезләнәм, тәнем яна, мием томалана, кайнар пышылдавы зиһенемне ала, әмма ләкин тагын аңыма киләм, үз-үземне тыям. Ул үпкәли, яратмыйсың, ди. Юк, яратам, сафлыгым сиңа гына, бәгърем, тик гомерлеккә кавышкач, дим. Аннан торып ук утырдым, һәм ул миңа шунда менә нәрсә диде: аның теге кызы частька барган һәм алар бергә булганнар... Яшен суккандай итте. Хыянәтен кичерә алмаячагымны шунда ук аңладым.
Ул кайтканда мин башка егет белән йөри идем. Ләкин беренче мәхәббәтемне яраткандай башка бер кешене дә яратмадым! Дөрес, кайткач яныма килде, өйләнешик, диде. Юк, дидем. Гомер буе төшләремдә күреп саташып, сагынып яшисемне, үкенәсемне белгән булсаммы?!
Безне язмыш егерме елдан соң очраштырды. Аның назлы карашы яшьлегемә кайтарды, ә күңелдә — үкенеч, әрнү... Ул көнне бергә булырга бөтен мөмкинлекләр бар иде. Ләкин ул, иреннәремне кайнар сулышы белән яндырып үпте дә, китеп барды. Очрашырга сүз куештык — ул килмәде, икенче вакыт ул чакырды — мин бармадым. Күрешәсе, туйганчы бер сөйләшәсе иде дип, хыялланып йөргәндә — үзәк өзгеч хәбәр: ул үлгән...
Күңел бер мизгелдә бушап калды. Еллар үтсә дә, мин аны онытмам, ә тормыш иптәшем өчен мин юк, ул эчеп күңел ача. Мин балалар белән өйдә утырганда, ул эчеп, исереп хатыннар белән чуалды, кунып-кунып кайткалады. Салган бәлешләр ачылмыйча, яккан мунчалар керелмичә калды. Кычкырып та, әйбәт булып та карадым. Инде көрәшергә көчем калмады. Ә миңа бит әле 43 кенә яшь. Гомер эчендә бер “хәлең ничек, сөеклем?” дип сораса, сыңар чәчкә бүләк итсә, назлы сүз әйтсә икән... Юк бит, юк! Хәер, миңа инде барыбер.
Исемем дә, адресым да редакция өчен генә.
Татар хатын-кызлары өчен кызыклы язмаларны Сөембикә Telegram-каналында укыгыз
Хәзер укыйлар
-
Балдаклар, туй күлмәге калды, ә мин... Сүземне ерактанрак башлыйм әле. Әти үлгәндә мин әле тумаган да булганмын – әни 7 айлык корсаклы килеш калган. Аңа бу вакытта нибары 21 яшь булган...
-
Ялгыз канат Ире чит хатынга чыгып китсә дә, йөрәк болай әрнемәс иде. Хыянәтен кичерә алмый, мендәр кочаклап елар да, мәхәббәтне нәфрәткә әйләндереп яшәр иде. Ә ул хатынына гына түгел, балаларына, әти-әниләренә, диненә, үзенә хыянәт итте. Миләүшә яшь көе ирсез калды.
-
Рәхмәт, әнием! Аның ирен үтереп ташладылар. Дөресрәге, үләр дәрәҗәгә җиткәнче кыйнап ыргыттылар... Аңсыз гәүдәсен өйләреннән ике йөз метрлар чамасы җирдә, барак кебек шыксыз йортларның пычрак ишегалдыннан таптылар...
-
Бар җылымны сиңа бирәм, әни... Әнигә бар җылыңны да, назыңны да, яратуыңны да бирәсең, чөнки ул әни, һәм башкача уйлау, яшәү мөмкин түгелдер... Ә үз әниең булмаса?! Кемгә бүләк итәргә? Сине ничек бар шулай кабул итә торган кем бар тагын?! Әни бар! Иремнең әнисе!
-
Менә шулай... Чәй кайнар суга эләгү белән куе булып чыга башлый. Буяу бит инде. Шайтан алгыры!..
Соңгы комментарийлар
-
28 июнь 2022 - 10:56Без имениСез язманы игътибар белән укымаган, ахры, иптәшләр. Монда бит колхозчы баласының кеше була алмавы турында бармый сүз! Ә ата-ананың баланы аралавы, башкаларга караганда, начаррак мөнәсәбәттә булуы турында сүз бара. Әгәр шартлар булса, бу өлкән кыз да, кече сеңлесе кебек, врач була алыр иде!Врач буласы урынга авылда әбиләр карыйм
-
28 июнь 2022 - 11:47Без имениУзегез йомшак булгансыз. Чыгып китяргя иде. Нык телясягез врач булыр идегез. Урында утырып , хыяллар белян яшяргя унайлырак булган курясен сезгя. Атиегез гаепле тугел ,а узегез . А хазер барсы да гаепле сезнен очен. Алай булмай шул. Узегез ялгышкансыз. Шуны анлагыз хям яшягез алга карап. Артка карап, барсында гаепляп тугел.Врач буласы урынга авылда әбиләр карыйм
-
24 июнь 2022 - 20:10Без имениАзаматны ышандырып йорисе тугел иде! Йомшак ирлэр дэ ничектер бэхетле яши бит эле. Кайбер гаилэдэ хатын-кыз эйдэп бара, торле гаилэ бар. Ин мохиме, ир куп эчмэсен, акча тапсын.Балдаклар, туй күлмәге калды, ә мин...
-
Ханбикәләребез Кем ул ханбикә? Дөресен әйтик, бәгъзеләребез аны көнгә биш-алты күлмәк алыштыручы көяз хатын, ефәк тотканнан да кулы кабаручы назлы җан итеп күз алдына китерә. Әлбәттә инде, иркә, тәкәббер вә кыланчык..
-
Кадерле Мәрьям апа Шундый язмышлы кешеләр була, күзгә-башка әллә ни чалынмыйча, тыйнак, гади генә яшиләр дә тыныч кына китеп тә баралар.
-
Сугыш өзгән хыял Сәхнәдә В. Асафьевның «Бахчасарай фонтаны» балеты бара. Уланованың Мариясе шулкадәр табигый, чын, ышандырырлык итеп үлә – ирексездән күзләргә яшь тула.
-
Шәфкать иясе Шәфика Сәнгать күгендә кыска гына вакыт балкып янган Шәфика Котдусованы атылган йолдызга тиңлиләр.