«Сөембикә», «Моңлы Сөембикә»

Чаллы рәссамы Мәдияр Хаҗи иҗатының аерым бер үзенчәлеге бар. Ул безне урап алган гап-гади мохитнең кабатланмас, могҗизалы матурлыгын кылкаләм ярдәмендә күрсәтә белә. Аның сурәтләрендә күбесенчә ачык, җете төс өстенлек итә. Рәссамның дөньясы якты, шул ук вакытта анда талымсызлык юк.
Мәдияр Хаҗиның олы сәнгатькә килү юлы гади. Казан сәнгать училищесын тәмамлаган рәссам хәзер үзе укытучы. Аның картиналарын танып алу бик җиңел. Мәдияр Хаҗи пейзаж, натюрморт, портрет жанрларында яратып эшли. Әмма бу рәссамның иҗатын мәгънәле иткән нәрсә – тарихи темаларга язылган картиналар. Шунысы үзенчәлекле – тарихи темаларга иҗат ителгән әсәрләрнең үзәгендә һәрвакыт хатын-кыз тора.
Кайвакыт картинада тарихи сюжет та юк кебек, әмма рәссам үз максатына «Кувшинлы кыз»дагыча, милли киеменә төренгән күркәм хатын-кыз сурәтләре аша ирешә. Күңелләрне җәлеп итә торган сихри балкышлы буяулар фонындагы болгар хатын-кызының барлык кайгылары да һәм шатлыклары да сиңа аңлашыла, аларны шулчаклы үз итәсең. Кылкаләм талантлы рәссам кулында ниндидер серле көчкә ия. Бу тылсым барлык әсәрләр өчен дә хас нәрсә! «Сөембикә», «Болгар кызы», «Уйлану», «Тормыш мизгеле», «Шәһри Болгар» һәм башка дистәләрчә картиналар моны ачык дәлилли. Рәссам тормыш-яшәешнең Матурлыкка, Мәңгелеккә омтылган рәссам гына чишә алган бөек серен безгә оста бәян итә белә.
Халкыбызның кадерле кызы Сөембикә ханбикәнең гүзәл образын да рәссам үзенчә иҗат итә. Бу темага кагылышлы дүрт әсәрне күздән кичерү дә җитә. Аларның икесе – «Казан патшабикәсе» белән «Сөембикә улы белән» дигәннәре майлы буяулар һәм айлы мәчетләр, хан пулат-сарайлары фонында сурәтләнгән. «Сөембикә» һәм «Моңлы Сөембикә» дигәннәрендә ханбикә образы пыялада, символик галәм фондында бирелгән. Картиналарга җирлек итеп файдаланылган символик пейзажлар ислам диненең тирән фәлсәфәсенә ишарәләп, әсәрнең эчтәлеген ныграк ачарга булышалар.
Быел «Татарстан халык рәссамы» дигән мактаулы исемгә лаек булган Мәдияр Шәрип улы Хаҗиның иҗатында хатын-кыз образлары бик еш очрый торган мифологик тема да күренекле урын алып тора. «Зөләйха», «Сак-Сок», «Ай сылуы», «Алтынчәч», «Таһир-Зөһрә (триптих)» кебек традицион халык геройлары һәм «Мәхәббәт җыры» циклындагы яңа егәрле образлар кылкаләм остасы әсәрләрендәге милли шигърилек-поэтик төсмерләрне ачык чагылдыралар.
Татар хатын-кызлары өчен кызыклы язмаларны Сөембикә Telegram-каналында укыгыз
Хәзер укыйлар
-
Кар патшабикәсе Билгеләнгән вакытта кафеда иде инде кыз. Ишекне ачып керде дә, ярым буш залга күз йөртеп, үзенә кирәкле кешене эзләде. Гомерендә беренче күрүе булса да, ул аны әллә каян таныды. «Снежная королева!» – дигән уй сызылып үтте кабат. Ханбикәләрдәй затлы иде ханым.
-
Тапшырылмаган имтихан Без еш кына: «Күргәннәрдән китап язырлык, кино төшерерлек», – дибез. Беркемнең дә язмышы ал да гөл түгел. Тик кайберәүләр, аның кире якларын оста итеп яшерә,
-
Гомернең ике яры Бездә бүген – дебют! Гөлнур Сафиуллинаның дебюты! Ниһаять!.. Аның хикәяләр яза башлавын бик көткән идек без. Хәер, Гөлнурның журналист язмалары ук чын хикәя итеп кабул ителә: йә елмаеп, йә күз яшьләрен тыярга тырышып укыйсың... Ә геройлары үзенә охшаган: тыйнак, акыллы, сизгер күңелле, серле... Кечкенә генә бер сүзе, карашы, хәрәкәте белән дөньяларны үзгәртә, гап-гади тормышны ямьгә төрә белгән... Менә шулай! Хикәяләрендә – фәлсәфә, хисләр, сизгер хатын-кыз йөрәге, тагын әллә ниләр – кыскасы, өр-яңа халәт!
-
Карындашым – көндәшем Язын чәчәк аткан алмагачның чәчәкләре ап-ак, бик матур. Ләкин нигә соң алмаларының тәме бертөрле түгел? Берсе баллы, ә икенчесе, карар күзгә матур булса да, эчендә – корт.
Соңгы комментарийлар
-
5 март 2021 - 19:29Без имениБалага 40 конда юк,азырак саклау карактер улГүзәл Уразова сабые белән хастаханәдә
-
5 март 2021 - 20:03Без имениКуз тиядер тугач та фотасын куя башлыйлар бит 40 консез чит кешегэ курсэтмилэр иде бит элекГүзәл Уразова сабые белән хастаханәдә
-
5 март 2021 - 21:25Без имениНинди генә җуләрлекләр эшләми адәм баласы.Җиңгәм: «Чибәр ирләр уртак булалар», – диде...
-
5 март 2021 - 10:20Без имениМинем кызым да кияүнең беренче хатыны 2 яшьтә ташлап киткәнбаласын тәрбияли (икенче баласын икенче иренә ташлап китте). Ташлап китсә дә интернет челтәрендәге сайтларда "Минем өчен иң кадерле кешеләрем -улларым. Алар өчен генә яшим",-дип яза. Ә үзе бер ирдән икенче иргә йөри. Менә шундый тормыш.Әллә?!
-
Ханбикәләребез Кем ул ханбикә? Дөресен әйтик, бәгъзеләребез аны көнгә биш-алты күлмәк алыштыручы көяз хатын, ефәк тотканнан да кулы кабаручы назлы җан итеп күз алдына китерә. Әлбәттә инде, иркә, тәкәббер вә кыланчык..
-
Кадерле Мәрьям апа Шундый язмышлы кешеләр була, күзгә-башка әллә ни чалынмыйча, тыйнак, гади генә яшиләр дә тыныч кына китеп тә баралар.
-
Сугыш өзгән хыял Сәхнәдә В. Асафьевның «Бахчасарай фонтаны» балеты бара. Уланованың Мариясе шулкадәр табигый, чын, ышандырырлык итеп үлә – ирексездән күзләргә яшь тула.
-
Шәфкать иясе Шәфика Сәнгать күгендә кыска гына вакыт балкып янган Шәфика Котдусованы атылган йолдызга тиңлиләр.