Әти дә, әни дә

Янәшәмдә йомшак тавышы, ягымлы елмаеп торган әниемне күргәч, күңелемдә әйтеп бетергесез сөенеч тоям. Әни белән дөнья ямьле, тормыш матур, дип юкка гына әйтмиләрдер. Ходай безгә бүләк иткән изге җанлы кеше бит ул әни. Сагыш-шатлыкларыңны ярты сүздән, йөрәк тибүеннән аңлаган, күз-карашыннан хәлеңне тоеп юаткан тагы кем бар икән? Күңел яраланса, әни сизә, күрә, ярдәмгә ашкына. Саф ак чәчәк төсле ул әни йөрәге. Үз баласы өчен шатлана да, көя дә. Җирдәге гүзәл чәчәккә тиңлим үз әниемне. Аның исеме дә “гөл”дән башлана.
1945 елны Пүскән авылында җәй урталарында Гаптелгани гаиләсендә сөйкемле кыз бала дөньяга туа. Гөлнур дип аңа исем кушалар. Гаиләдә сигез бала була. Эш сөючән, тыйнак, кешеләргә карата шәфкатьле булып үсә ул. Мәктәптә елмаеп каршы алган укытучысы Нәсимә апасын әни әле дә сагына. Бишенче класска җиткәч кенә язмыш әнигә көтмәгәндә “бүләк” ясый. Мәктәптән кайтканда, басмада карлы боздан аягы таеп егыла. Балтач хастаханәсендә һәм дәвалау йортларында озак еллар ятарга туры килә. Еллар буе хәрәкәтсез яткан аякларны яңадан йөрергә өйрәтәсе була. Язмышына буйсынып, алга таба өметләнеп яши. Үзлегеннән төрле кул эшләренә өйрәнә, әдәби китаплар укый. 1965 елда, Казанда чәчтарашлар өчен сигез айлык курслар барлыгын ишетә. Өйдәгеләрнең: “Әле яңа терелеп киләсең, сакла үзеңне, ашыкма”, — диюләренә карамый. Гүзәл затларның чәчен бөдрәләтә, хезмәте белән кешеләрне сокландыра. Шулай итеп, алты ел үткәнен сизми дә кала ул. Яңгул авылына кияүгә чыга, гаилә кора. Берсеннән-берсе кечкенә алты бала тәрбияләп, булганына шөкер итеп яшәп ятканда, язмыш әнигә тагы сынау китерә. Гомер уртасында, безне — алты баласын күкрәгенә кысып ялгыз кала. Әнинең ул чакта сагышын, күз яшьләрен мин бик хәтерләмим. Балалар күңелендә авыр яра калмасын диптер, безгә ул йөрәк борчулары күрсәтмәде. Үсә төшкәч кенә, әнигә берьялгызы безне тәрбияләү җиңел булмаганын аңладык.
1974 елда ул төзелешкә эшкә керә. Бергә эшләгән иптәшләреннән калышмыйча, бер өйрәнмәгән, белмәгән килеш, штукатур-маляр һөнәренең серләренә тиз төшенә. Чиләк-чиләк измә ташу, кирпечләр бушату... Арып-талып өйгә кайткач та ял итү юк, өй эшләрен карау, яшәр өчен акча җиткерим дип, берәрсенә өй ремонтларга, агартырга, буярга китү... Берьялгызы алты бала үстергән анага тормыш итү җиңел, дисезме?! Күпме авырлыклар кичерсә дә, ныклыгын, сабыр холкын, көчле рухын югалтмады әни. Әти дә, әни дә була белде. Гомер буе туганнарына, әйләнә-тирәдәге кешеләргә дә ярдәмчел, шәфкатьле булды.
Авыр көннәр артта калган. Бүгенге көндә әни безнең өчен зур таяныч, киңәшче, бәхет нуры бөркүче. Дәү әбием, кадерле әбием дип, янында бөтерелеп үсеп килүче биш оныгы аның тормышына яшәү мәгънәсе өсти. Ямьле җәй урталарында әниебезгә 60 яшь тулды. Әниебез, картайдым дип, тик утырмый, тәмле ризыклар пешереп, ул-кызларына, килен-кияүләренә ягымлы сүзен, җылы ана назын биреп, йорт эшләрен карап, оныкларын да яратып, ярдәм итеп, намаз өстенә баскан ак күңелле изге әни, әби булып яши. Йорт-җирне нык тота. Туганнар арасында татулыкны саклап, безнең өчен көрәшеп, язмышка баш имичә яшәгән әниебезгә бик рәхмәтле без. Әниебезне чын күңелдән котлыйбыз. Нык тазалык, куанычлы картлык, хәерле озын гомер, бәхет нуры булып озак яшәвен теләп калабыз.
1945 елны Пүскән авылында җәй урталарында Гаптелгани гаиләсендә сөйкемле кыз бала дөньяга туа. Гөлнур дип аңа исем кушалар. Гаиләдә сигез бала була. Эш сөючән, тыйнак, кешеләргә карата шәфкатьле булып үсә ул. Мәктәптә елмаеп каршы алган укытучысы Нәсимә апасын әни әле дә сагына. Бишенче класска җиткәч кенә язмыш әнигә көтмәгәндә “бүләк” ясый. Мәктәптән кайтканда, басмада карлы боздан аягы таеп егыла. Балтач хастаханәсендә һәм дәвалау йортларында озак еллар ятарга туры килә. Еллар буе хәрәкәтсез яткан аякларны яңадан йөрергә өйрәтәсе була. Язмышына буйсынып, алга таба өметләнеп яши. Үзлегеннән төрле кул эшләренә өйрәнә, әдәби китаплар укый. 1965 елда, Казанда чәчтарашлар өчен сигез айлык курслар барлыгын ишетә. Өйдәгеләрнең: “Әле яңа терелеп киләсең, сакла үзеңне, ашыкма”, — диюләренә карамый. Гүзәл затларның чәчен бөдрәләтә, хезмәте белән кешеләрне сокландыра. Шулай итеп, алты ел үткәнен сизми дә кала ул. Яңгул авылына кияүгә чыга, гаилә кора. Берсеннән-берсе кечкенә алты бала тәрбияләп, булганына шөкер итеп яшәп ятканда, язмыш әнигә тагы сынау китерә. Гомер уртасында, безне — алты баласын күкрәгенә кысып ялгыз кала. Әнинең ул чакта сагышын, күз яшьләрен мин бик хәтерләмим. Балалар күңелендә авыр яра калмасын диптер, безгә ул йөрәк борчулары күрсәтмәде. Үсә төшкәч кенә, әнигә берьялгызы безне тәрбияләү җиңел булмаганын аңладык.
1974 елда ул төзелешкә эшкә керә. Бергә эшләгән иптәшләреннән калышмыйча, бер өйрәнмәгән, белмәгән килеш, штукатур-маляр һөнәренең серләренә тиз төшенә. Чиләк-чиләк измә ташу, кирпечләр бушату... Арып-талып өйгә кайткач та ял итү юк, өй эшләрен карау, яшәр өчен акча җиткерим дип, берәрсенә өй ремонтларга, агартырга, буярга китү... Берьялгызы алты бала үстергән анага тормыш итү җиңел, дисезме?! Күпме авырлыклар кичерсә дә, ныклыгын, сабыр холкын, көчле рухын югалтмады әни. Әти дә, әни дә була белде. Гомер буе туганнарына, әйләнә-тирәдәге кешеләргә дә ярдәмчел, шәфкатьле булды.
Авыр көннәр артта калган. Бүгенге көндә әни безнең өчен зур таяныч, киңәшче, бәхет нуры бөркүче. Дәү әбием, кадерле әбием дип, янында бөтерелеп үсеп килүче биш оныгы аның тормышына яшәү мәгънәсе өсти. Ямьле җәй урталарында әниебезгә 60 яшь тулды. Әниебез, картайдым дип, тик утырмый, тәмле ризыклар пешереп, ул-кызларына, килен-кияүләренә ягымлы сүзен, җылы ана назын биреп, йорт эшләрен карап, оныкларын да яратып, ярдәм итеп, намаз өстенә баскан ак күңелле изге әни, әби булып яши. Йорт-җирне нык тота. Туганнар арасында татулыкны саклап, безнең өчен көрәшеп, язмышка баш имичә яшәгән әниебезгә бик рәхмәтле без. Әниебезне чын күңелдән котлыйбыз. Нык тазалык, куанычлы картлык, хәерле озын гомер, бәхет нуры булып озак яшәвен теләп калабыз.
Татар хатын-кызлары өчен кызыклы язмаларны Сөембикә Telegram-каналында укыгыз
Хәзер укыйлар
-
Балдаклар, туй күлмәге калды, ә мин... Сүземне ерактанрак башлыйм әле. Әти үлгәндә мин әле тумаган да булганмын – әни 7 айлык корсаклы килеш калган. Аңа бу вакытта нибары 21 яшь булган...
-
Ялгыз канат Ире чит хатынга чыгып китсә дә, йөрәк болай әрнемәс иде. Хыянәтен кичерә алмый, мендәр кочаклап елар да, мәхәббәтне нәфрәткә әйләндереп яшәр иде. Ә ул хатынына гына түгел, балаларына, әти-әниләренә, диненә, үзенә хыянәт итте. Миләүшә яшь көе ирсез калды.
-
Рәхмәт, әнием! Аның ирен үтереп ташладылар. Дөресрәге, үләр дәрәҗәгә җиткәнче кыйнап ыргыттылар... Аңсыз гәүдәсен өйләреннән ике йөз метрлар чамасы җирдә, барак кебек шыксыз йортларның пычрак ишегалдыннан таптылар...
-
Бар җылымны сиңа бирәм, әни... Әнигә бар җылыңны да, назыңны да, яратуыңны да бирәсең, чөнки ул әни, һәм башкача уйлау, яшәү мөмкин түгелдер... Ә үз әниең булмаса?! Кемгә бүләк итәргә? Сине ничек бар шулай кабул итә торган кем бар тагын?! Әни бар! Иремнең әнисе!
-
Мин аны Ходайдан сорап алдым Ул чакта алдымда ике юл иде: йә үземне тулысынча карьерага багышлыйм (мин бу вакыт Мәскәүдә, бик зур бер оешмада әйдәп баручы юрист булып эшлим), йә...
Соңгы комментарийлар
-
16 июнь 2022 - 22:23Без имениБәхетле гаилә.СүбөханАЛЛАҺ!Кадерле,кирәкле,иманлы булып тигезлектә,чын ир--ат,гаилә тоткасы белән яшәп бетерергә насыйп булсын!Бик матур ярату,гаилә кору тарихы!Балдаклар, туй күлмәге калды, ә мин...
-
17 июнь 2022 - 23:08Без имениЭй кыланып та карый инде, гэлуш киеп чыкканчы, тусинка киеп чыксыннарУфада – «ТМТV» татар музыкаль премиясе тапшыру тантанасы узды
-
17 июнь 2022 - 13:14Без имениШундый төрле фикерлэр эйтелгэн.Раил Садриев: «Безне театр коткарачак!»
-
17 июнь 2022 - 18:20Без имениБер аллакаем хэерле картлык бирсен,олыгайган коннэрдэ чит кеше бусагаларына барып егылырга язмасын. Тирэн эчтэлекле хикэя, уйланырлык,Фагилэ,язмаларынэчен рэхмэт,тагында кызыклы язмаларынны котеп калабыз.Балаларына сыймаган Галия әби
-
20 июнь 2022 - 09:10Без имениХодай гомерне очкэ булгэн, бала чак, рэхэт чак, кыен чак, рэхэт чаклары уткэн, картайгач кыен чаклары калган шул, борынгылар дорес эйткэннэр авыр чаклар яшьлектэ калсын рэхэт чак картлыкта булсын диепУч тутырып акча тапкан ике абый да урамда калды
-
Ханбикәләребез Кем ул ханбикә? Дөресен әйтик, бәгъзеләребез аны көнгә биш-алты күлмәк алыштыручы көяз хатын, ефәк тотканнан да кулы кабаручы назлы җан итеп күз алдына китерә. Әлбәттә инде, иркә, тәкәббер вә кыланчык..
-
Кадерле Мәрьям апа Шундый язмышлы кешеләр була, күзгә-башка әллә ни чалынмыйча, тыйнак, гади генә яшиләр дә тыныч кына китеп тә баралар.
-
Сугыш өзгән хыял Сәхнәдә В. Асафьевның «Бахчасарай фонтаны» балеты бара. Уланованың Мариясе шулкадәр табигый, чын, ышандырырлык итеп үлә – ирексездән күзләргә яшь тула.
-
Шәфкать иясе Шәфика Сәнгать күгендә кыска гына вакыт балкып янган Шәфика Котдусованы атылган йолдызга тиңлиләр.