Һәр балага әти-әни назы кирәк...

Ел саен Татарстанда 1 мең кеше әти-әни хокукларыннан мәхрүм ителә. Кайбер өлкәннәрнең сансызлыгы аркасында ничә мең нарасый ятим кала, балалар йортларына эләгә, иң якын кешеләреннән башка үсәргә мәҗбүр ителә, дигән сүз бу. Республикабызда да 12 меңгә якын ятим исәпләнә.
Ятимнәрнең нибары 23-25 проценты гына – әти-әнисен югалткан нарасыйлар. Калганнары исә – иң якын кешеләре исән-сау була торып, балалар йортларына эләккән социаль ятимнәр.
Республикабызда ятимнәр йортлары бушый тора, балалар гаиләләргә алына дип сөенеп сөйләсәк тә, барлык нәнине әти-әниле итүгә әле дә ирешелмәгән. Һәр аерым очрак исә – бер җимерелгән гомер, үксез бала күз яшьләре.
Бүгенге көндә кечкенә балалар үз туган гаиләләрендә тәрбияләнү бәхетеннән мәхрүм ителгән очракта да, бик тиз яңа гаиләләргә урнаштырыла. Әмма бер гаиләдән күп бала ятимнәр йортына эләксә, зуррак балалар һәм авыру нарасыйлар караучысыз калса, алар күп очракта олыгайганчы дәүләт карамагында, әти-әни назыннан башка, гаилә учагының җылысын күрми-татымый үсәргә мәҗбүр.
– Гомумән, республикабызда вәзгыять шактый имин дип санала. Ятимнәр саны республикабызда тотрыклы: 12 мең дәрәҗәсендә саклана. 2015 елда берникадәр кимү тенденциясе дә күзәтелде. Республикабызда балаларны гаиләле итү өчен бик күп тырышлык куела бит. Ел саен балалар йортлары ябыла. Быел да ябу процесс дәвам итәр дип ышанабыз. Һәм бу акчаны янга калдыру ысулы түгел, балалар йортлары, чын мәгънәсендә, бушый. Күпчелек балалар бездә гаиләләргә алына, – дип белдерде Татарстанның Балалар хокуклары буенча вәкаләтле вәкиле Гүзәл Удачина.
2011 елдан республикабызда «Видеопаспорт» проекты тормышка ашырыла. Балаларны гаиләле итү юнәлешендә бу – бик зур ярдәм. Бигрәк тә, әйткәнебезчә, гаиләгә авырлык белән урнаштырыла торган малай-кызлар өчен бу проект өстәмә мөмкинлекләр ача. Аның кысаларында ятим нарасый турында 40 минутлык фильм төшерелеп, ул федераль порталда урнаштырыла. Шул рәвешле һәр потенциаль әти-әни аерым бала белән башта шул видеофильм ярдәмендә таныша ала, шулай ук әлеге сюжетта бала турында белгечләр фикере, аның сәламәтлеге турында мәгълүмат та урын ала.
– Проект Татарстан Президенты Рөстәм Миңнеханов ярдәме белән гамәлгә ашырыла. 5 ел эчендә 256 балага видеопаспорт булдырылды. Бу максатларга 22,3 миллион сум тотылды. Әлеге проектта катнашкан 186 бала шуның нәтиҗәсендә өйле булды. Агымдагы елда тагын 50 фильм төшерелер дип ниятләнә, – дип сөйләде Гүзәл Удачина.
Республикабызда балалар ятим калуның төп сәбәпләре – әти-әнинең азгын тормыш рәвеше һәм алкоголизм. Социаль ятимлекне кисәтү юнәлешендәге тагын бер проект нәкъ шушы сәбәпләрне киметүгә юнәлтелгән. “Аеклылык ноктасы” дип аталган проект эчкече әниләрне туры юлга бастыру максатын тота. Алкогольгә бәйлелеге булган пациентларны мотивация булдыру методикасы һәм заманча препарат куллану ярдәмендә дәвалыйлар.
Проект республикабызда әле узган ел гына башлангыч алды. Әмма беренче нәтиҗәләр шактый сөенечле булган. Тәҗрибәдә 45 хатын-кыз катнашкан, шуларның 36сы тулы курс үткән. Шул рәвешле ятимлек янаган 98 бала үз гаиләләрендә яшәп калган.
чыганак
Ятимнәрнең нибары 23-25 проценты гына – әти-әнисен югалткан нарасыйлар. Калганнары исә – иң якын кешеләре исән-сау була торып, балалар йортларына эләккән социаль ятимнәр.
Республикабызда ятимнәр йортлары бушый тора, балалар гаиләләргә алына дип сөенеп сөйләсәк тә, барлык нәнине әти-әниле итүгә әле дә ирешелмәгән. Һәр аерым очрак исә – бер җимерелгән гомер, үксез бала күз яшьләре.
Бүгенге көндә кечкенә балалар үз туган гаиләләрендә тәрбияләнү бәхетеннән мәхрүм ителгән очракта да, бик тиз яңа гаиләләргә урнаштырыла. Әмма бер гаиләдән күп бала ятимнәр йортына эләксә, зуррак балалар һәм авыру нарасыйлар караучысыз калса, алар күп очракта олыгайганчы дәүләт карамагында, әти-әни назыннан башка, гаилә учагының җылысын күрми-татымый үсәргә мәҗбүр.
– Гомумән, республикабызда вәзгыять шактый имин дип санала. Ятимнәр саны республикабызда тотрыклы: 12 мең дәрәҗәсендә саклана. 2015 елда берникадәр кимү тенденциясе дә күзәтелде. Республикабызда балаларны гаиләле итү өчен бик күп тырышлык куела бит. Ел саен балалар йортлары ябыла. Быел да ябу процесс дәвам итәр дип ышанабыз. Һәм бу акчаны янга калдыру ысулы түгел, балалар йортлары, чын мәгънәсендә, бушый. Күпчелек балалар бездә гаиләләргә алына, – дип белдерде Татарстанның Балалар хокуклары буенча вәкаләтле вәкиле Гүзәл Удачина.
2011 елдан республикабызда «Видеопаспорт» проекты тормышка ашырыла. Балаларны гаиләле итү юнәлешендә бу – бик зур ярдәм. Бигрәк тә, әйткәнебезчә, гаиләгә авырлык белән урнаштырыла торган малай-кызлар өчен бу проект өстәмә мөмкинлекләр ача. Аның кысаларында ятим нарасый турында 40 минутлык фильм төшерелеп, ул федераль порталда урнаштырыла. Шул рәвешле һәр потенциаль әти-әни аерым бала белән башта шул видеофильм ярдәмендә таныша ала, шулай ук әлеге сюжетта бала турында белгечләр фикере, аның сәламәтлеге турында мәгълүмат та урын ала.
– Проект Татарстан Президенты Рөстәм Миңнеханов ярдәме белән гамәлгә ашырыла. 5 ел эчендә 256 балага видеопаспорт булдырылды. Бу максатларга 22,3 миллион сум тотылды. Әлеге проектта катнашкан 186 бала шуның нәтиҗәсендә өйле булды. Агымдагы елда тагын 50 фильм төшерелер дип ниятләнә, – дип сөйләде Гүзәл Удачина.
Республикабызда балалар ятим калуның төп сәбәпләре – әти-әнинең азгын тормыш рәвеше һәм алкоголизм. Социаль ятимлекне кисәтү юнәлешендәге тагын бер проект нәкъ шушы сәбәпләрне киметүгә юнәлтелгән. “Аеклылык ноктасы” дип аталган проект эчкече әниләрне туры юлга бастыру максатын тота. Алкогольгә бәйлелеге булган пациентларны мотивация булдыру методикасы һәм заманча препарат куллану ярдәмендә дәвалыйлар.
Проект республикабызда әле узган ел гына башлангыч алды. Әмма беренче нәтиҗәләр шактый сөенечле булган. Тәҗрибәдә 45 хатын-кыз катнашкан, шуларның 36сы тулы курс үткән. Шул рәвешле ятимлек янаган 98 бала үз гаиләләрендә яшәп калган.
чыганак
Татар хатын-кызлары өчен кызыклы язмаларны Сөембикә Telegram-каналында укыгыз
Хәзер укыйлар
-
Ялган никах Танышуларының беренче көнендә үк, ЗАГСка барып, язылышырга гариза биреп кайткан кыз белән егет хакында Нурсөянең моңа хәтле ишеткәне булмады. Андый хәбәр колагына чалынса да, әллә юләр инде болар, дип бармагын чигә тирәсендә борудан башка берни дә кыла алмас иде кебек. Әгәр дә ки уйламаганда-көтмәгәндә ул юләр кыз үзе булып чыкмаса!..
-
Әти өйләнә Әни үлгәнгә инде биш ел. Әнине югалтуны бик авыр кичерде әти. Хәтта башта минем белән сөйләшми йөрде, үз эченә бикләнде. Аны безнең янга күчергә үгетләдем, әмма ул яшәгән фатирымны калдырмыйм дип каршы килде.
-
Балаларына сыймаган Галия әби Сәяхәт вакытында нинди генә кешеләр күрмисең дә, нинди генә тарихлар ишетмисең – үзе бер китап язарлык. Поездда язмыш тарафыннан гомернең бер аралыгына очраткан юлдашлар бер-берләренә җаннарын бушата, шатлык-кайгыларын сөйли. Бу юлы да шулай булды...
-
Хыялдагы ир-ат Үсмер чакта ук ничек тә булса бай тормышта яшәргә кирәк дип нәтиҗә ясадым. Телевизордан күрсәткән гламур тормыш кызыктыргандыр, мөгаен. Әмма кыяфәтем бай егетләр артымнан чабып йөри торганнардан түгел иде. Гомумән, күбәләк кебек бер егеттән икенче егеткә очып йөрергә дә яратмадым. Ныклы карарга килде: укыйм да, җитәкче булырга тырышам. Ул вакытта бай ир дә кирәк булмаячак.
Соңгы комментарийлар
-
26 май 2022 - 20:32Без имениУкып торасым да килми, ташладым. Уз рэхэтеннэн китеп, кайнанайны курэ-ишетэ торып, ниемэ кайтырга иде? Бала карар, ашарга пешерер дип ометлэнеп? Уз тарткан картасы, тарта-тарта ашасы. Чык та китИнде минем чират...
-
27 май 2022 - 06:58Без имениБезнен, тормышлар уртак та кебек автор белан. Мин дэ иремне дэ, баламны да Ходайдан сорадым. Хэзер аллага шокер баламда туды, иремдэ бик эйбат кеше.Мин аны Ходайдан сорап алдым
-
26 май 2022 - 15:03Без имениДингэ беренче куп урлаган, карак, гонахсы зур булган кеше килэ. Улэр вакыты житкэч, исенэ тешэ, курка башлый, жавап бирэсе булса, нэрсэ дип, жавап бирермен, дип ,курка.Дингә кеше кайчан күбрәк килә?
-
25 май 2022 - 22:40Без имениСез гел балалар дип яшәгәнсез, инде үзегез өчен яшәргә вакыт. Аларның үз тормышы, вакыт узгач алар сезне аңлар дип ышанасы килә.Кызларым каршы булса да, кияүгә чыгаргамы?
-
Ханбикәләребез Кем ул ханбикә? Дөресен әйтик, бәгъзеләребез аны көнгә биш-алты күлмәк алыштыручы көяз хатын, ефәк тотканнан да кулы кабаручы назлы җан итеп күз алдына китерә. Әлбәттә инде, иркә, тәкәббер вә кыланчык..
-
Кадерле Мәрьям апа Шундый язмышлы кешеләр була, күзгә-башка әллә ни чалынмыйча, тыйнак, гади генә яшиләр дә тыныч кына китеп тә баралар.
-
Сугыш өзгән хыял Сәхнәдә В. Асафьевның «Бахчасарай фонтаны» балеты бара. Уланованың Мариясе шулкадәр табигый, чын, ышандырырлык итеп үлә – ирексездән күзләргә яшь тула.
-
Шәфкать иясе Шәфика Сәнгать күгендә кыска гына вакыт балкып янган Шәфика Котдусованы атылган йолдызга тиңлиләр.