Алмам

Алмам, тор инде, тор. Тор, әйдә. Бригадир Нәҗип абыең печәнгә төшсен, диде. Тор, Алмам, тор, тор!
Гашига түтинең улын шулай назлап-көйләп уятканын үсмергә эшкә әйткән бригадир гына ишетсә ишеткәндер. Әмма шул иртәдән Наилнең исеме онытылды. Ул Алмам булып калды. Матур гына кушамат югыйсә. Әмма үсмер егет моңа үртәлә торган иде. Үртәлеп кенә калмагандыр, кимсенгәндер дә әле. Җиткән егет булганның соңында да Алмам булудан туктамады бит ул.
Инде менә Наил карт егет. Әмма һаман – Алмам! Өйләнә алмый калуында да шул кушамат гаепле түгел микән әле? Егетләр кушаматы андый булырга тиеш түгел бит инде!
Картаеп бара шул, Гашига апа да киленсез тилмерә. Үсмер Наилнең күндәмлеге ярсучанлык, кыдрачлык белән алышынды. Хәер, әүмәкләшкән, тукмашкан өернең уртасында электән дә гел ул була торган иде. Күбрәк үзенә эләгә. Ә Наил йодрыкларны күбрәк татыган саен, үзен егетнең шәбе кебек хис итә иде бугай. Ә менә сыйныфташы Фирая аны гел кызгана. Әнисенең бердәнбер улының – Алмамның кыйналып кайтуын күрү аңа бер дә җиңел түгелдер, дип кызгана.
Шулай бервакыт Наилнең тагын өер уртасында калуын күреп, Фирая аны, аралап алып, тирги-тирги өйләренә кадәр озата китте. Гап-гади бер гамәл Наил өчен вакыйга булган, күрәсең. Моңарчы аны әнисеннән башка жәлләүче юк иде бугай. Өйләренә кайтып җиткәндәрәк егет «өлгереп җиткән» иде инде:
– Фирая, чык миңа кияүгә, ә, алтынга төрермен үзеңне!
– И-и, кит әле моннан! Сине яклаган булам тагын, – дип, Фирая, үз алдына тузынып, Алмамны хыяллары белән ялгызын урам уртасында калдырып кайтты да китте. Хәерчегә ачык чырай күрсәтсәң, ямаулык сорый, дигәндәй булды инде бу.
Аннан соң күп еллар узды, Фирая да тормышлы булды. Балалары үсте. Авылга бер кайтуында урам буйлатып үзләренә таба килүче Наилне күреп алды. Фираялар күршесендәге тол хатынга ияләшкән, дип ишеткән иде аны. Әле дә шул капкага төбәп килүе икән. Күчтәнәче дә бар – бер чиләк кызарып пешкән алмалар тоткан. Икесе дә уңайсызланып калды...
Арадагы кыенсынуны йомшартып, Фирая елмаеп куйды.
– Кая әле, алмаларың тәмле микән? – дигән булып, чиләктәге алмаларга күз төшерде...
Наил, сөенә-сөенә, сыйныфташына алма сузды.
Шуның белән шул булыр иде дә бит... Шул кичне, дөресрәге, төнгә каршы капкага кагылдылар. Әнисе, кем булыр икән дип, ашыгып, чыгып китте:
– Наил икән, алмалар китергән сиңа! – дип урап керде ул. – Фираяны сыйла, Фәния апа, дигән була. Менә, сыйланыгыз...
– «Алтынга төрермен» дигән вәгъдәсе бар иде шул... Алтын югында алма да ярый, дигәндер инде.
– Гел сине сораштырып тора ул. Классташ кайткалап йөриме, ди. Өйләнә алмады шул. Йомшак булганга санламадылар үзен. Менә без дә бит әле, кияүдән дә оялмыйча, Наилдән көлгән булабыз. Элек заман булса, аңа да тиңе табылыр иде. Кызлары да юк бит аның авылда. Алмага гына түгел, Сабантуй батырына да юк кызлар...
Әнисенең сүзләреннән соң Фираяга уңайсыз булып китте. Кайчандыр жәлләгән булып, хәзер көлеп утыру икейөзлеләнү кебек тоелды аңа. Бер ул гынамы, әнә, ире дә көнләшү галәмәте күрсәтмәде.
– Йәгез әле, мин дә татып карыйм әле күчтәнәч алманы, – диюдән узмады.
Ә Наил... Йә, нәрсәдә инде аның кимлеге? Нечкә күңелле, тырыш бер адәм. Шәһәрдә үссә, сәнгать йә музыка мәктәбендә укыса, бәлки аңардан иҗат кешесе чыккан булыр иде. Йә, кем бар тагын төн уртасында алма өләшеп йөрүче?!.
фото: https://pixabay.com
Гашига түтинең улын шулай назлап-көйләп уятканын үсмергә эшкә әйткән бригадир гына ишетсә ишеткәндер. Әмма шул иртәдән Наилнең исеме онытылды. Ул Алмам булып калды. Матур гына кушамат югыйсә. Әмма үсмер егет моңа үртәлә торган иде. Үртәлеп кенә калмагандыр, кимсенгәндер дә әле. Җиткән егет булганның соңында да Алмам булудан туктамады бит ул.
Инде менә Наил карт егет. Әмма һаман – Алмам! Өйләнә алмый калуында да шул кушамат гаепле түгел микән әле? Егетләр кушаматы андый булырга тиеш түгел бит инде!
Картаеп бара шул, Гашига апа да киленсез тилмерә. Үсмер Наилнең күндәмлеге ярсучанлык, кыдрачлык белән алышынды. Хәер, әүмәкләшкән, тукмашкан өернең уртасында электән дә гел ул була торган иде. Күбрәк үзенә эләгә. Ә Наил йодрыкларны күбрәк татыган саен, үзен егетнең шәбе кебек хис итә иде бугай. Ә менә сыйныфташы Фирая аны гел кызгана. Әнисенең бердәнбер улының – Алмамның кыйналып кайтуын күрү аңа бер дә җиңел түгелдер, дип кызгана.
Шулай бервакыт Наилнең тагын өер уртасында калуын күреп, Фирая аны, аралап алып, тирги-тирги өйләренә кадәр озата китте. Гап-гади бер гамәл Наил өчен вакыйга булган, күрәсең. Моңарчы аны әнисеннән башка жәлләүче юк иде бугай. Өйләренә кайтып җиткәндәрәк егет «өлгереп җиткән» иде инде:
– Фирая, чык миңа кияүгә, ә, алтынга төрермен үзеңне!
– И-и, кит әле моннан! Сине яклаган булам тагын, – дип, Фирая, үз алдына тузынып, Алмамны хыяллары белән ялгызын урам уртасында калдырып кайтты да китте. Хәерчегә ачык чырай күрсәтсәң, ямаулык сорый, дигәндәй булды инде бу.
Аннан соң күп еллар узды, Фирая да тормышлы булды. Балалары үсте. Авылга бер кайтуында урам буйлатып үзләренә таба килүче Наилне күреп алды. Фираялар күршесендәге тол хатынга ияләшкән, дип ишеткән иде аны. Әле дә шул капкага төбәп килүе икән. Күчтәнәче дә бар – бер чиләк кызарып пешкән алмалар тоткан. Икесе дә уңайсызланып калды...
Арадагы кыенсынуны йомшартып, Фирая елмаеп куйды.
– Кая әле, алмаларың тәмле микән? – дигән булып, чиләктәге алмаларга күз төшерде...
Наил, сөенә-сөенә, сыйныфташына алма сузды.
Шуның белән шул булыр иде дә бит... Шул кичне, дөресрәге, төнгә каршы капкага кагылдылар. Әнисе, кем булыр икән дип, ашыгып, чыгып китте:
– Наил икән, алмалар китергән сиңа! – дип урап керде ул. – Фираяны сыйла, Фәния апа, дигән була. Менә, сыйланыгыз...
– «Алтынга төрермен» дигән вәгъдәсе бар иде шул... Алтын югында алма да ярый, дигәндер инде.
– Гел сине сораштырып тора ул. Классташ кайткалап йөриме, ди. Өйләнә алмады шул. Йомшак булганга санламадылар үзен. Менә без дә бит әле, кияүдән дә оялмыйча, Наилдән көлгән булабыз. Элек заман булса, аңа да тиңе табылыр иде. Кызлары да юк бит аның авылда. Алмага гына түгел, Сабантуй батырына да юк кызлар...
Әнисенең сүзләреннән соң Фираяга уңайсыз булып китте. Кайчандыр жәлләгән булып, хәзер көлеп утыру икейөзлеләнү кебек тоелды аңа. Бер ул гынамы, әнә, ире дә көнләшү галәмәте күрсәтмәде.
– Йәгез әле, мин дә татып карыйм әле күчтәнәч алманы, – диюдән узмады.
Ә Наил... Йә, нәрсәдә инде аның кимлеге? Нечкә күңелле, тырыш бер адәм. Шәһәрдә үссә, сәнгать йә музыка мәктәбендә укыса, бәлки аңардан иҗат кешесе чыккан булыр иде. Йә, кем бар тагын төн уртасында алма өләшеп йөрүче?!.
фото: https://pixabay.com
Татар хатын-кызлары өчен кызыклы язмаларны Сөембикә Telegram-каналында укыгыз
Хәзер укыйлар
-
Дус кызымның ире икенче хатын алган Дус кызыма шулчак әллә нәрсә булды, мышык-мышык елап җибәрде, керфекләренә яккан тушь җебеп, алсу бите буйлап акты. Мин Гөлчәчәкне тынычландырырдай кирәкле сүзләр таба алмадым, ни өчен сорау биргәнемә дә үкендем...
-
Хата Тормышта бер генә кеше дә хаталардан хали түгел. Без ясаган хаталар бер-берсеннән зурлыгы йә кечкенәлеге белән генә аерыладыр. Кечкенәләре шунда ук онытыладыр. Ә зурраклары, язмышыңны башка сукмактан алып кереп киткәннәре... Алары башка шул. Алары сине гомер буе озата бара...
-
Елама, Сәрвиназ! (хикәя)
-
Ләкләкләр Яз җиткән саен ләкләкләр кайтуын өзелеп көтә башлыйм. Бу кошлар кайткач җиһанга яңа тормыш иңә кебек. Мин өчен бик кадерле алар. Аларга кагылышлы үз тарихым бар.
-
Бәхетемне сакламадым Һәр хатын-кызның үз тормыш тарихы, үз ялгышлары, үз үкенечләре. Әмма минем кебек беркатлылыгы аркасында үз бәхетен җимергән хатыннар бар микән ул?!
Соңгы комментарийлар
-
24 март 2023 - 14:07Без имениБай ирлэрнен ботен байлыгын балаларына яздырасы иде ул, бер тиенсез ир белэн икенче яшь хатыны яшэргэ телэр идеме икэн?Дус кызымның ире икенче хатын алган
-
26 март 2023 - 07:29Без имениӘлбиттә ирҙән айырылған ҡатын менән иреңде бер өйҙә ҡалдырып китеү ялғышлыҡ. Тик ирҙе өйҙә бикләп ултыртып, кешегә күрһәтмәй йәшәп булмай. Йөрәгендә тоғролоҡ булмаған кеше барыбер хыянат итер ине иртәгәме һуңмы.Бәхетемне сакламадым
-
27 март 2023 - 07:59Без имениИс китмәле хикәя бала чакка кайтып килгәндәй булдым рәхмәт авторга.Кунак мунчасы
-
23 март 2023 - 11:56Без имениБашта ул үзе генә булганда аңа игътибар күп булган, аннан сез кияүгә чыккансыз, игътибар кими төшкән, бала туган, тагын ныграк кимегән, аңа гына карап тору беткән. Ул бала гына икәнен онытып җибәргәнсез. Сезгә ул инде зур, үчтекиләргә кирәк түгел дип саный башлагансыз. Ә ул балада әкренләп әнә шул көнләшү дә, үпкәләү дә, үртәлү дә барлыкка килгән. Белмим, бу хәлне төзәтә алырсызмы.Ничек дуслаштырыйм?
-
22 март 2023 - 10:47Без имени«Улымны узем генэ устердем» дигэн суздэн сон ук барысы да анлашылды. Киленне яратмавыгыз хэр суздэн «кычкырып» тора. Вот и гаеп эзлисезОныгым минеке түгел...
-
Ханбикәләребез Кем ул ханбикә? Дөресен әйтик, бәгъзеләребез аны көнгә биш-алты күлмәк алыштыручы көяз хатын, ефәк тотканнан да кулы кабаручы назлы җан итеп күз алдына китерә. Әлбәттә инде, иркә, тәкәббер вә кыланчык..
-
Кадерле Мәрьям апа Шундый язмышлы кешеләр була, күзгә-башка әллә ни чалынмыйча, тыйнак, гади генә яшиләр дә тыныч кына китеп тә баралар.
-
Сугыш өзгән хыял Сәхнәдә В. Асафьевның «Бахчасарай фонтаны» балеты бара. Уланованың Мариясе шулкадәр табигый, чын, ышандырырлык итеп үлә – ирексездән күзләргә яшь тула.
-
Шәфкать иясе Шәфика Сәнгать күгендә кыска гына вакыт балкып янган Шәфика Котдусованы атылган йолдызга тиңлиләр.