Ревматизм — мәкерле чир

Гадәттә, без буыннар, мускуллар сызлый, умыртка баганасы авырта башласа, ревматизм, дибез. Һәм бу, чыннан да, шулай. Әмма, исегезгә төшерәм, ревматизм — ике йөзгә якын ревматик чирнең берсе генә әле. Ул балаларда җиде-унбиш яшьләрдә башлана. Ревматизм бик хәтәр һәм куркыныч чир. Чөнки ул гап-гади ангина — тамак ялкынсынуыннан да тамыр җәяргә мөмкин. Мондый очракта баланы, табиб киңәше белән, төрле антибиотиклар ярдәмендә дәвалыйлар. Югыйсә, аның, әйткәнебезчә, ревматизм һәм йөрәк өянәгенә китерүе ихтимал.
Балалар һәм яшүсмерләр сәламәтлегенә аеруча зур зыян китерүче ювениль ревматоидлы артрит мәкерлелеге ягыннан өлкәннәрдә була торган ревматоидлы артрит-полиартриттан калышмый. Балада ул өч яшеннән башланырга мөмкин. Билгеләре нинди, дисезме? Әгәр дә балаңда буыннар ялкынсынуы аркасында авырту, шешү, су җыелу, буыннарның, бигрәк тә иртәнге сәгатьләрдә, катып калуы күзәтелсә, ул аз хәрәкәтләнсә — шундук ревматологка күрсәтегез. Без моны гариплеккә бер адым, дип саныйбыз.
Яшүсмерләрдә полиартритның тагы да авыррак формалары күзәтелә. Люция исемле унөч яшьлек бер авыру кыз баланы хәтерлим: температурасы 39 градус, буыннары шешкән, нык сызлану сәбәпле, аякка да баса алмый, шундый хәлгә барып җиткән ки, хәтта кулларын авызы янына китереп, мөстәкыйль ашап-эчә алмый, чәчләрен әнисе тарап үрә. Анализлары да начар. Интенсив дәвалау үзенекен итте, нәтиҗәдә, Люциябез урта мәктәпне тәмамлады, медицина училищесында шәфкать туташы һөнәрен үзләштерде, гаилә корды, таза-сау балалар тапты. Чир артка чигенде. Ревматизмны дәвалап булмый, дип төшенкелеккә бирелүчеләргә гыйбрәтле мисал бу. Чирне вакытында тотып алсаң, чаң суксаң, ул, һичшиксез, бирешәчәк. өч яшеннән ювениль ревматоидлы полиартрит белән авыручы Таисия дә, мәктәпне уңышлы тәмамлап, югары уку йортына керде. Тик ике айдан эмоциональ, физик киеренкелекләр чирнең кискенләшүенә китерде: ике бот буынын да ясалмага алыштырырга туры килде. Хәзер ул, читтән торып булса да, укуын дәвам иттерә.
Ревматолог буларак, шунысын искәртүне кирәк дип саныйм: ревматизмны бик еш гормональ препаратлар (преднизолон), цитостатиклар белән дәвалыйлар. Шуңа күрә аны бик белеп, бик уйлап, кирәкле дозада гына билгеләргә кирәк. Ревматология өлкәсендәге хәзерге интенсив дәвалау алымнары (пульс-терапия, программалаштырылган плазмоферез, әлеге дә баягы, гормональ препаратлар) күпчелек балаларга нормаль уку, эшләү һәм гаилә тормышы белән яшәү мөмкинлеге бирә.
Ревматик чир яңа туган балада да күзәтелә. Педиатрларның Европа ассоциациясе мәгълүматларына караганда, ревматик чир белән интегүче 600 хатын-кызның якынча унысының баласы зәгыйфьләнгән иммун системалы булып туа. Балага ул балалык урыны (плацента) аша пассив рәвештә күчә. Моннан тыш, төче авыруын да (волчанка) онытмыйк әле.
Боларны истә тотып, ревматик чир булган гаиләдә, бала табу-тапмау мәсьәләсе табиб-ревматолог белән килешенеп, уртага салып хәл ителә. Балага узу өчен кулай вакыт итеп чирнең кискен булмаган, «тыныч» чорын сайларга киңәш итәбез. Авыру хатын-кызга преднизолон тәкъдим итәбез. Ул аны бала тудырганчы да, тудыргач та кулланырга тиеш. Чөнки ул бу очракта бердәнбер алыштыргысыз препарат.
Ревматизмның ни дәрәҗәдә җитди чир булуын аңлагансыздыр инде. Шуңа да табиб-ревматологлар, тиз һәм дөрес диагноз куеп, авыруны әле башлангыч чорында ук дәвалау ягында.
Татар хатын-кызлары өчен кызыклы язмаларны Сөембикә Telegram-каналында укыгыз
-
Гомерем усал кайнана, исерек ир белән үтте 5 Бер көнне иртән торып бәлеш пешерергә уйладым. Бәрәңге турадым, суган әрчедем, камыр бастым. Духовкада кургаш кәгазь астында ике сәгать ярым эчендә бәлешем изелеп пеште. Ләкин хуш исе урамга кадәр чыккан итле бәлешемне ашарга насыйп булмады.
-
Исерек ир, усал кайнана белән гомерем узды 3 Рәфис белән 3 ел очрашып йөрсәк тә, мәхәббәтебез үбешүдән ары узмаган иде. Беренче зөфаф төнебезне мин куркып, дулкынланып көттем.
-
Исерек ир, усал кайнана белән гомерем узды 2 Рәфискә кияүгә чыгарга җыенуымны әнием ошатмады, ул мине кабаттан үгетләргә кереште: «Кызым, тагын бер тапкыр уйлап кара әле! Габдулла белән Сания авылда иң усал гаилә булып санала, Санияне тиккә генә «юха елан» дип йөртмиләр. Алай гынамы, бу гаиләдә эшнең бетәсе юк: 50 сутый бакчалары, абзарларында өч сыер, кырыкка якын сарык...
-
Ул миңа исәндер шикелле... Әнкәй! Килен булып төшкән беренче көнемнән үк шулай дип эндәштем мин аңа. Хәзерге киленнәр «әткәй-әнкәй» дими инде, «әти-әни» диләр. Миңа калса, «әнкәй» сүзе тагын да матуррак, җылырак кебек.
-
Юлда кем очрамас... Кичә яшүсмер кызым эштән кайтты да, «Әни, син хәзер мине ачуланачаксың», – ди. Сагайдым. Ачуланасымны алдан ук белеп торгач, нинди ярамаган эш эшләде икән?
-
9 август 2022 - 17:46Без имениХатын кыйнаган кешенен туктаганын кургэнегез бармы?! Хатынга бер суккан кеше беркайчан кыйнаудан туктамый! Беркайчан! Донья кургэн эти эни буларак сез моны анларга тиеш. Картая картая кул белэн уйный торган кеше эшэкелэнэ генэ сэбэпле-сэбэпсез кул кутэрэ. Сез нинди генэ суз эйтсэгездэ тозэтеп була торган тугел! Кызыгыз яшьлеге белэн генэ белгертмэскэ,ярарга тырыша, тозэлер дип омет итэ. Димэк эти энигэ бергерткэн очен тагын кыйнаган?! Белгертэсе килмэсэ дэ кешегэ беленми кала торган эш тугел бу. Эле кызнын таянырга эти энисе тигез. Шуны белэ торын кияу кыйный. Эти энисез яклаучысыз калгач ни кыланачак бу кияу?! Бу кеше белэн яшэсэ алдагы гомерен кыйналып яшэячэк кыз. Кыйнап имгэтэчэк хичшиксез иртэме сонмы. Имгэнгэн хатын иргэ кирэк тугел! Кешедэн ким булып яшисе килми. Белгертэсе килми. Парлы матур тормышта яшисе килэ. Цена вопроса кызыгызнын сэлэмэтлеге. Эти эни якламаса кем яклар?!Кияү кызыбызны кыйный?
-
9 август 2022 - 11:39Без имениБигерәк күп күргән сез. Кайтмаска иде, үсәр иде бала. Ййй язмышларГомерем усал кайнана, исерек ир белән үтте 5
-
8 август 2022 - 12:19Без имениИрегез белән барып, утырып күзгә күз карап сөйләшәсегез калган.Телефо6ан решать итеп буламыниКияү кызыбызны кыйный?
-
Ханбикәләребез Кем ул ханбикә? Дөресен әйтик, бәгъзеләребез аны көнгә биш-алты күлмәк алыштыручы көяз хатын, ефәк тотканнан да кулы кабаручы назлы җан итеп күз алдына китерә. Әлбәттә инде, иркә, тәкәббер вә кыланчык..
-
Кадерле Мәрьям апа Шундый язмышлы кешеләр була, күзгә-башка әллә ни чалынмыйча, тыйнак, гади генә яшиләр дә тыныч кына китеп тә баралар.
-
Сугыш өзгән хыял Сәхнәдә В. Асафьевның «Бахчасарай фонтаны» балеты бара. Уланованың Мариясе шулкадәр табигый, чын, ышандырырлык итеп үлә – ирексездән күзләргә яшь тула.
-
Шәфкать иясе Шәфика Сәнгать күгендә кыска гына вакыт балкып янган Шәфика Котдусованы атылган йолдызга тиңлиләр.