ВИЧ-инфекция: статусыңны вакытында белү хәерле

Татарстанда ВИЧ-инфекция белән көрәшкә зур көчләр юнәлтелә. Республикабызда әлеге чир белән бәйле эпидемик вәзгыятьнең тотрыклы булуы шушы тырышлык нәтиҗәсе. Татарстан табибларының тәҗрибәсе Россиянең башка төбәкләрендә дә эшкә алына.
Бөтендөнья сәламәтлек саклау оешмасы мәгълүматлары буенча, көн саен дөньяда ВИЧ-инфекцияне 10-24 яшьләрдәге 7 мең кеше йоктыра. Россиядә ел саен ВИЧ-инфекция белән авыручылар исәбе 10 процентка арта бара. Әмма инде күрелгән кисәтү чаралары ярдәмендә әлеге күрсәткечне 2018 елдан соң киметүгә ирешергә ниятлиләр. Бу турыда Россия Сәламәтлек саклау министрлыгының ВИЧ-инфекцияне ачыклау һәм дәвалау проблемалары буенча штаттан тыш баш белгече Евгений Воронин хәбәр итә.
- Уңай мисаллар Россиядә бар. Татарстан ВИЧ куркынычы зонасында булган 20 төбәк арасына керә. Әмма биредә тестлаштыру белән халыкның 30 процентын колачладылар, терапияне 60 процент авыручы уза. Нәтиҗәдә, республикада ВИЧны йоктыручылар исәбенең кимүе күзәтелә, – дип, республикабызны үрнәк итеп куя ул.
Чыннан да, республикабызда әлеге чирне кисәтү эшчәнлеге иң югары дәрәҗәдә оештырылган. Бүген бит ВИЧ-инфекция инде азынып-тузынып йөрүче, наркотиклар кулланучы затларга гына кагылмый. ВИЧ белән авыручыларның 40 проценты социаль актив һәм имин категориядәгеләр исәбеннән. Шуңа да җенси мөнәсәбәтләр вакытында саклык чараларына игътибарлырак булу кирәклеге хакында яшьләр арасында җитди сөйләшүләр алып барыла.
ВИЧ-уңай кешеләрнең 30 проценты үз статусы турында белми һәм вирус таратучы булып тора. Шуңа да тестлаштыру ярдәмендә мөмкин кадәр күбрәк кешене колачлауны бурыч итеп куялар. Республикабызда уза торган зур спорт чаралары вакытында ВИЧка каршы көрәш җәелдерелә – аңлату эшләре белән бергә, бушлай тест узу мөмкинлеге дә тудырыла.
ВИЧ-инфекция ачыкланган кешеләрне дә ярдәмсез калдырмыйлар. Антиретровируслы терапия үтүчеләр исәбе буенча без беренче урында торабыз. Инфекциянең анадан балага күчеш очраклары исә Европа дәрәҗәсендә. Бу күрсәткечне, гомумән, нольгә калдыру бурычы куела. Йөккә узган авыру әни вакытында табибларга мөрәҗәгать итеп, барлык киңәшләрне үтәсә, аның баласы, күпчелектә, тулысынча сәламәт булып дөньяга аваз сала.
Вич бүген – үлемгә китерә торган түгел, ә хроник авыру. Әгәр дә вакытында үз ВИЧ-статусыңны белеп, заманча препаратлар белән дәвалануны башласаң, озак һәм продуктив яшәргә мөмкин.
Татарстанда 19 мең ВИЧ-инфекцияле исәпләнә. Әлеге авырудан 4 мең кешенең гомере өзелгән. Хәзерге вакытта 11 меңнән артык кеше диспансер исәптә тора. Соңгы елларда республикабызда ВИЧ-инфекцияне җенси юл белән йоктыру беренче урында тора.
чыганак: http://intertat.ru/tt
Бөтендөнья сәламәтлек саклау оешмасы мәгълүматлары буенча, көн саен дөньяда ВИЧ-инфекцияне 10-24 яшьләрдәге 7 мең кеше йоктыра. Россиядә ел саен ВИЧ-инфекция белән авыручылар исәбе 10 процентка арта бара. Әмма инде күрелгән кисәтү чаралары ярдәмендә әлеге күрсәткечне 2018 елдан соң киметүгә ирешергә ниятлиләр. Бу турыда Россия Сәламәтлек саклау министрлыгының ВИЧ-инфекцияне ачыклау һәм дәвалау проблемалары буенча штаттан тыш баш белгече Евгений Воронин хәбәр итә.
- Уңай мисаллар Россиядә бар. Татарстан ВИЧ куркынычы зонасында булган 20 төбәк арасына керә. Әмма биредә тестлаштыру белән халыкның 30 процентын колачладылар, терапияне 60 процент авыручы уза. Нәтиҗәдә, республикада ВИЧны йоктыручылар исәбенең кимүе күзәтелә, – дип, республикабызны үрнәк итеп куя ул.
Чыннан да, республикабызда әлеге чирне кисәтү эшчәнлеге иң югары дәрәҗәдә оештырылган. Бүген бит ВИЧ-инфекция инде азынып-тузынып йөрүче, наркотиклар кулланучы затларга гына кагылмый. ВИЧ белән авыручыларның 40 проценты социаль актив һәм имин категориядәгеләр исәбеннән. Шуңа да җенси мөнәсәбәтләр вакытында саклык чараларына игътибарлырак булу кирәклеге хакында яшьләр арасында җитди сөйләшүләр алып барыла.
ВИЧ-уңай кешеләрнең 30 проценты үз статусы турында белми һәм вирус таратучы булып тора. Шуңа да тестлаштыру ярдәмендә мөмкин кадәр күбрәк кешене колачлауны бурыч итеп куялар. Республикабызда уза торган зур спорт чаралары вакытында ВИЧка каршы көрәш җәелдерелә – аңлату эшләре белән бергә, бушлай тест узу мөмкинлеге дә тудырыла.
ВИЧ-инфекция ачыкланган кешеләрне дә ярдәмсез калдырмыйлар. Антиретровируслы терапия үтүчеләр исәбе буенча без беренче урында торабыз. Инфекциянең анадан балага күчеш очраклары исә Европа дәрәҗәсендә. Бу күрсәткечне, гомумән, нольгә калдыру бурычы куела. Йөккә узган авыру әни вакытында табибларга мөрәҗәгать итеп, барлык киңәшләрне үтәсә, аның баласы, күпчелектә, тулысынча сәламәт булып дөньяга аваз сала.
Вич бүген – үлемгә китерә торган түгел, ә хроник авыру. Әгәр дә вакытында үз ВИЧ-статусыңны белеп, заманча препаратлар белән дәвалануны башласаң, озак һәм продуктив яшәргә мөмкин.
Татарстанда 19 мең ВИЧ-инфекцияле исәпләнә. Әлеге авырудан 4 мең кешенең гомере өзелгән. Хәзерге вакытта 11 меңнән артык кеше диспансер исәптә тора. Соңгы елларда республикабызда ВИЧ-инфекцияне җенси юл белән йоктыру беренче урында тора.
чыганак: http://intertat.ru/tt
Татар хатын-кызлары өчен кызыклы язмаларны Сөембикә Telegram-каналында укыгыз
Хәзер укыйлар
-
Ялган никах Танышуларының беренче көнендә үк, ЗАГСка барып, язылышырга гариза биреп кайткан кыз белән егет хакында Нурсөянең моңа хәтле ишеткәне булмады. Андый хәбәр колагына чалынса да, әллә юләр инде болар, дип бармагын чигә тирәсендә борудан башка берни дә кыла алмас иде кебек. Әгәр дә ки уйламаганда-көтмәгәндә ул юләр кыз үзе булып чыкмаса!..
-
Әти өйләнә Әни үлгәнгә инде биш ел. Әнине югалтуны бик авыр кичерде әти. Хәтта башта минем белән сөйләшми йөрде, үз эченә бикләнде. Аны безнең янга күчергә үгетләдем, әмма ул яшәгән фатирымны калдырмыйм дип каршы килде.
-
Балаларына сыймаган Галия әби Сәяхәт вакытында нинди генә кешеләр күрмисең дә, нинди генә тарихлар ишетмисең – үзе бер китап язарлык. Поездда язмыш тарафыннан гомернең бер аралыгына очраткан юлдашлар бер-берләренә җаннарын бушата, шатлык-кайгыларын сөйли. Бу юлы да шулай булды...
-
Хыялдагы ир-ат Үсмер чакта ук ничек тә булса бай тормышта яшәргә кирәк дип нәтиҗә ясадым. Телевизордан күрсәткән гламур тормыш кызыктыргандыр, мөгаен. Әмма кыяфәтем бай егетләр артымнан чабып йөри торганнардан түгел иде. Гомумән, күбәләк кебек бер егеттән икенче егеткә очып йөрергә дә яратмадым. Ныклы карарга килде: укыйм да, җитәкче булырга тырышам. Ул вакытта бай ир дә кирәк булмаячак.
Соңгы комментарийлар
-
26 май 2022 - 20:32Без имениУкып торасым да килми, ташладым. Уз рэхэтеннэн китеп, кайнанайны курэ-ишетэ торып, ниемэ кайтырга иде? Бала карар, ашарга пешерер дип ометлэнеп? Уз тарткан картасы, тарта-тарта ашасы. Чык та китИнде минем чират...
-
27 май 2022 - 06:58Без имениБезнен, тормышлар уртак та кебек автор белан. Мин дэ иремне дэ, баламны да Ходайдан сорадым. Хэзер аллага шокер баламда туды, иремдэ бик эйбат кеше.Мин аны Ходайдан сорап алдым
-
26 май 2022 - 15:03Без имениДингэ беренче куп урлаган, карак, гонахсы зур булган кеше килэ. Улэр вакыты житкэч, исенэ тешэ, курка башлый, жавап бирэсе булса, нэрсэ дип, жавап бирермен, дип ,курка.Дингә кеше кайчан күбрәк килә?
-
25 май 2022 - 22:40Без имениСез гел балалар дип яшәгәнсез, инде үзегез өчен яшәргә вакыт. Аларның үз тормышы, вакыт узгач алар сезне аңлар дип ышанасы килә.Кызларым каршы булса да, кияүгә чыгаргамы?
-
Ханбикәләребез Кем ул ханбикә? Дөресен әйтик, бәгъзеләребез аны көнгә биш-алты күлмәк алыштыручы көяз хатын, ефәк тотканнан да кулы кабаручы назлы җан итеп күз алдына китерә. Әлбәттә инде, иркә, тәкәббер вә кыланчык..
-
Кадерле Мәрьям апа Шундый язмышлы кешеләр була, күзгә-башка әллә ни чалынмыйча, тыйнак, гади генә яшиләр дә тыныч кына китеп тә баралар.
-
Сугыш өзгән хыял Сәхнәдә В. Асафьевның «Бахчасарай фонтаны» балеты бара. Уланованың Мариясе шулкадәр табигый, чын, ышандырырлык итеп үлә – ирексездән күзләргә яшь тула.
-
Шәфкать иясе Шәфика Сәнгать күгендә кыска гына вакыт балкып янган Шәфика Котдусованы атылган йолдызга тиңлиләр.