Хәтерегездә булса, “Җылы яз кайчан җитә?” дип, Арча районының Кәче авылында яшәүче “халык синоптигы” Рәсим абый Солтановка мөрәҗәгать иткән идек.
Ул: “Быел Хут суыгы булмады, юрыйсым килми, әмма ел хәвефле булачак”, – дигән иде. Хут суыгы ул – 8 февральдән 19 мартка кадәр, ягъни 40 көн буена көннәрнең салкын торуы.
Татар юрап китерә дигәндәй, кичә Мәскәүдә гарасат булды. Вафат булучыларның санын иң элек 11 дисәләр, соңрак бу сан 16га җитте. Табигый бәла-каза агачларны төбе-тамыры белән йолкып алып, җир өстенә чыгарган. Хисапсыз машиналарга зыян килгән. Мәскәү янында җил башнялы кранны аудару аркасында, Мәскәү өлкәсенең 7,3 мең кешесе утсыз калган. Синоптикларның 100 еллык күзәтүләреннән күренгәнчә, Мәскәүдә мондый зур гарасатның булганы юк, ди.
Рәсим абый, үзе әйткән хәвефнең шушы булуын кире какмады.
–Мондый хәвефләр ел буе газаплаячак инде, – диде ул. –Хут суыгының булмавы ул – кеше башына. Татарстанда да гарасат-давыллар булачак. Шуның өстенә, авырулар көчәя, яшьләр кырыла, үлем-китеп күп булачак.
Һава торышының тотрыксызлыгы ноябрь башына кадәр күренә әле. Кыраулар, боз сугулар да булмас дип әйтә алмыйм. Июньдә дә кыраулар күренә.
Быел беренче яшен көнчыгыштан булды. Бу – яхшыга түгел. Тәүге яшеннең көнбатыштан булуын яраталар.
Узган ел миләш, кура һәм җир җиләгенең уңуы да быелгы хәвефкә ишарә.
Быел исә табигать бәла-казаларыннан төп зыянны Татарстанның көнчыгыш районнары күрәчәк, – диде Рәсим абый.
Чулпан ШАКИРОВА
сылтама: http://intertat.ru/tt/society-tt/item/66127-halyik-sinoptigyi-davyil-garasatlar-tatarstanda-da-bulachak%E2%80%9D.html
Комментарий юк