Уйнап әйтсәң дә, уйлап әйт

Бу вакыйгаларга ипле ярты гасыр вакыт узлы. Әмма алар һич тә онытылмыйлар, туктаусыз күңел пәрдәсен чиртәләр...
Шуларның кайберләре белән уртаклашасым килә.
Сугыш вакытында мина 2 ел бригадир ярдәмчесе, 2 ел комбайнчы булып эшләргә туры килде. Июль башы иде бугай, колхоз идарәсенә чакырдылар да, болай диделәр: "Хәлне аңлатып торасы юк, радио тыңлыйсын, газета укыйсың. Уйлаштык та, сине бригадир ярдәмчесе итеп куярга булдык. Укуыңны да ташлама, әтиен сугыштан хайткач, безнең йөзне кызартырлык булмасын".
— Шулай бервакыт — бу көз башы иде — хатыннарны уракка өндәп йөрим.
Безгә каршы якта гына Шәрифулла абзый белән Минҗамал жинги яши. Дүрт балалары бар: Нәкыйп һәм тагын өч кыз. Иртәнге чәй вакытлары иде ахрысы, гафу үтенеп, жингигә гозеремне әйттем. Әмма, һич тә көтмәгәндә, җинги ут кебек кабынып китте. Мине түгел, ярсып ирен тиргәргә кереште. Ә Шәрифулла абзый, авызына су капкандай, эндәшмәде, тик утырды. Түзде. Ир кеше бит, ятлар алдында сүз озайтасы килмәгәндер. Минжамал жингинен авызыннан чәчрәп чыккан утлы сүзләре әле дә колак төбендә яңгырап тора:
— Масаясын, маена чыдый алмый башладың. Халык сугышта интегә — Сина да чират житәр әле.
Шәрифулла абзыйлар, берничә туган, бәхет эзләп. Саба районындагы бер авылдан Көньяк Урал итәгенә күчеп килгәннәр. Халык аларны кыска гына итеп "казанист" дип атады. Шәрифулла абзый озынча буйлы, кара чәчле, кара ашлы, коңгырт күзле чибәр бер татар иде. һөнәре дә әйбәт — тимерче. Халык аны бик яратты, үз итте. Белмәгәне юк, кирәк булса, тун да тегә, итек тә баса. Сугыш башлангач, МТС директоры Шәрифулла абзыйны үзенә эшкә алды. Бронь бирдерттерде. Ул, әлбәттә, Шәрифулла абзыйдан — берьюлы өч кешене алмаштырган заттан — бик уңды. Әмма Минжамал апанын сүзләре фәрештәләрнең “амин” дигән чагына туры килгән ахры. МТС директорын Уфага кинәшмә-семинарга чакырып алганнар. Гөнаһ шомлыгына, нәкъ әнә шул чакта Шәрифулла абзыйнын бронь срогы чыккан. Моны директор, мөгаен, белмәгәндер дә, чөнки анын башында мен уй ич. Кыскасы, район хәрби комиссариаты Шәрифулла абзыйны фронтка озатты.
—Авылдан киткәненә бер ай тулды микән, Шәрифулла абзыйнын үлүе турында хәбәр килде. Минжамал жинги елады да соң. Иптәш хатыннарына: "Уйнап әйтсәгез дә, уйлап әйтегез", — дип әйтә торган булды.
Шуларның кайберләре белән уртаклашасым килә.
Сугыш вакытында мина 2 ел бригадир ярдәмчесе, 2 ел комбайнчы булып эшләргә туры килде. Июль башы иде бугай, колхоз идарәсенә чакырдылар да, болай диделәр: "Хәлне аңлатып торасы юк, радио тыңлыйсын, газета укыйсың. Уйлаштык та, сине бригадир ярдәмчесе итеп куярга булдык. Укуыңны да ташлама, әтиен сугыштан хайткач, безнең йөзне кызартырлык булмасын".
— Шулай бервакыт — бу көз башы иде — хатыннарны уракка өндәп йөрим.
Безгә каршы якта гына Шәрифулла абзый белән Минҗамал жинги яши. Дүрт балалары бар: Нәкыйп һәм тагын өч кыз. Иртәнге чәй вакытлары иде ахрысы, гафу үтенеп, жингигә гозеремне әйттем. Әмма, һич тә көтмәгәндә, җинги ут кебек кабынып китте. Мине түгел, ярсып ирен тиргәргә кереште. Ә Шәрифулла абзый, авызына су капкандай, эндәшмәде, тик утырды. Түзде. Ир кеше бит, ятлар алдында сүз озайтасы килмәгәндер. Минжамал жингинен авызыннан чәчрәп чыккан утлы сүзләре әле дә колак төбендә яңгырап тора:
— Масаясын, маена чыдый алмый башладың. Халык сугышта интегә — Сина да чират житәр әле.
Шәрифулла абзыйлар, берничә туган, бәхет эзләп. Саба районындагы бер авылдан Көньяк Урал итәгенә күчеп килгәннәр. Халык аларны кыска гына итеп "казанист" дип атады. Шәрифулла абзый озынча буйлы, кара чәчле, кара ашлы, коңгырт күзле чибәр бер татар иде. һөнәре дә әйбәт — тимерче. Халык аны бик яратты, үз итте. Белмәгәне юк, кирәк булса, тун да тегә, итек тә баса. Сугыш башлангач, МТС директоры Шәрифулла абзыйны үзенә эшкә алды. Бронь бирдерттерде. Ул, әлбәттә, Шәрифулла абзыйдан — берьюлы өч кешене алмаштырган заттан — бик уңды. Әмма Минжамал апанын сүзләре фәрештәләрнең “амин” дигән чагына туры килгән ахры. МТС директорын Уфага кинәшмә-семинарга чакырып алганнар. Гөнаһ шомлыгына, нәкъ әнә шул чакта Шәрифулла абзыйнын бронь срогы чыккан. Моны директор, мөгаен, белмәгәндер дә, чөнки анын башында мен уй ич. Кыскасы, район хәрби комиссариаты Шәрифулла абзыйны фронтка озатты.
—Авылдан киткәненә бер ай тулды микән, Шәрифулла абзыйнын үлүе турында хәбәр килде. Минжамал жинги елады да соң. Иптәш хатыннарына: "Уйнап әйтсәгез дә, уйлап әйтегез", — дип әйтә торган булды.
Татар хатын-кызлары өчен кызыклы язмаларны Сөембикә Telegram-каналында укыгыз
Хәзер укыйлар
-
Кыска буйлы зур бәхет Бар яктан да килгән Миләүшәгә башка егет табылмады микән дип, шаккаттым, дөресен генә әйткәндә. Авылда өрлек кадәрле менә дигән ничә егет бар, ә аның артыннан кайсыдыр бер авылдан шушы кечкенә генә егет йөреп маташа.
-
Алсу тәрәзә Хикәя
-
Үләнче Рушания ханым Минсәгыйрованы үзе яшәгән Спас районының Болгар шәһәрендә генә түгел, инде бөтен республикада үләнче дип беләләр
-
Сабырлык чиге 2 Шулай итеп, Сәрия туташ никахлы ире кочагында бер төн генә ләззәтләнеп калган. Нәрсә генә булмасын, авылда «кияүгә чыккан» дигән хәбәр таралган бит...
-
Ике килен-килендәш Ярты ел очрашып йөргәч, өйләнештеләр Алия белән. Барыбыз да куандык, сөендек. Ләкин гаиләбездә яңа килен барлыкка килгәч, минем кадерем бетте...
Соңгы комментарийлар
-
7 февраль 2023 - 06:25Без имениКарыйсы килэ башлады инде. Бу эсэрне укыганым бар иде.Бала бишеге тибрәнүендә – чиркәү чаңы
-
3 февраль 2023 - 09:19Без имениРушания ханымның сәләтенә, булдыклы, уңган булган ханым булганына шаккатып, исем китеп укыдым.Була бит шундый бар яктан да килгән кешеләр, сөбханАллаһ, күз тимәсен 🤲🤲🤲Сәламәтлек, озын гомер телим аңа!Үләнче
-
4 февраль 2023 - 13:37Без имениГомер ничек яшэлсэ дэ утэ.Ярый анлаган ирен,э анламаганнар анламый ул.Яшэгэн саен чарасыз тузеп яшэгэн хатынкыз азмы доньяда.Сабыр тобе Сары алтын дисэлэр дэ сэлэмэтлек бик кирэк нэрсэ.Аллакаебыз яшьлектэ хэр балага тэуфикь, сабырлык хэм уз башына акыл бирсен.Сэлэмэтлектэ булып яшикСабырлык чиге 5
-
3 февраль 2023 - 09:42Без имениИе ие, бау белэн бэйлэп сойрэп яткыралар ди. Шул йоремсэк ирлэрне яклап утырмагыз инде«Йөремсәк» хатын
-
Ханбикәләребез Кем ул ханбикә? Дөресен әйтик, бәгъзеләребез аны көнгә биш-алты күлмәк алыштыручы көяз хатын, ефәк тотканнан да кулы кабаручы назлы җан итеп күз алдына китерә. Әлбәттә инде, иркә, тәкәббер вә кыланчык..
-
Кадерле Мәрьям апа Шундый язмышлы кешеләр була, күзгә-башка әллә ни чалынмыйча, тыйнак, гади генә яшиләр дә тыныч кына китеп тә баралар.
-
Сугыш өзгән хыял Сәхнәдә В. Асафьевның «Бахчасарай фонтаны» балеты бара. Уланованың Мариясе шулкадәр табигый, чын, ышандырырлык итеп үлә – ирексездән күзләргә яшь тула.
-
Шәфкать иясе Шәфика Сәнгать күгендә кыска гына вакыт балкып янган Шәфика Котдусованы атылган йолдызга тиңлиләр.