Аерылышабыз...

язмасына комментарий: http://syuyumbike.ru/yashaesh/otkrovenie/?id=4166
Өлкән яшьтәге аерылышучыларны мин ике төркемгә бүлеп карар идем. Беренче төркем – пенсия яшенә җитеп килүчеләр яки күптән түгел пенсиягә чыккан кешеләр (50-65 яшь); икенче төркемдә – 65 яшьтән өлкәнрәкләр. Беренче төркемдәгеләр гаилә таркатуга шактый еш бара һәм аның сәбәпләрен бераз соңрак карарбыз. Ә менә инде олы яшьтәгеләр арасында аерылу очраклары бик сирәк, юк дәрәҗәсендә диярлек. Өлкәннәр арасында аерылышуның төп сәбәбе – олы яшьтәге кешенең психик статусы, холкы кискен үзгәрү. Кызганычка каршы, картлык үзенә ияртеп бик күп күңелсезлекләр, шул исәптән, психологик проблемалар алып килә. Кешенең холкы үзгәрә, аны тыеп торган бикләр йомшара, психиканың контроль функцияләре кими. Бу үз чиратында яшьрәк чакта акыл, ихтыяр көче басып торган тискәре сыйфатларны өскә калкыта. Кешенең үз-үзен тотышы үзгәрә, ә аерым бер очракларда гомумән дә акылы авыша. Күп гаиләләрдә мондый үзгәрешләрне сабыр гына кабул итәргә тырышалар. Монда туганнарның, күрше-күләннең, балаларның роле зур. Ләкин кайбер очракларда, аеруча холыксызлык аркасында агрессивлык көчәйгәндә аерылышу бердәнбер дөрес юл булып кала. Кызганыч, бу вазгыятьтә бөтен як та оттыра: ир белән хатын картайган көннәрендә күнегелгән тормышларын үзгәртергә мәҗбүр булса, балалар ике ут арасында калып, кайсы якны кайгыртырга белми… Мондый катлаулы хәлгә калган гаиләләргә шуны әйтер идем: бу очракта төп шарт булып чыккан җәнжалны дәвам итмәү тора. Алтын урталыкны табып булмаса да, очрашкан, аралашкан вакытта мөмкин булганча, сабыр, түзем булып калырга кирәк. Балалар исә, кем гаепле, кем гаепсез булуга карамастан, мөмкин кадәр ике якка да ярдәм кулы сузарга бурычлы – аларны бит шул әти-әни тәрбияләп, кеше иткән.
Беренче төркемгә килгәндә, монда башлыча ике сәбәп гаилә таркалуга китерә: эчүчелек һәм яңа гаилә төзү. Беренче очракта хатын-кызлар инициатива күрсәтсә, икенче очракта, гадәттә, ир кеше башлап йөри. Озак еллар буе исерек ир белән гомер кичергән, инде түзәрлеге калмаган хатын, картлыгым булса да тыныч узсын дигән фикердән чыгып, аерылырга карар кыла. Һәм бу адымны бары хупларга гына мөмкин, кызганыч, бу фикергә иртәрәк килмәгән дияргә генә кала.
Яңа гаилә кору белән бәйле аерылышулар бөтенләй башка, тирән, газаплы вакыйгалар аша бара. Моның сәбәбе бераз соңарып килгән, яки озаккарак сузылган «урта яшьтәгеләр кризисы» белән бәйле. Гомер уртасын узган ир-ат (сирәк очракта хатын-кыз) үтеп баручы яшьлекне туктату, озаккарак сузу өчен ни генә кылмый! Ярый ла «тузыну» яшьләрчә киенү-ясану, күңел ачулар белән генә төгәлләнсә! Еш кына эш гаилә җимерелүгә, яңа яр сайлауга барып җитә. Балалар инде үз тормышы белән яши, гөрләп торган гаилә учагы сүнеп юкка чыга... Мондый катлаулы хәлгә тап булган ханымнарга шуны әйтәсе килә: яраткан иремне кайтарам дип җан көчегез белән тырышудан файда юк. Сезнең өзгәләнүегез, гаиләне таркатмаска тырышып кылган һәр адымыгыз көндәшегезгә көч кенә өсти. Акылы томаланган ир дә сезне аңламастыр… Аның акылына киләсе көне әле алда, ә сезгә бүген яшәргә кирәк: көчегезне юкка сарыф итеп түбәнсенмәгез! Үзегез турында уйлагыз – сәламәтлегегезне кайгыртыгыз, яңа шөгыль табыгыз. Бәлки күптән хыялланып та эшләнмәгән эшләр бардыр, балаларыгыз, оныкларыгыз белән аралашыгыз. Тышкы кыяфәтегезне кайгыртыгыз. Хәсрәткә чумып яшәмәгез!
Өлкән яшьтәге аерылышучыларны мин ике төркемгә бүлеп карар идем. Беренче төркем – пенсия яшенә җитеп килүчеләр яки күптән түгел пенсиягә чыккан кешеләр (50-65 яшь); икенче төркемдә – 65 яшьтән өлкәнрәкләр. Беренче төркемдәгеләр гаилә таркатуга шактый еш бара һәм аның сәбәпләрен бераз соңрак карарбыз. Ә менә инде олы яшьтәгеләр арасында аерылу очраклары бик сирәк, юк дәрәҗәсендә диярлек. Өлкәннәр арасында аерылышуның төп сәбәбе – олы яшьтәге кешенең психик статусы, холкы кискен үзгәрү. Кызганычка каршы, картлык үзенә ияртеп бик күп күңелсезлекләр, шул исәптән, психологик проблемалар алып килә. Кешенең холкы үзгәрә, аны тыеп торган бикләр йомшара, психиканың контроль функцияләре кими. Бу үз чиратында яшьрәк чакта акыл, ихтыяр көче басып торган тискәре сыйфатларны өскә калкыта. Кешенең үз-үзен тотышы үзгәрә, ә аерым бер очракларда гомумән дә акылы авыша. Күп гаиләләрдә мондый үзгәрешләрне сабыр гына кабул итәргә тырышалар. Монда туганнарның, күрше-күләннең, балаларның роле зур. Ләкин кайбер очракларда, аеруча холыксызлык аркасында агрессивлык көчәйгәндә аерылышу бердәнбер дөрес юл булып кала. Кызганыч, бу вазгыятьтә бөтен як та оттыра: ир белән хатын картайган көннәрендә күнегелгән тормышларын үзгәртергә мәҗбүр булса, балалар ике ут арасында калып, кайсы якны кайгыртырга белми… Мондый катлаулы хәлгә калган гаиләләргә шуны әйтер идем: бу очракта төп шарт булып чыккан җәнжалны дәвам итмәү тора. Алтын урталыкны табып булмаса да, очрашкан, аралашкан вакытта мөмкин булганча, сабыр, түзем булып калырга кирәк. Балалар исә, кем гаепле, кем гаепсез булуга карамастан, мөмкин кадәр ике якка да ярдәм кулы сузарга бурычлы – аларны бит шул әти-әни тәрбияләп, кеше иткән.
Беренче төркемгә килгәндә, монда башлыча ике сәбәп гаилә таркалуга китерә: эчүчелек һәм яңа гаилә төзү. Беренче очракта хатын-кызлар инициатива күрсәтсә, икенче очракта, гадәттә, ир кеше башлап йөри. Озак еллар буе исерек ир белән гомер кичергән, инде түзәрлеге калмаган хатын, картлыгым булса да тыныч узсын дигән фикердән чыгып, аерылырга карар кыла. Һәм бу адымны бары хупларга гына мөмкин, кызганыч, бу фикергә иртәрәк килмәгән дияргә генә кала.
Яңа гаилә кору белән бәйле аерылышулар бөтенләй башка, тирән, газаплы вакыйгалар аша бара. Моның сәбәбе бераз соңарып килгән, яки озаккарак сузылган «урта яшьтәгеләр кризисы» белән бәйле. Гомер уртасын узган ир-ат (сирәк очракта хатын-кыз) үтеп баручы яшьлекне туктату, озаккарак сузу өчен ни генә кылмый! Ярый ла «тузыну» яшьләрчә киенү-ясану, күңел ачулар белән генә төгәлләнсә! Еш кына эш гаилә җимерелүгә, яңа яр сайлауга барып җитә. Балалар инде үз тормышы белән яши, гөрләп торган гаилә учагы сүнеп юкка чыга... Мондый катлаулы хәлгә тап булган ханымнарга шуны әйтәсе килә: яраткан иремне кайтарам дип җан көчегез белән тырышудан файда юк. Сезнең өзгәләнүегез, гаиләне таркатмаска тырышып кылган һәр адымыгыз көндәшегезгә көч кенә өсти. Акылы томаланган ир дә сезне аңламастыр… Аның акылына киләсе көне әле алда, ә сезгә бүген яшәргә кирәк: көчегезне юкка сарыф итеп түбәнсенмәгез! Үзегез турында уйлагыз – сәламәтлегегезне кайгыртыгыз, яңа шөгыль табыгыз. Бәлки күптән хыялланып та эшләнмәгән эшләр бардыр, балаларыгыз, оныкларыгыз белән аралашыгыз. Тышкы кыяфәтегезне кайгыртыгыз. Хәсрәткә чумып яшәмәгез!
Татар хатын-кызлары өчен кызыклы язмаларны Сөембикә Telegram-каналында укыгыз
Хәзер укыйлар
-
Балдаклар, туй күлмәге калды, ә мин... Сүземне ерактанрак башлыйм әле. Әти үлгәндә мин әле тумаган да булганмын – әни 7 айлык корсаклы килеш калган. Аңа бу вакытта нибары 21 яшь булган...
-
Ялгыз канат Ире чит хатынга чыгып китсә дә, йөрәк болай әрнемәс иде. Хыянәтен кичерә алмый, мендәр кочаклап елар да, мәхәббәтне нәфрәткә әйләндереп яшәр иде. Ә ул хатынына гына түгел, балаларына, әти-әниләренә, диненә, үзенә хыянәт итте. Миләүшә яшь көе ирсез калды.
-
Рәхмәт, әнием! Аның ирен үтереп ташладылар. Дөресрәге, үләр дәрәҗәгә җиткәнче кыйнап ыргыттылар... Аңсыз гәүдәсен өйләреннән ике йөз метрлар чамасы җирдә, барак кебек шыксыз йортларның пычрак ишегалдыннан таптылар...
-
Бар җылымны сиңа бирәм, әни... Әнигә бар җылыңны да, назыңны да, яратуыңны да бирәсең, чөнки ул әни, һәм башкача уйлау, яшәү мөмкин түгелдер... Ә үз әниең булмаса?! Кемгә бүләк итәргә? Сине ничек бар шулай кабул итә торган кем бар тагын?! Әни бар! Иремнең әнисе!
-
Мин аны Ходайдан сорап алдым Ул чакта алдымда ике юл иде: йә үземне тулысынча карьерага багышлыйм (мин бу вакыт Мәскәүдә, бик зур бер оешмада әйдәп баручы юрист булып эшлим), йә...
Соңгы комментарийлар
-
16 июнь 2022 - 22:23Без имениБәхетле гаилә.СүбөханАЛЛАҺ!Кадерле,кирәкле,иманлы булып тигезлектә,чын ир--ат,гаилә тоткасы белән яшәп бетерергә насыйп булсын!Бик матур ярату,гаилә кору тарихы!Балдаклар, туй күлмәге калды, ә мин...
-
17 июнь 2022 - 23:08Без имениЭй кыланып та карый инде, гэлуш киеп чыкканчы, тусинка киеп чыксыннарУфада – «ТМТV» татар музыкаль премиясе тапшыру тантанасы узды
-
17 июнь 2022 - 13:14Без имениШундый төрле фикерлэр эйтелгэн.Раил Садриев: «Безне театр коткарачак!»
-
17 июнь 2022 - 18:20Без имениБер аллакаем хэерле картлык бирсен,олыгайган коннэрдэ чит кеше бусагаларына барып егылырга язмасын. Тирэн эчтэлекле хикэя, уйланырлык,Фагилэ,язмаларынэчен рэхмэт,тагында кызыклы язмаларынны котеп калабыз.Балаларына сыймаган Галия әби
-
20 июнь 2022 - 09:10Без имениХодай гомерне очкэ булгэн, бала чак, рэхэт чак, кыен чак, рэхэт чаклары уткэн, картайгач кыен чаклары калган шул, борынгылар дорес эйткэннэр авыр чаклар яшьлектэ калсын рэхэт чак картлыкта булсын диепУч тутырып акча тапкан ике абый да урамда калды
-
Ханбикәләребез Кем ул ханбикә? Дөресен әйтик, бәгъзеләребез аны көнгә биш-алты күлмәк алыштыручы көяз хатын, ефәк тотканнан да кулы кабаручы назлы җан итеп күз алдына китерә. Әлбәттә инде, иркә, тәкәббер вә кыланчык..
-
Кадерле Мәрьям апа Шундый язмышлы кешеләр була, күзгә-башка әллә ни чалынмыйча, тыйнак, гади генә яшиләр дә тыныч кына китеп тә баралар.
-
Сугыш өзгән хыял Сәхнәдә В. Асафьевның «Бахчасарай фонтаны» балеты бара. Уланованың Мариясе шулкадәр табигый, чын, ышандырырлык итеп үлә – ирексездән күзләргә яшь тула.
-
Шәфкать иясе Шәфика Сәнгать күгендә кыска гына вакыт балкып янган Шәфика Котдусованы атылган йолдызга тиңлиләр.