Әнкәйнең утыз өч гәрәбәсе. № 1.

("Минем беренче гомерем" әсәреннән)
Сак-Сок белән очрашу
Әкият-кыйсса, мөнәҗәтне, шигырь бәетләрне кичен җылы мич янында утырып тыңлый идек. Ә бусы җәйге кыраулы, салкын чыклы иртәдә булды. Әнкәй көтүгә терлекләрне куып кайткач уяндым:
Мәдрәсәләрдә китап киштәсе,
Сак белән Сокның бәетен ишетәсе...
Авыр хәбәр сөйләгәндәй хәсрәтле иде тавышы, йокымны качырды:
Әткәй каллырлы, өйлә торсын, дип,
Әнкәй каргады, Сак-Сок булсын, дип...
Каргышның хәтәр нәрсә икәнен беләм, әнкәйне рәнҗетергә ярамый. Нишләде микән ул малайлар? Исемнәре дә әллә нинди, әкияттәгечә. Борын-борында булгандыр. Алай дисәң, ник шулай кызганыч? Кара урманда, шушындый кыраулы иртәдә ничек түзәләр микән? Ә минем түшәк җылы, әнкәй сырган юрганым йомшак. Салкын урман яфраксыз, шыр булып күз алдыма килә: ак томан сарган агачта Сак белән Сок бөрешеп утыра. Каргыш — бер сүз нишләтә, бер сүз.
Аклы күлмәкне туя кимәлем...
Газиз әнкәмне туя курмәлем...
Үксүем сизелмәсен дип, юрган читен тешлим. Ник ул малайлар әнисенә карышты микән? Ник шулай каргады икән әниләре? Әкияттәге үги ана түгел бит?
Барлык урманга, җиләкләр пешкәч,
Әнкәй елыйлыр, исенә төшкәч...
Үкенә икән, елый икән. Шул ана көйләп тора сыман. Әнкәй тавышы ич! Менә ул туктады да, ашыгып кузгалды, итәгендәге йомгагы идәнгә тәгәрәде.
— Ни булды, бәбкәм, ник елыйсың? Төшеңдә курыктыңмы?
Дәшә алмыйм, Сак белән Сокны кызгануга татлы яшьләрем кушыла: «Әнкәй мине каргамас!”
Әнкәй юрганымны рәтли:
— Ела, балам, елап бетер. Елагач җиңел була ул. Тик елап йоклама гына. о Аяк очларына басып әкрен генә китә. Йокламыйм, уйланам мин. Әткәй-әнкәйне беркайчан да рәнҗетмәм...
Инде үсә төшкәч, урманга баргач та, биек имәннең кутыр-кытыршы ботакларына карый идем: кошлар түгел, түбәтәйле Сак белән Сок моңаешып утыра сыман.
Каргыш, бәддога яшендәй сугар дип ихластан курыккан беркатлы балалары идек. Куркуның мондыен юксынам мин. Андый инанулар, күпләрнең вөҗданыннан аерылып Сак-Соклар дәверендә калды бугай: юк-барга ышану ди торгач, юкка чыкты. Бу бәет хәзер дә җан сафландыргыч - акыллыга гыйбрәттер.
Сак-Сок белән очрашу
Әкият-кыйсса, мөнәҗәтне, шигырь бәетләрне кичен җылы мич янында утырып тыңлый идек. Ә бусы җәйге кыраулы, салкын чыклы иртәдә булды. Әнкәй көтүгә терлекләрне куып кайткач уяндым:
Мәдрәсәләрдә китап киштәсе,
Сак белән Сокның бәетен ишетәсе...
Авыр хәбәр сөйләгәндәй хәсрәтле иде тавышы, йокымны качырды:
Әткәй каллырлы, өйлә торсын, дип,
Әнкәй каргады, Сак-Сок булсын, дип...
Каргышның хәтәр нәрсә икәнен беләм, әнкәйне рәнҗетергә ярамый. Нишләде микән ул малайлар? Исемнәре дә әллә нинди, әкияттәгечә. Борын-борында булгандыр. Алай дисәң, ник шулай кызганыч? Кара урманда, шушындый кыраулы иртәдә ничек түзәләр микән? Ә минем түшәк җылы, әнкәй сырган юрганым йомшак. Салкын урман яфраксыз, шыр булып күз алдыма килә: ак томан сарган агачта Сак белән Сок бөрешеп утыра. Каргыш — бер сүз нишләтә, бер сүз.
Аклы күлмәкне туя кимәлем...
Газиз әнкәмне туя курмәлем...
Үксүем сизелмәсен дип, юрган читен тешлим. Ник ул малайлар әнисенә карышты микән? Ник шулай каргады икән әниләре? Әкияттәге үги ана түгел бит?
Барлык урманга, җиләкләр пешкәч,
Әнкәй елыйлыр, исенә төшкәч...
Үкенә икән, елый икән. Шул ана көйләп тора сыман. Әнкәй тавышы ич! Менә ул туктады да, ашыгып кузгалды, итәгендәге йомгагы идәнгә тәгәрәде.
— Ни булды, бәбкәм, ник елыйсың? Төшеңдә курыктыңмы?
Дәшә алмыйм, Сак белән Сокны кызгануга татлы яшьләрем кушыла: «Әнкәй мине каргамас!”
Әнкәй юрганымны рәтли:
— Ела, балам, елап бетер. Елагач җиңел була ул. Тик елап йоклама гына. о Аяк очларына басып әкрен генә китә. Йокламыйм, уйланам мин. Әткәй-әнкәйне беркайчан да рәнҗетмәм...
Инде үсә төшкәч, урманга баргач та, биек имәннең кутыр-кытыршы ботакларына карый идем: кошлар түгел, түбәтәйле Сак белән Сок моңаешып утыра сыман.
Каргыш, бәддога яшендәй сугар дип ихластан курыккан беркатлы балалары идек. Куркуның мондыен юксынам мин. Андый инанулар, күпләрнең вөҗданыннан аерылып Сак-Соклар дәверендә калды бугай: юк-барга ышану ди торгач, юкка чыкты. Бу бәет хәзер дә җан сафландыргыч - акыллыга гыйбрәттер.
Татар хатын-кызлары өчен кызыклы язмаларны Сөембикә Telegram-каналында укыгыз
Хәзер укыйлар
-
Кар патшабикәсе Билгеләнгән вакытта кафеда иде инде кыз. Ишекне ачып керде дә, ярым буш залга күз йөртеп, үзенә кирәкле кешене эзләде. Гомерендә беренче күрүе булса да, ул аны әллә каян таныды. «Снежная королева!» – дигән уй сызылып үтте кабат. Ханбикәләрдәй затлы иде ханым.
-
Тапшырылмаган имтихан Без еш кына: «Күргәннәрдән китап язырлык, кино төшерерлек», – дибез. Беркемнең дә язмышы ал да гөл түгел. Тик кайберәүләр, аның кире якларын оста итеп яшерә,
-
Гомернең ике яры Бездә бүген – дебют! Гөлнур Сафиуллинаның дебюты! Ниһаять!.. Аның хикәяләр яза башлавын бик көткән идек без. Хәер, Гөлнурның журналист язмалары ук чын хикәя итеп кабул ителә: йә елмаеп, йә күз яшьләрен тыярга тырышып укыйсың... Ә геройлары үзенә охшаган: тыйнак, акыллы, сизгер күңелле, серле... Кечкенә генә бер сүзе, карашы, хәрәкәте белән дөньяларны үзгәртә, гап-гади тормышны ямьгә төрә белгән... Менә шулай! Хикәяләрендә – фәлсәфә, хисләр, сизгер хатын-кыз йөрәге, тагын әллә ниләр – кыскасы, өр-яңа халәт!
-
Карындашым – көндәшем Язын чәчәк аткан алмагачның чәчәкләре ап-ак, бик матур. Ләкин нигә соң алмаларының тәме бертөрле түгел? Берсе баллы, ә икенчесе, карар күзгә матур булса да, эчендә – корт.
Соңгы комментарийлар
-
5 март 2021 - 19:29Без имениБалага 40 конда юк,азырак саклау карактер улГүзәл Уразова сабые белән хастаханәдә
-
5 март 2021 - 20:03Без имениКуз тиядер тугач та фотасын куя башлыйлар бит 40 консез чит кешегэ курсэтмилэр иде бит элекГүзәл Уразова сабые белән хастаханәдә
-
5 март 2021 - 21:25Без имениНинди генә җуләрлекләр эшләми адәм баласы.Җиңгәм: «Чибәр ирләр уртак булалар», – диде...
-
5 март 2021 - 10:20Без имениМинем кызым да кияүнең беренче хатыны 2 яшьтә ташлап киткәнбаласын тәрбияли (икенче баласын икенче иренә ташлап китте). Ташлап китсә дә интернет челтәрендәге сайтларда "Минем өчен иң кадерле кешеләрем -улларым. Алар өчен генә яшим",-дип яза. Ә үзе бер ирдән икенче иргә йөри. Менә шундый тормыш.Әллә?!
-
Ханбикәләребез Кем ул ханбикә? Дөресен әйтик, бәгъзеләребез аны көнгә биш-алты күлмәк алыштыручы көяз хатын, ефәк тотканнан да кулы кабаручы назлы җан итеп күз алдына китерә. Әлбәттә инде, иркә, тәкәббер вә кыланчык..
-
Кадерле Мәрьям апа Шундый язмышлы кешеләр була, күзгә-башка әллә ни чалынмыйча, тыйнак, гади генә яшиләр дә тыныч кына китеп тә баралар.
-
Сугыш өзгән хыял Сәхнәдә В. Асафьевның «Бахчасарай фонтаны» балеты бара. Уланованың Мариясе шулкадәр табигый, чын, ышандырырлык итеп үлә – ирексездән күзләргә яшь тула.
-
Шәфкать иясе Шәфика Сәнгать күгендә кыска гына вакыт балкып янган Шәфика Котдусованы атылган йолдызга тиңлиләр.