Беренче мәхәббәтем

Кечкенәдән мин гел кызлар белән үстем. Урамы­бызда малай әсәре булма­гач, нишләмәк кирәк. Читкә әти-әни җибәрмәде. Апам да булгач, аңа тагылдым да йөрдем. Безнең урамда аның дус кызлары күп иде шул. Миннән тәмам кыз ясадылар алар. Кем арбасына утыр­саң, шуның җырын җырлар­сың, диләр бит. Тора-бара, мәктәптә укый башлагач, миңа бигрәк тә кыен булды, һәрвакыт көлделәр, кимсеттеләр. Читкә кактылар. Туй­дым! Мәктәпне ташлап китәселәрем килде. Укыту­чылары да: “Бу бала киләчәктә нишләр? Казан­нарга киткәч, бәреп үте­рерләр инде моны”, — диеп, үзара гайбәт сатышканнар. Әлеге сүзләр, хурлаулар нәни чактан бәгыремә ук бу­лып кадалып калды. Менә бүген дә шул хәлләр исемә төшеп, бөтен яшәвемнең мәгънәсен юкка чыгара. Го­рурлыгымны кимсетә.

Мәктәп еллары! Никадәрле генә ямьсез, шык­сыз булып исемә төшсә дә, ул еллар бит минем йөрә­гемдә мәхәббәт уятты. Сиге­зенчедәме икән, тугызынчы сыйныфтамы күңелемне әл­лә нинди хисләр биләп алды. Бер кызга күзем төште. Нидән, ничек, хәтерләмим. Ул миннән бер яшькә олы иде. Аңа гашыйк булуымны тоя башлагач та авыруга са­быштым. Уемда гел ул. Үз- үземне белештермим. Аның каршыма килүеннән миңа бер рәхәт, бер күтәрә алмас­лык авыр була иде. Йөрәк ти­бешемнең ешаюын сизәм. Сулыш кысылуын тоям. Бу ни бу? Нинди хисләр талкый ми­не? Чыннан да авырый идем. Аның гәүдәсе, күзләре, чәчләре, елмаюы шашынды­ра, тилертә иде. Миңа ул ошый иде. Алай гынамы соң, ярата идем бит, өзелеп ярата идем. Түзә алмадым, бу сер­ле сөюемне башкаларга сөйләдем. Көлгәннәрдер. Ләкин минем уем анда түгел иде шул. Үзенә бу хакта әйтергә базмадым. Курык­тым. Оялдым.
Беркөнне башка егет белән култыклашып урам әйләнгәнен күргәч, яндым, көйдем. Өйгә кайткач йоклый алмый яттым. Үз-үземне битәрләдем, җанымны кый­надым. Артык юаш, йомшак булуыма үземне сүктем. Хисләремне аңа әйтергә көч сорадым.
Кич белән клубта якын бер иптәшем, миңа яхшылык эшләү ниятеннән, безне ка­выштырасы килеп, башкалар мәш килеп биегән арада, аны култыклап минем янга алып килгәнен күрдем. Миңа шул җитә калды, урынымнан си­кереп торып, ничек урамга атылганымны да сизмәдем. Бу вакытта ул әле минем хисләремне белми иде, ап­тырап калгандыр, билгеле. Мин исә урамга чыгып, нишләргә белмәдем. Кеше күзеннән оялдым, кызардым. Әгәр дә чыгып, китмәгән бул­сам, “мин сине яратам бит, яратам, Ләйсән!” дип әй­тергә идеме? Әйтәмме соң! Юк, булмый ул миннән, җөрьәт итмим. Телем тотлы­га, бөтен гәүдәм дер-дер килә. Оялам, оялам шул мин.
Кире клубка кердем, читтән генә аны күзәтәм. Иптәшем яныма килеп: “Их, син! Нигә чыгып киттең инде? Бар да яхшы була иде бит”, — дип, үкенүен белдерде. Ыша­нам. Әйе, ул миннән шактый олы яшьтә. Кызлар белән ур­так тел табуда да аның тәҗрибәсе бар иде. Нишлә­мәк кирәк, мин читтән генә күзәтеп тору белән килеш­тем. Бары читтән генә ша­шып, тилереп яраттым.
Ул сизгән! Минем саф мәхәббәтемне белгән. Әлеге хәл мәктәптә булды. Класста берүзем Яңа елга стена газе­тасы чыгарып ята идем, берәү куркыныч итеп ишектән атылып керде. Ба­шымны күтәрдем. Йөрәгем “жу” итеп китте. Тыным кы­сылды, кулларым калтырады. Аның серле күзләре, нурлы йөзе, кызыл нечкә иреннәре никтер ачулы, ярсулы иде. “Син мине хур иттең! Нигә ке­шегә теләсә нәрсә сөйләп йөрисең?! Башка бу галә­мәтләреңне күрмим!” — диде, кычкыра-кычкыра. Тавышка күрше бүлмәдән иптәш кызы йөгереп керде. Аны тыныч­ландырырга тырышты. Чы­гып киткәндә: “Болар барысы да сер булып калсын. Син Ләйсәнне сер итеп кенә ярат, яме”, — диде. Миңа әлеге сүзләр шундый авыр тоелды.
Аңламады ул. Минем саф, керсез мәхәббәтемне аңла­мады. Җирәнде, хурланды ул, хисләремә төкереп кенә карады. Мин үземә урын табалмадым, калтырандым, кызардым. Башкаларга әй­түемә үкенеп туя алмадым.
Бу вакыйгадан соң ул миннән мыскыллап көлү ягын гына эзләде. Җае чыкканда, авыр-авыр сүзләр әйтеп ким­сетте, җанны телде. Ашардай булып карый иде. “Клубка чы­гарга да оялам хәзер. Кешегә ничек күреним?” дигән сүзләре дә ишетелде. Болар барысы да минем йөрәгемә җәрәхәт уйдылар. Яшисем килмәде. Ни өчен? Мин бит аңа кешегә хур булып күре­нерлек начарлык эшләмә­дем...

...Ул вакытлар узды инде, узды. Беренче мәхәббәтем дип санаган Ләйсән белән дә күптәннән дуслар без. Дус­лар гына!
Шәһәргә киткәч тә, мин ялгыз булмадым. Очрашып йөргән кызым да бар. Тик шу­ны гына аңлый алмыйм, ни өчен күңел үткәннәрне еш исенә төшерә соң? Минем әле беренче мәхәббәтемне яраткан кебек яратканым, аңа охшаган бер генә кызны да очратканым булмады. Шуңадыр, күрәсең.

Айназ.