Мең айдан да хәерлерәк кич ул – Кадер кичәсе

Рамазанның соңгы ун көнлеген вакларга керештек. Бу көннәр арасында бик кыйммәтле, мөкаддәс бер кичә бар – ул Кадер кичәсе. Ул кичәдә Аллаһы Тәгалә Җәбраил фәрештә аша Мөхәммәд Мостафа салләллаһү галәйһи вә сәлламгә вәхилек китерә, Коръән иңә башлый. Кадер төне кайчан соң ул? Аны кайсы төннән эзләргә? Кадер кичәсенең вакыты төгәл билгеләнмәгән. Безнең Хәнәфи мәзһәбе галимнәре аны Рамазан аеның 27нче көненә каршы кич дип белдерәләр. Сөекле Пәйгамбәребез (с.г.в.) Рамазан аеның соңгы ун көнендә игътикяф кылган, ягъни мәчеттә торып, күп гыйбадәтләр һәм догалар кылган һәм «Кадер кичәсен Рамазанның ахыргы ун төненең так төннәрендә эзләгез», – дип әйткән.
Татарстан мөселманнары Диния нәзарәтенең дәгъвәт бүлеге җитәкчесе, Апанай мәчетенең имам-хатыйбы Нияз хәзрәт Сабиров Кадер кичәсенең фазыйләтләре, билгеләре турында менә ниләр сөйләде:
“Аллаһы Раббыбыз бу мөбарәк кичә турында үзенең китабында болай дип әйтә: “1. Хакыйкать шулдыр ки, Без аны (Коръәнне) Кадер кичәсендә иңдердек. (2) Кадер кичәсенең нәрсә икәнен син беләсеңме? (3) Кадер кичәсе мең айдан да хәерлерәк. (4) Ул көндә фәрештәләр вә Изге Рух (Җәбраил), Раббының рөхсәте илә, Аның әмерләрен җиренә җиткерер өчен, бер-бер артлы иңеп кенә торырлар. (5) Кадер кичәсе – иминлек кичәсе – таң ата башлаганга чаклы дәвам итәр” (“Кадер” сүрәсе).
Бу сүрәдә Аллаһы Тәгалә барыбызга Кадер кичәсенең фазыйләтләрен, өстенлекләрен, әһәмиятен күрсәтә:
- Кадер кичәсендә кылган изге гамәл-гыйбадәтләр өчен Аллаһы Раббыбыз савапларны күпкә арттырып бирә. Әгәр Кадер кичәсендә кылган изге гамәлләрне башка айларда, кичәләрдә кылсак, андый зур әҗер-савапларга ирешә алмас идек.
- Игътикяф кылып, без үзебезнең күңелләребезне сафландырабыз, йомшартабыз, Аллаһы Тәгаләгә якынаябыз. Кодси хәдистә Аллаһы Раббыбыз әйткән: “Әгәр кеше Минем бер уч төбе кадәр якынайса, Мин аның бер кулы кадәр якынаермын. Әгәр Миңа атлап килсә, Мин аңа йөгереп килермен”, – дигән.
- Әгәр игътикяф кылырга хәлебездән килми икән, без өйләребездә дә төнге нәфел гыйбадәтләр, истигъфарлар, догалар кылып, Кадер кичәсен каршы ала алабыз. Рәсүл әкрам галәйһиссәләм әйткән: “Кем Аллаһка ышанып һәм савабын Аллаһтан көтеп, Кадер кичәсен гыйбадәт белән уздырса, ул кешенең гөнаһлары гафу ителер”, – дигән (Бохари, Мөслим). Танылган ислам галиме имам Субуки (Аллаһның рәхмәтендә булса иде) үзенең тәфсирендә болай дип яза: “Дөреслектә, Бәраәт кичәсендә бер ел эчендә, җомга кичәсендә бер атна эчендә, ә Кадер кичәсендә гомер буе кылган гөнаһлар гафу ителә”.
Аллаһы Тәгалә төнлә гыйбадәт кылучылар турында “Фуркан” сүрәсенең 64нче аятендә болай дип әйтә: “Алар төннәрен Раббыларына аяк үрә торып, сәҗдәгә китеп, гыйбадәт кылалар”. Бер көнне шәйх Хәсән Басридан (Аллаһның рәхмәтендә булса иде): “Ни өчен төнлә нәфел гыйбадәтләрен кылучы мөселманнарның йөзләре шундый матур, нурлы?” – дип сорадылар. Шәйх: “Чөнки алар Рәхмәтле Аллаһ белән бергә калалар”, – дип җавап бирде. Төнге нәфел гыйбадәтләренең фазыйләтләре, хасиятләре турында Расүл әкрам (с.г.в.)нең түбәндәге хәдисендә әйтелгән. Билал (Аллаһ аннан разый булса иде) риваять итә, Пәйгамбәребез галәйһиссәләм болай дип әйткән: “Төнлә йокыдан торып, гыйбадәт кылырга тырышыгыз! Чөнки ул сезгә кадәр булган изгеләрнең гадәте. Чынлыкта төнлә торып гыйбадәт кылу – Аллаһы Тәгаләгә якынаю ул. Бу төнге гыйбадәт гөнаһлы гамәлләр кылуга киртә булып тора, хата-кимчелекләрне ярлыкый һәм тәннән авыруларны, сырхауларны куа”, – дигән (Тирмизи). Бу хәдистә әйтелгәнчә, төнге гыйбадәт рухыбызга һәм тәнебезгә сихәт бирә. Пәйгамбәребез (с.г.в.) төнге гыйбадәтләргә аерым әһәмият биргән. Төнлә нинди намаз укырга кирәк соң? Аллаһ илчесе Мөхәммәд галәйһиссәләм хәзрәтләре үзенең бер хәдисендә әйткән: “Фарыз намазларыннан соң иң яхшы намаз – Тәһәҗҗүд намазы”, – дигән (Мөслим). Түбәндәге хәдис мөһим урын алып тора. Сөекле Пәйгамбәребез (с.г.в.) әйткән:“Җәннәттә шундый матур, үтә күренмәле сарайлар бар. Ул сарайларның эчке өлеше тыштан күренә, эчтән тышта булган нәрсәләр күренә”. Бер бәдәви гарәп сораган: “Йә Расүлаллаһ, бу сарайлар кемнәр өчен?” – дигән. Расүл әкрам (с.г.в.): “Бу сарайлар күркәм сүзләр сөйләүче, башкаларны кунак итүче, күп ураза тотучы һәм барлык мәхлуклар йоклаган вакытта Аллаһ ризалыгы өчен намаз укучылар өчен”, – дип җавап биргән.
Кадер кичәсенең билгеләре:
ул кичә аяз булыр;
артык суык та, эссе дә булмас;
кар-яңгыр яумас, җил исмәс;
төнге күктә йолдызлар атылмас;
кадер кичәсе тын һәм нурлы булыр;
шул төн арты кояш пакь тулы ай кебек чыгар.
Татарстан мөселманнары Диния нәзарәтенең дәгъвәт бүлеге җитәкчесе, Апанай мәчетенең имам-хатыйбы Нияз хәзрәт Сабиров Кадер кичәсенең фазыйләтләре, билгеләре турында менә ниләр сөйләде:
“Аллаһы Раббыбыз бу мөбарәк кичә турында үзенең китабында болай дип әйтә: “1. Хакыйкать шулдыр ки, Без аны (Коръәнне) Кадер кичәсендә иңдердек. (2) Кадер кичәсенең нәрсә икәнен син беләсеңме? (3) Кадер кичәсе мең айдан да хәерлерәк. (4) Ул көндә фәрештәләр вә Изге Рух (Җәбраил), Раббының рөхсәте илә, Аның әмерләрен җиренә җиткерер өчен, бер-бер артлы иңеп кенә торырлар. (5) Кадер кичәсе – иминлек кичәсе – таң ата башлаганга чаклы дәвам итәр” (“Кадер” сүрәсе).
Бу сүрәдә Аллаһы Тәгалә барыбызга Кадер кичәсенең фазыйләтләрен, өстенлекләрен, әһәмиятен күрсәтә:
- Кадер кичәсендә кылган изге гамәл-гыйбадәтләр өчен Аллаһы Раббыбыз савапларны күпкә арттырып бирә. Әгәр Кадер кичәсендә кылган изге гамәлләрне башка айларда, кичәләрдә кылсак, андый зур әҗер-савапларга ирешә алмас идек.
- Игътикяф кылып, без үзебезнең күңелләребезне сафландырабыз, йомшартабыз, Аллаһы Тәгаләгә якынаябыз. Кодси хәдистә Аллаһы Раббыбыз әйткән: “Әгәр кеше Минем бер уч төбе кадәр якынайса, Мин аның бер кулы кадәр якынаермын. Әгәр Миңа атлап килсә, Мин аңа йөгереп килермен”, – дигән.
- Әгәр игътикяф кылырга хәлебездән килми икән, без өйләребездә дә төнге нәфел гыйбадәтләр, истигъфарлар, догалар кылып, Кадер кичәсен каршы ала алабыз. Рәсүл әкрам галәйһиссәләм әйткән: “Кем Аллаһка ышанып һәм савабын Аллаһтан көтеп, Кадер кичәсен гыйбадәт белән уздырса, ул кешенең гөнаһлары гафу ителер”, – дигән (Бохари, Мөслим). Танылган ислам галиме имам Субуки (Аллаһның рәхмәтендә булса иде) үзенең тәфсирендә болай дип яза: “Дөреслектә, Бәраәт кичәсендә бер ел эчендә, җомга кичәсендә бер атна эчендә, ә Кадер кичәсендә гомер буе кылган гөнаһлар гафу ителә”.
Аллаһы Тәгалә төнлә гыйбадәт кылучылар турында “Фуркан” сүрәсенең 64нче аятендә болай дип әйтә: “Алар төннәрен Раббыларына аяк үрә торып, сәҗдәгә китеп, гыйбадәт кылалар”. Бер көнне шәйх Хәсән Басридан (Аллаһның рәхмәтендә булса иде): “Ни өчен төнлә нәфел гыйбадәтләрен кылучы мөселманнарның йөзләре шундый матур, нурлы?” – дип сорадылар. Шәйх: “Чөнки алар Рәхмәтле Аллаһ белән бергә калалар”, – дип җавап бирде. Төнге нәфел гыйбадәтләренең фазыйләтләре, хасиятләре турында Расүл әкрам (с.г.в.)нең түбәндәге хәдисендә әйтелгән. Билал (Аллаһ аннан разый булса иде) риваять итә, Пәйгамбәребез галәйһиссәләм болай дип әйткән: “Төнлә йокыдан торып, гыйбадәт кылырга тырышыгыз! Чөнки ул сезгә кадәр булган изгеләрнең гадәте. Чынлыкта төнлә торып гыйбадәт кылу – Аллаһы Тәгаләгә якынаю ул. Бу төнге гыйбадәт гөнаһлы гамәлләр кылуга киртә булып тора, хата-кимчелекләрне ярлыкый һәм тәннән авыруларны, сырхауларны куа”, – дигән (Тирмизи). Бу хәдистә әйтелгәнчә, төнге гыйбадәт рухыбызга һәм тәнебезгә сихәт бирә. Пәйгамбәребез (с.г.в.) төнге гыйбадәтләргә аерым әһәмият биргән. Төнлә нинди намаз укырга кирәк соң? Аллаһ илчесе Мөхәммәд галәйһиссәләм хәзрәтләре үзенең бер хәдисендә әйткән: “Фарыз намазларыннан соң иң яхшы намаз – Тәһәҗҗүд намазы”, – дигән (Мөслим). Түбәндәге хәдис мөһим урын алып тора. Сөекле Пәйгамбәребез (с.г.в.) әйткән:“Җәннәттә шундый матур, үтә күренмәле сарайлар бар. Ул сарайларның эчке өлеше тыштан күренә, эчтән тышта булган нәрсәләр күренә”. Бер бәдәви гарәп сораган: “Йә Расүлаллаһ, бу сарайлар кемнәр өчен?” – дигән. Расүл әкрам (с.г.в.): “Бу сарайлар күркәм сүзләр сөйләүче, башкаларны кунак итүче, күп ураза тотучы һәм барлык мәхлуклар йоклаган вакытта Аллаһ ризалыгы өчен намаз укучылар өчен”, – дип җавап биргән.
Кадер кичәсенең билгеләре:
ул кичә аяз булыр;
артык суык та, эссе дә булмас;
кар-яңгыр яумас, җил исмәс;
төнге күктә йолдызлар атылмас;
кадер кичәсе тын һәм нурлы булыр;
шул төн арты кояш пакь тулы ай кебек чыгар.
Татар хатын-кызлары өчен кызыклы язмаларны Сөембикә Telegram-каналында укыгыз
Хәзер укыйлар
-
Кыска буйлы зур бәхет Бар яктан да килгән Миләүшәгә башка егет табылмады микән дип, шаккаттым, дөресен генә әйткәндә. Авылда өрлек кадәрле менә дигән ничә егет бар, ә аның артыннан кайсыдыр бер авылдан шушы кечкенә генә егет йөреп маташа.
-
Үләнче Рушания ханым Минсәгыйрованы үзе яшәгән Спас районының Болгар шәһәрендә генә түгел, инде бөтен республикада үләнче дип беләләр
-
Алсу тәрәзә Хикәя
-
Сабырлык чиге 2 Шулай итеп, Сәрия туташ никахлы ире кочагында бер төн генә ләззәтләнеп калган. Нәрсә генә булмасын, авылда «кияүгә чыккан» дигән хәбәр таралган бит...
-
Ике килен-килендәш Ярты ел очрашып йөргәч, өйләнештеләр Алия белән. Барыбыз да куандык, сөендек. Ләкин гаиләбездә яңа килен барлыкка килгәч, минем кадерем бетте...
Соңгы комментарийлар
-
7 февраль 2023 - 10:21Без имениБик зур рэхмэт сезгэ, эйбэтлэп анлаткансыз. Хэзер сезнен рецепт буенча камыр куям эле.Төче камыр рецепты
-
7 февраль 2023 - 06:25Без имениКарыйсы килэ башлады инде. Бу эсэрне укыганым бар иде.Бала бишеге тибрәнүендә – чиркәү чаңы
-
3 февраль 2023 - 09:19Без имениРушания ханымның сәләтенә, булдыклы, уңган булган ханым булганына шаккатып, исем китеп укыдым.Була бит шундый бар яктан да килгән кешеләр, сөбханАллаһ, күз тимәсен 🤲🤲🤲Сәламәтлек, озын гомер телим аңа!Үләнче
-
4 февраль 2023 - 13:37Без имениГомер ничек яшэлсэ дэ утэ.Ярый анлаган ирен,э анламаганнар анламый ул.Яшэгэн саен чарасыз тузеп яшэгэн хатынкыз азмы доньяда.Сабыр тобе Сары алтын дисэлэр дэ сэлэмэтлек бик кирэк нэрсэ.Аллакаебыз яшьлектэ хэр балага тэуфикь, сабырлык хэм уз башына акыл бирсен.Сэлэмэтлектэ булып яшикСабырлык чиге 5
-
3 февраль 2023 - 09:42Без имениИе ие, бау белэн бэйлэп сойрэп яткыралар ди. Шул йоремсэк ирлэрне яклап утырмагыз инде«Йөремсәк» хатын
-
Ханбикәләребез Кем ул ханбикә? Дөресен әйтик, бәгъзеләребез аны көнгә биш-алты күлмәк алыштыручы көяз хатын, ефәк тотканнан да кулы кабаручы назлы җан итеп күз алдына китерә. Әлбәттә инде, иркә, тәкәббер вә кыланчык..
-
Кадерле Мәрьям апа Шундый язмышлы кешеләр була, күзгә-башка әллә ни чалынмыйча, тыйнак, гади генә яшиләр дә тыныч кына китеп тә баралар.
-
Сугыш өзгән хыял Сәхнәдә В. Асафьевның «Бахчасарай фонтаны» балеты бара. Уланованың Мариясе шулкадәр табигый, чын, ышандырырлык итеп үлә – ирексездән күзләргә яшь тула.
-
Шәфкать иясе Шәфика Сәнгать күгендә кыска гына вакыт балкып янган Шәфика Котдусованы атылган йолдызга тиңлиләр.