Хатыннар хәйләсе (Хатирә)

- Мине институт бетергәч бер районга җибәрделәр. Район больницасының баш врачы юк икән, минем ризалыгымны да сорап тормыйча баш врач иттеләр.
Эшли башладым баш врач булып. Аның ни эшләргә тиешлеген дә белмичә аптырап кабинетта утырганда, тәрәзәдән күрәм - больница каршына җигүле ат килеп туктады. Аннан юрганга төргән бер авыруны күтәреп больницага керделәр. Ни булды икән дип «приемный покой»га чыктым. Кушеткада бер хатын-кыз ята. Аны күтәреп кергән ир кешедән: «Ни булды?» - дип сорыйм. «Белмим, эштән кайтты да егылды», - ди. Хатын янына килеп: «Кай җирегез авырта?» - дип сорыйм. Дәшми. Күзләрен йомган. Пульсын тынлыйм - аз-маз гына сизелә. Кан басымын карыйм - әлләни үзгәреш юк кебек. «Сезнең хатыныгызмы?» - дип сорыйм ирдән. «Кеше хатынын күтәреп йөрмәм инде», - ди ир. «Кайсы җире авырта хатыныңның?» - дигән идем, тотынды миңа кычкырырга ир. «Нәрсә миннән сорыйсын, мин каян белим, син врач бит, күрмисеңмени, үлә бит, нәрсә карап торасың?» - ди. Мин нишләргә белмим, киңәшергә янда бүтән доктор да юк. Өстәвенә сер дә бирәсе килми. Сестраларга карыйм, исләре дә китмәгән кыяфәттә миңа карап торалар. Институтта укыганнарны искә төшереп, диагнозны билгеләгәнче хәл кертә торган укол кадарга куштым. Авыру барыбер күзен ачмады.
Палатага кертеп салырга куштым. Ире арттан калмый йөри. «Кайчан терелә, кайчан килеп алыйм, анда биш бала калды өйдә», - ди. Хәтерләмим инде, каты гына итеп нәрсәдер әйткән идем, сүгенеп чыгып китте.
Кич белән авыру яткан палатага кереп карыйм, аңына килмәгән. Ләкин пульсы нормаль, кан басымы нормаль, сулышы тигез. Сестрага күзәтеп торырга, алай-болай булса, мине чакырырга боерып, өйгә кайтып киттем.
Иртән сестрадан сорыйм. «Иоклый ул», - ди. «Ярый, алайса йокласын», - дидем дә, баш врачнын мең төрле көндәлек эшенә чумдым. Авыру турында сорашам, йоклый, диләр. Ике көн үтте - йоклый, диләр. Шикләндерә башлады. Моны кереп карадым, чыннан да, йоклый.
Кичкә таба сестра минем янга йөгереп керде дә: «Авыру качкан», - ди. «Ничек инде ул качкан?» - дип палатага кердем. Палатадагы башка авырулар да, ул кайтып китте, диләр.
Калганнарын сөйләп тормыйм.
Авылыннан эзләп табып болыница киемнәрен генә алып кайттык. Сестралар көлешәләр. Мин нишләргә белмим. Эшли торгач кына төшендем. Авылдан атка төяп аңын югалткан хатын-кызны китерсәләр, исем дә китми башлады. Пульсын гына тыңлыйм да: «Тимәгез, йокласын», - дим. Ике-өч көн йоклыйлар да, ял итеп кайтып китәләр.
Диагноз да билгеле: переутомление.
Кызык өчен шундый авыруларны язып бардым. Ике ел эшләгән вакытымда шул диагноз белән утыз ике хатын-кыз ятып чыкты.
7.02.90.
Эшли башладым баш врач булып. Аның ни эшләргә тиешлеген дә белмичә аптырап кабинетта утырганда, тәрәзәдән күрәм - больница каршына җигүле ат килеп туктады. Аннан юрганга төргән бер авыруны күтәреп больницага керделәр. Ни булды икән дип «приемный покой»га чыктым. Кушеткада бер хатын-кыз ята. Аны күтәреп кергән ир кешедән: «Ни булды?» - дип сорыйм. «Белмим, эштән кайтты да егылды», - ди. Хатын янына килеп: «Кай җирегез авырта?» - дип сорыйм. Дәшми. Күзләрен йомган. Пульсын тынлыйм - аз-маз гына сизелә. Кан басымын карыйм - әлләни үзгәреш юк кебек. «Сезнең хатыныгызмы?» - дип сорыйм ирдән. «Кеше хатынын күтәреп йөрмәм инде», - ди ир. «Кайсы җире авырта хатыныңның?» - дигән идем, тотынды миңа кычкырырга ир. «Нәрсә миннән сорыйсын, мин каян белим, син врач бит, күрмисеңмени, үлә бит, нәрсә карап торасың?» - ди. Мин нишләргә белмим, киңәшергә янда бүтән доктор да юк. Өстәвенә сер дә бирәсе килми. Сестраларга карыйм, исләре дә китмәгән кыяфәттә миңа карап торалар. Институтта укыганнарны искә төшереп, диагнозны билгеләгәнче хәл кертә торган укол кадарга куштым. Авыру барыбер күзен ачмады.
Палатага кертеп салырга куштым. Ире арттан калмый йөри. «Кайчан терелә, кайчан килеп алыйм, анда биш бала калды өйдә», - ди. Хәтерләмим инде, каты гына итеп нәрсәдер әйткән идем, сүгенеп чыгып китте.
Кич белән авыру яткан палатага кереп карыйм, аңына килмәгән. Ләкин пульсы нормаль, кан басымы нормаль, сулышы тигез. Сестрага күзәтеп торырга, алай-болай булса, мине чакырырга боерып, өйгә кайтып киттем.
Иртән сестрадан сорыйм. «Иоклый ул», - ди. «Ярый, алайса йокласын», - дидем дә, баш врачнын мең төрле көндәлек эшенә чумдым. Авыру турында сорашам, йоклый, диләр. Ике көн үтте - йоклый, диләр. Шикләндерә башлады. Моны кереп карадым, чыннан да, йоклый.
Кичкә таба сестра минем янга йөгереп керде дә: «Авыру качкан», - ди. «Ничек инде ул качкан?» - дип палатага кердем. Палатадагы башка авырулар да, ул кайтып китте, диләр.
Калганнарын сөйләп тормыйм.
Авылыннан эзләп табып болыница киемнәрен генә алып кайттык. Сестралар көлешәләр. Мин нишләргә белмим. Эшли торгач кына төшендем. Авылдан атка төяп аңын югалткан хатын-кызны китерсәләр, исем дә китми башлады. Пульсын гына тыңлыйм да: «Тимәгез, йокласын», - дим. Ике-өч көн йоклыйлар да, ял итеп кайтып китәләр.
Диагноз да билгеле: переутомление.
Кызык өчен шундый авыруларны язып бардым. Ике ел эшләгән вакытымда шул диагноз белән утыз ике хатын-кыз ятып чыкты.
7.02.90.
Татар хатын-кызлары өчен кызыклы язмаларны Сөембикә Telegram-каналында укыгыз
Хәзер укыйлар
-
Гомерем усал кайнана, исерек ир белән үтте 5 Бер көнне иртән торып бәлеш пешерергә уйладым. Бәрәңге турадым, суган әрчедем, камыр бастым. Духовкада кургаш кәгазь астында ике сәгать ярым эчендә бәлешем изелеп пеште. Ләкин хуш исе урамга кадәр чыккан итле бәлешемне ашарга насыйп булмады.
-
Исерек ир, усал кайнана белән гомерем узды 3 Рәфис белән 3 ел очрашып йөрсәк тә, мәхәббәтебез үбешүдән ары узмаган иде. Беренче зөфаф төнебезне мин куркып, дулкынланып көттем.
-
Исерек ир, усал кайнана белән гомерем узды 2 Рәфискә кияүгә чыгарга җыенуымны әнием ошатмады, ул мине кабаттан үгетләргә кереште: «Кызым, тагын бер тапкыр уйлап кара әле! Габдулла белән Сания авылда иң усал гаилә булып санала, Санияне тиккә генә «юха елан» дип йөртмиләр. Алай гынамы, бу гаиләдә эшнең бетәсе юк: 50 сутый бакчалары, абзарларында өч сыер, кырыкка якын сарык...
-
Ул миңа исәндер шикелле... Әнкәй! Килен булып төшкән беренче көнемнән үк шулай дип эндәштем мин аңа. Хәзерге киленнәр «әткәй-әнкәй» дими инде, «әти-әни» диләр. Миңа калса, «әнкәй» сүзе тагын да матуррак, җылырак кебек.
-
Юлда кем очрамас... Кичә яшүсмер кызым эштән кайтты да, «Әни, син хәзер мине ачуланачаксың», – ди. Сагайдым. Ачуланасымны алдан ук белеп торгач, нинди ярамаган эш эшләде икән?
Соңгы комментарийлар
-
9 август 2022 - 17:46Без имениХатын кыйнаган кешенен туктаганын кургэнегез бармы?! Хатынга бер суккан кеше беркайчан кыйнаудан туктамый! Беркайчан! Донья кургэн эти эни буларак сез моны анларга тиеш. Картая картая кул белэн уйный торган кеше эшэкелэнэ генэ сэбэпле-сэбэпсез кул кутэрэ. Сез нинди генэ суз эйтсэгездэ тозэтеп була торган тугел! Кызыгыз яшьлеге белэн генэ белгертмэскэ,ярарга тырыша, тозэлер дип омет итэ. Димэк эти энигэ бергерткэн очен тагын кыйнаган?! Белгертэсе килмэсэ дэ кешегэ беленми кала торган эш тугел бу. Эле кызнын таянырга эти энисе тигез. Шуны белэ торын кияу кыйный. Эти энисез яклаучысыз калгач ни кыланачак бу кияу?! Бу кеше белэн яшэсэ алдагы гомерен кыйналып яшэячэк кыз. Кыйнап имгэтэчэк хичшиксез иртэме сонмы. Имгэнгэн хатын иргэ кирэк тугел! Кешедэн ким булып яшисе килми. Белгертэсе килми. Парлы матур тормышта яшисе килэ. Цена вопроса кызыгызнын сэлэмэтлеге. Эти эни якламаса кем яклар?!Кияү кызыбызны кыйный?
-
9 август 2022 - 11:39Без имениБигерәк күп күргән сез. Кайтмаска иде, үсәр иде бала. Ййй язмышларГомерем усал кайнана, исерек ир белән үтте 5
-
8 август 2022 - 12:19Без имениИрегез белән барып, утырып күзгә күз карап сөйләшәсегез калган.Телефо6ан решать итеп буламыниКияү кызыбызны кыйный?
-
Ханбикәләребез Кем ул ханбикә? Дөресен әйтик, бәгъзеләребез аны көнгә биш-алты күлмәк алыштыручы көяз хатын, ефәк тотканнан да кулы кабаручы назлы җан итеп күз алдына китерә. Әлбәттә инде, иркә, тәкәббер вә кыланчык..
-
Кадерле Мәрьям апа Шундый язмышлы кешеләр була, күзгә-башка әллә ни чалынмыйча, тыйнак, гади генә яшиләр дә тыныч кына китеп тә баралар.
-
Сугыш өзгән хыял Сәхнәдә В. Асафьевның «Бахчасарай фонтаны» балеты бара. Уланованың Мариясе шулкадәр табигый, чын, ышандырырлык итеп үлә – ирексездән күзләргә яшь тула.
-
Шәфкать иясе Шәфика Сәнгать күгендә кыска гына вакыт балкып янган Шәфика Котдусованы атылган йолдызга тиңлиләр.