Сорау-җавап / Сөембикә/Сорау-җавап / Сөембикә

Notice: Undefined index: title in /var/www/tatmedia/syuyumbike.ru/htdocs/_modules/8.php on line 274

Айсылу Нәгыймова психолог Сорауларга психология фәннәре кандидаты, доцент Айсылу Нәгыймова җавап бирә.

Бирелгән сорау:

Исәнмесез, Айсылу ханым! Бер яшьлек улымның сәер гадәте барлыкка килде. Олы абыйсы уенчыгын тартып алса, бүлмәгә керәсе килсә, ишекне ачмасаң, ул елаганда игътибар итмәсәң, кулга алмасаң – башын идәнгә, стенага бәрә башлый. Башка вакытта алай кыланмый. Бу очракта нишләргә? Кайсы белгечкә мөрәҗәгать итәргә? (Алия. Казан)

Эксперт җавабы:

– Чыннан да кечкенә балалар еш кына менә шундый экстремаль ысул белән әти-әниләренең игътибарын җәлеп итәргә тырышалар. Уйлавымча, борчылуга урын юк – бу сабыйның сезнең белән манипуляция ясарга омтылуы. Аның мондый кыланмышларына игътибар итмәскә тырышыгыз, гомумән сабый үз-үзен саклау инстинкты белән туа, һәм башын бәрү зур куркыныч тудырмый дип беләм. Шулай да борчыласыз икән, невропатологка күрсәтеп карый аласыз, ләкин авыру табылмастыр дип беләм. Ә баланың мондый тәртибен үзгәрту өчен бүлмәдән ук чыгып торсагыз була: тамашачы юк, димәк, концерт та булмаячак!

Сораулар

Кечкенә балалар белән тол калып, яңадан өйләнергә ният иткән кешегә яңа әни алып кайту турында ничек сүз башларга? (Ф. Җәмилев. Теләче)

Без – яшь гаилә. Башта бар да яхшы, бер-беребезне аңлый идек, хәзер көн дә низаг, көн дә тавыш. Гаиләне ничек саклап калырга безгә? (Адилә Мансурова. Казан)

Исәнмесез! Беренче балабыз Камилгә 10 яшь тулды. Ул безнең бик оялчан, әтисеннән нәрсә дә булса да сорарга ояла. Улым, әтиең чит кеше түгел бит, оялма дип әйтеп тә карыйм, юк. Берәр нәрсә сорар өчен әллә тагы 1- 2 сәгать җыенып йөри. Ә менә былтыр мәктәпкә башлангычларны диагностикага килгәндә рәсемендә үзен әтисе янынд, ә апасын минем янда ясап куйган иде. Димәк, әтисенә тартылу бар дигән сүздер инде ул... Ярдәмне сездән сорар идем?! (Альбина, Азнакай районы)

Айсылу апа, күзләрем бер төрле күрә, колакларым икенче төрле ишетә. Нишләргә дә белмим. Буталып беттем инде. (Йосыф, Казан.)

6 яшь кыз бала бармак суыра .анлатып карыибыз ачуланып ялдыртып угетлэп тэ булмыи. Берэр кинэш котеп калабыз. Рэхмэт (фэузия, нижнекамск)

Тәртипле, акыллы кеше ничек псих, акылсыз була ала икән? (Сәлимә, Казан)

Исәнмесез! Мине борчыган ,йөрәгемнең тынычлыгын алган сорау акыллы гына гомер итеп психка әйләнгән кешене ничек давалап була? (Сәлимә, Казан)

Айсылу ханым! 6 яшьлек кызыбыз сүзне тыңламый. Әби-бабайлар артык яратып, барнәрсәне дә рөхсәт итеп, кочак-кочак бүләк биреп, бозып бетерде дип беләм. Икенче кызыбыз да үсеп килә - ул да киребеткән... Әйткәнне ишетми дә, ничек кенә мөрәҗәгать итсәм дә. Үзенекен эшләп тик ята. Бала белән уртак телне ничек табарга? (Ләйсән, Казан)

Исэнмесез. Кызым хонэр сайлау чорында, бик борчыла, нишлэргэ белми. Кая укырга керергэ, кайсы фэннэн ЕГЭ га эзерлэнергэ, сайлый алмый башы каткан. Ничек ярдэм итэргэ дэ белмим. Узе психолог белэн очрашыр идем дип телэк белдерэ, берэр кинэш бирэ алмассызмы? (Алия, Казан)

Исәнмесез, Айсылу апа! Улыма 2 яшь тә 3 ай. Ул сөйләшә башлады. Өчәр сүздән җөмләләр төзеп сөйли инде. Һәр предметны атарга тырыша. Тик үзен гел өченче заттан атый: «Самат укый, Самат килә, Самат уйный» дип. Бу безнең аның белән гел шулай сөйләшү нәтиҗәсе дип аңладым. Хәзер «мин» дип әйтергә өйрәтергә тырышам. Аның турында сүз барганда, мин киләм дисәм: «Юк, әни түгел, Самат килә», дип киреләнә башлый. Бу үтәрме икән? (Гүзәл, Казан)

Ничек яшисез, Айсылу апа? Байсарга кайтканыгыз бармы? Укытучы Флера апа кызы булам мин. Сабаның бер авылында гомер кичереп ятам. Сезне котлыйм Һәм уңышлар телим! Авылда туганнарыгыз бармы соң? Һәрвакыт сау-сәламәт һәм шундый көләч булыгыз! (Ләйлә, Иске Байсар авылы)

Озакка сузылган арыганлык хисе белән нәрсә эшләргә икән? Ял итәргә артык мөмкинлек юк әлегә. Кайчакта үземне бик начар хис итәм. (Юлия)

Минем 4 яшьлек кызым кешеләрдән курка. Үзебезнең туганнардан да, балалардан да. Таныш кеше килеп эндәшсә дә елый башлый, йә башын иеп бер сүз дә әйтми. Кунаклар килсә, кереп кача, алар киткәнче чыкмый. Үзе садикка йөри, тик анда да балалар белән уйнамый. Кечкенә вакытта андый түгел иде. Нишләргә икән безгә? (Ләйсән, Казан)

Хөрмәтле Айсылу ханым! Минем абыем 62 яшендә яман чир белән үлеп китте. Моңа 4 ел була инде. Шуннан бирле башымнан: «Миндә дә булмаса ярар иде», – дигән шомлы уйның киткәне юк. Нишләргә икән? Пенсиядәмен, нәрсә белән булса да шөгыльләнергә тырышам, әмма башымнан шул уй китми. (Рауза, Уфа)

Исэнмесез!12 яшьлек улым хаман минен белэн йоклый.Бу дорес куренеш микэн? (Земфира, Апас)

Исәнмесез! Сорау бирүдән файда юк. Күпме хатлар җавапсыз калган! Исем өчен генә ачылган рубрикадыр... (Айсылу, Балтач)

Минем иптэшем ойлэнгэн булган э мин белмэден .43 ел уткэч сиздем ул мине яратып яшэмэгэн Ул хатын булып звонит иткэн ишетем ,мине болай гына яшэун ,э 3 балабыз бар . Шунан сон мина бик кыен нишлэргэ . (язиля, стерлитамак)

Айсылу туганым, миңа ярдәм итегез әле. Тормыш иптәшем миңа кадәр өйләнгән булган. Мин бу хакта 43 ел бергә торгач кына белдем. Ул хатын белән телефоннан сөйләшкәнен ишеттем: «Бу хатыным белән исем өчен генә яшәдем, сине яраттым», – дие ул аңа. Ә без бит өч бала үстердек! Миңа бик кыен... Нишләргә икән? (Язилә, Стәрлетамак).

Исәнмесез, Айсылу ханым! Ярдәм итә алмассызмы икән? Мин бик уйчан кеше. Тормышта килеп чыккан проблемалар турында бик тирәнтен уйланам, күңел төшенкелегенә тиз биреләм, кеше сүзенә карыйм. Икенче баламны тапкач тагын да үзгәрдем. Көнкүреш проблемалары мине басып китте. Мин бик ярсучанга әйләндем, башымда начар уйлар барлыкка килә. Йокымның рәте китте, бик нык хәлсезлек сизәм, бар эшләрне мәҗбүри генә эшлим. Бу халәттән ничек чыгарга? Психотерапевтка бардым. Депрессиягә каршы таблеткалар язудан гайре булышмады. Күңелемне бер дә тынычландырмады. Таблеткалар белән дәваланасым килми. Алдан ук сезгә рәхмәт! (Гөлия, Казан)

Исәнмесез, Айсылу апа! Минем кызыма 14 яшь булды. Ул 7 класста укый һәм аның якын дусты юк. Берсе дә минем белән сөйләшми ди. Андый вакытта ничек ярдәм күрсәтергә аңа? Шул сорауга җавап яза алмассызмы икән? Рәхмәт. (Гүзәлия. Екатеринбург)

Хәерле кич, Айсылу ханым! Моннан ярты ел элек әнием һич көтмәгәндә үлеп китте... Минем өчен бик зур стресс булды булды бу. Хәзер тик торганнан, әнине уйлап елыйм. Аның үлемендә үземне бик тә гаепле саныйм. Вакыт дәвалый диләр, тик бер дә алай түгел ахры. Ул миңа вакыт узган саен күбрәк кирәк, мин аны шул хәтле сагынам. Гел дә төш кенә шикелле. Әйтерсен бу хәлләр минем белән түгел. Ирем мине аңламый, мин елый башласам: «Нигә син елыйсын? Үлгән артыннан үлеп булмый», – ди. Бу очракта миңа нишләргә? Алдан ук рәхмәт. (Миләүшә, Саба)

Хыянәтне ничек кичерергә? Бу гомумән мөмкинме? (Зөлфирә, Нурлат)

Исәнмесез! Авылда яшәгәч, психологларга барып йөреп булмый. Шуңа күрә «Сөембикә» журналында психологка сорау бирергә мөмкинлеген күргәч куанып киттем. Минем проблемам, бәлки, кемгәдер мәзәк хәл генә булып тоелыр, тик миңа моннан бер дә җиңел түгел. Ирем белән 26 ел яшибез. Һәм шул 26 елның 6 елын инде тынычлап яшәп булмый. Ирем эшкә дә бик уңган, намазлар да укый, акыллы да. Һәм ул инвалид та. Инвалидлар түләүсез санаторияләргә баралар бит, шунда ирем бер инвалид хатын белән танышып кайткан. Аның белән телефоннан сөйләшеп, ноутбуктан шигырьләр язышып ятканнар. Мин моны иң беренче 5 ел элек белдем. Бер ел буе белми яшәгәнмен. Төне буе интернетта утырганына көлеп кенә карый идем, шигырьләренең дә кем өчен икәнлеген бик соң аңладым. Дин тоткан, намаз укыган кешенең башка хатын-кыз белән мәхәббәт уйнаганына ышанасы да килмәде. Бик зур тавышлар булды. Мин бик озак аңыма килә алмый йөрдем. Ирем, башка сөйләшмим, араны өзәм, диде. Аңлы-миңле йөргәндә, җиңелрәк булмасмы дип, укырга кердем. Һәм хәзер аның беркайчан да ул хатын белән арасын өзмәгәнен, телефоннан сөйләшеп торганын белдем. Мин укуда чагында, төнге сәгать 4 кә кадәр сөйләшеп ятканнар. Мин аңлыйм, шигырьләр яза торган булгач, ул бик акыллыдыр, телгә остадыр. Мин исә иремне мактый да, назлый да белмимдер. Мин аз сөйләшә торган кеше, алай булдыра алмыйм шул. Тик миңа иремнең башка хатын белән бөтен эч серләрен, шатлык-кайгыларын уртаклашуы бик авыр. Ул аның белән физик яктан бергә булмаган, бу мөмкин дә түгел, шуңа күрә ирем үзенең гамәлләрен гаеп эш итеп күрми дә. Мин аның белән йоклап йөрмим ич, ди. Шуңа күрә тавыш чыгарырга сәбәп тә юк кебек. Тик миңа барыбер бик авыр, миндә депрессия. Аерылып китимме дип тә уйлыйм – балалардан, авыл кешеләреннән оят. Миңа нишләргә икән? Берәр киңәш бирә алмассызмы? Мин иремнән көннән-көн читләшәм. Яшисе бик авыр. (Гүзәл, Татарстан).

Айсылу ханым, җавабыгыз өчен зур рәхмәт! Аллаһы Тәгалә Сезгә тән тазалыгы, күңел тынычлыгы бирсен.Һәр эшләгән эшегез уңышлы, Һәр атлаган адымыгыз хәерле булсын! (Рауза, Уфа, Бакалы, Мостафа.)

Хөрмәтле Айсылу ханым! Җавап бирерсезме, белмим, ләкин сорап карыйм инде. Минем бертуган энемнең 3 яшь ярымлык улы бик начар сөйләшә, «папа, мама»дан башка сүзне әйтми диярлек, иҗекләр белән күбрәк, йә ым белән аңлата. Кая алып барырга икән шул баланы, кем ярдәм итә алыр икән? Киленебезгә невролог психо-неврологический диспансерга направление биргән, мин анда ярамый баланы яткырырга, логопед белән эшләп карагыз дим. Берәр акыллы сүз – киңәш бирегез әле, зинһар. (Ләйлә, Камышлы)

Без иптәшем белән 32 ел яшибез. Яшьли бик яратышып өйләнештек. 3 балабыз – бер улыбыз, ике кызыбыз бар. Мин ирем, балаларым дип кенә яшәдем, үземне уйлау дигән нәрсә булмады. Ирем, балаларым дип кенә тибеп яшәде йөрәгем –арттырмыйм. Тик ирем хыянәт итте... Ниләр кичергәнемне язып кына аңлата алмыйм. Минен өчен дөнья туктады. Кем кем, минем үлеп яраткан ирем мине кемгәдер алыштырган?! Ул миннән гафу үтенде, исереклек аркасында булды диде, барыбер син генә минем йөрәгемдә ди. Мин нык-нык кайгырдым, төннәрен йоклый алмадым, әй уйландым, әй уйландым: мин бервакытта да уйламаган идем шундый хәлгә калырмын дип. Мин аны гафу итә алмадым, ә гаиләмне таркатмадым. Үзенә әйттем мин сине бүгенне көннән яратмыйм, тик балалар хакына гына яшим дидем. Һәм шулай итеп ул минем йөрәгемдә яшәүдән туктады. Ул минем өчен юк иде, тик – балаларымның атасы. Шулай итеп яшәп ятканда мин юлда бер ир белән таныштым. Очраклы гына. Ул да гаиләле, хатыны, балалары бар. Телефон аша сөйләшеп йөрдек, очраштык. Күп вакыт үткәч аңладык – без-беребезне яратабыз! Дөньяга яңа тугандай булдык икебез дә. Бу хәл хәзер 5 ел дәвам итә. Бер-беребезгә нык өйрәндек, озак күрешеп булмаса, нишләргә белмибез... Хәзер без 50не үттек. Икебез дә аңлыйбыз – гаиләне таркатып булмый, соң, бик соң инде. Ул турыда уйларга да куркыта. Мин аны үлеп яратам. Ансыз бу дөньяның яме юк. Төннәрем аны уйлап үтә, нык-нык сагынам аны! Миңа бик кыен, үземә урын таба алмыйм, нәрсә эшләргә дә белмим. Яратмаган кеше белән яшәүләре бик кыен икән. Ә бит кайчандыр мин аны үлеп ярата идем. Хыянәте белән яратуымны юкка чыгарды, ә хәзер менә икенче кешене яратам. Тик аның белән бергә булу мөмкин түгел. Балаларым хакына бара алмыйм бу адымга: минем аларны кайгыртасым килми. Ничек бар, шулай калсын дип уйлаштык инде. Нык кыен... Нык җафаланам. Аны нык сагынам. Йөрәгем яна. Нишләргә? (Асия, Агыйдел, Башкортстан)

Мин куптан инде яуап-ярдам котам сездан,а яуап юк та юк... (Асия, Агидель)

Хәерле көн, Айсылу ханым! Минем улыма дүрт яшь. Ул кайбер кагыйдәләрне үтәүне катгый таләп итә. Мәсәлән, әтисе бер урындыкка утырып ашаган икән, аңа башка көнне бүтән урынга күчәргә ярамый. Гадәттә кулга бияләйне подъездан чыгуга кигәнбез икән. Аны шунда гына киясе. Икенче подъездга узып китсәк, кире килеп киябез. Башта футболканы салдырасы. Ялгыш шортиктан башлаганмын икән, аны яңадан киябез. Белмим: бу яхшымы-начармы, игътибар итәргәме моңа юкмы? Һәрвакыт ниндидер салынган алгоритмны үтәргә кирәк. (Алсу, Казан)

Айсылу ханым! Безнең 5 яше тулып киткән кызыбыз Шүрәле, «убырлы» булган мультфильмнар карарга, әкиятләр тыңларга, үзе генә бүлмәдә утырырга курка. Моңарчы бернәрсә белән дә куркыткан булмады. Киңәш бирегез әле, зинһар, нишләргә? (Гөлназ, Балтач)

Исәнмесез! Мине борчыган бер сорау бар, үзегезнең фикерегезне әйтсәгез бик рәхмәтле булыр идем. Мин кияүдә. Ирем белән икебез дә авыл балалары. Уфада эштә таныштык, икебез дә бер олы предприятиедә эшләп йөрибез. Әлегә балабыз юк. Быел ипотекага фатир алырга идек. Күңелемә тынычланырга бирмәгән нәрсә – ул бик нервалы эш. Университетны бетергәч инженер булып ике ел эшләдем, аннары, менә ярты ел инде, шул ук заводта «отдел закупок»та эшлим. Технолог булып эшләгәндә коллектив бик яхшы түгел иде: яшьләр бер-ике ел эшлиләр дә китәләр, егермедән биш кеше – картлар гына постоянно эшли иделә. Бертуктаусыз ыгы-зыгы, кычкырыш, тавыш, төрле усал кешеләр, «быдло» диеп әйтергә дә оялмас идем. Син кешечә хөрмәт белән карыйсың, ә алар синнән көләләр һәм кимсетеп арттан сөйлиләр. Күпме кайтып елый идем. Аптырагач, иремнеңн танышының хатыны янына – «отдел закупок»ка күчтем. Үзем өчен яңа һөнәрне өйрәнеп, бик тырышып эшлим. Әмма монда да нерваларымнан котылмадым. Беренчедән – хатыннар коллективы, икенчедән – шул ук завод, бертуктаусыз ыгы-зыгы, кабаландыру, эштә генә яшәү: тын да алырга бирмиләр. Бик тырышып ташлаган булып чыктым ахрысы – начальница үзенең ярдәмчесе итеп мине күрергә тели. Әмма миңа ул кирәкми, чөнки минем үземнең дә туры минеке булган эшләрем күп – аларын да өлгертеп булмый (безнең отделда беркем беркайчан бернигә өлгерми). Ә ул тагын үзенең эшләрен миңа тага: «найди то, принеси это, разберись, выясни». Аны үзенең начальнигы өстән кыса – бертуктаусыз заданиеләр бирә. Ә ул – миңа, чөнки мин беркайчан да «юк» диеп әйткәнем юк, һәркайчан ярдәмгә ашыгам. Башкалар ул эш кушса мыжгый башлыйлар. Өйгә кайтам да авам, кайтам да авам – бер грамм көчем юк: иремә дә, өйгә дә. Гел нервада, әйтерсен, «на пороховой бочке сижу». Менә әле ике атна ялда. Шундый тынычлык, бернәрсә башны кайнатмый, «хәзер эшкэ чакырталар, шалтыратып» дигэн уйдан башка. Ирем белән дә шундый икенчемен, төнгә дә көчем кала, хәтта ул аптырый минем шундый теләгемә. Башка эш эзлим дә, интернет тулы вакансиялар, әмма алар бар да мине алдар кебек. Мондый бертуктаусыз нервалы эштән соң бөтен җирдә дә шулай кебек тоела. Ирем дә туйды. Аның да эше җиңел түгел – станок артында. Һәр көн бертөрле. Коробкада шикелле утырасын – иртән караңгы, кич кайтасың – караңгы. Кыш ни, җәй ни – гел бер төрле. Ирем үзенең поселогына кайтасы килә ди. Анда 10 мең кеше яши, берничә бәләкәй предприятие гына бар, зарплатасы Уфадагы шикелле түгел инде. Әмма анда яшәве дә, фатирлар да арзан. Белмим, нишләргә, әллә нинди куркулык, катып калганмын шикелле. Өйдә кибеткә чыгарга курка башладым, нәрсә булып бетәр. (Рамина, Уфа)

Хәерле көн! Ирем белән 7 ел яшибез. улыбыз бар. Авырга узганчы яхшы яшәдек. Авырга узу белән ирем үзгәрә башлады. «Бала минеке түгел», – диде. Моңа сәбәп булмаса да, ашарга вакытында пешеп чыга алмаса да, кычкырырга гына торды. Кул да күтәрде. Аның кыерсытуыннан аңа булган мәхәббәтем сүнде, үлде. Вакыты-вакыты белән аны күрә алмыйм. Күптән түгел аның башка хатын белән аралашуын белдем. Араларында әлегә берни дә булмаганын беләм, ләкин шуңа таба бара кебек. Иремә әйттем, барысын да белүем турында. Ул аның белән аралашмаска вәгъдә бирде. Ләкин теге хатын аңа үзе шалтыраткан. Ирем телефонны алмагач, башка номердан шалтыраткан. Хәзер иремә ышанычым да бетте. Яшәргәме аның белән, юкмы дип уйлыйм. Яшисем килми аның белән, ләкин нидер тотып тора. Зинһар, киңәш бирегез! (Алсу, Казан)

Исэнмесез, Айсылу апа. Сезгэ соравым бар иде, Безнен племяницага 1,8 яшь, бэлэкэй булуына карамастан агрессиясе нык, берэр нэрсэ ошамаса кулын кутэреп сугарга гына тора. Аннары бик ачуы килсэ,юлына очраган бар эйберне пыран-заран туздыра башлый, узенчэ котыра. Нинди кинэш бирер идегез микэн? Ул агрессияне ничек итеп бетергэ була? (Рузилэ, Казан)

Исәнмесез, Айсылу ханым! Соңгы арада улымны аңлый алмыйм. Аңа 4 яшь ярым. Берәр кая барсак, мәсәлән, урамга уйнарга чыксак, кергәч, бер-ике сәгатьтән соң, минем урамга чыгасым килмәгән иде, син мине урамга алып чыктың дип күз яшьләре белән елый. Ә үзе урамда яхшы кәеф белән уйнарга мөмкин. Ни өчен шулай эшли? Һич аңлый алмыбыз. Авылга кайту белән дә шулай булырга мөмкин. Авылдан китмим дип елый. Килгәч, минем кайтасы килмәгән иде, син мине авылга алып кайттың, дияргә мөмкин. (Гүзәл, Казан)

Бәйге

"Әниемнән өйрәндем!" бәйгесенең НӘТИҖӘЛӘРЕ!

Сөендерер идем

Ураза бәйрәме белән!

СОРАУ-ҖАВАП

Гайнанова Наилә Наил кызы

акушер-гинеколог

Сорау бирү

Сәлахова Рита Мизхәт кызы

табиб-инфекционист

Сорау бирү

Мухина Равия Гаяз кызы

табиб-ревматолог

Сорау бирү

Нәгыймова Айсылу

психолог

Сорау бирү

Сабурская Сәрия Харис кызы

ТР кеше хокуклары буенча вәкаләтле вәкил

Сорау бирү

Хәкимова Гөлия Мансур кызы

Матбугат чаралары белән элемтәләр урнаштыру булеге белгече

Сорау бирү

Тимергалиев Рәдиф

Кукмара районы Камышлы авылы имам-хатыйбы

Сорау бирү

Егорова Марина Ивановна

Татарстан Республикасының Этил спирты һәм алкогольле продукция җитештерүне, әйләнештә йөртүне, сыйфатын дәүләт тикшерүен тәэмин итү һәм кулланучылар хокукларын яклау буенча дәүләт инспекциясенең Казан бүлеге җитәкчесе.

Сорау бирү